ကာတြန္း ကုိေခတ္ ● အသစ္လဲထားၿပီ
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၁၇
↧
ကာတြန္း ကုိေခတ္ ● အသစ္လဲထားၿပီ
↧
ရန္လုိကြဲၽ ● အမ်ဳိးသားတုိ႔ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေသာအခါ
ရန္လုိကြဲၽ ● အမ်ဳိးသားတုိ႔ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေသာအခါ
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၇
အာလာဒင္မီးခြက္ေစာင့္သည့္ နတ္ဘီလူးက သူ႔ကို မီးခြက္တြင္းမွ ထြက္ႏိုင္ေအာင္ကူညီသူ ျပာသိုၾကည္တင္၊ မယ္ ေသာၾကာ တို႔ လင္မယားကို ေက်းဇူး ဆပ္သည့္အေနျဖင့္ လိုရာဆုႏွစ္ခု ေတာင္းခိုင္းသည္။ ျပာသိုၾကည္တင္က ‘ဒီမိုကေရစီရခ်င္တယ္’ ဟု ဆုေတာင္းေသာအခါ နတ္ဘီလူးက ဒီမိုကေရစီဖန္တီးေပးရန္ အခက္အခဲႏွင့္ ႀကံဳရေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ ျပႆနာကို သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ျဖင့္ ေျဖရွင္းေပးလိုက္သည္။ ေျဖရွင္းပံုမွာ ဒီမိုကေရစီဟုအမည္ရေသာ သတင္းစာတစ္ေစာင္ ဝယ္ၿပီး ျပာသိုၾကည္တင္၏လက္ထဲ ထည့္လိုက္ျခင္းပင္တည္း။
(ဒီမိုကေရစီ သတင္းစာ ဝယ္ေပးလိုက္ပံုႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္လက အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ဇာတ္သိမ္းပိုင္းကို ပထမ ပိုင္း မဖတ္ရေသးသူမ်ားလည္း အရသာမပ်က္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါေၾကာင္း အာမခံပါသည္။)
မယ္ေသာၾကာမွာ အကင္းပါးသူျဖစ္၏။ ခင္ပြန္းသည္ ျပာ သိုၾကည္တင္က တိက်ျပည့္စံုစြာ ဆုေတာင္းျခင္း မျပဳေသာ ေၾကာင့္ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ မရရိွဘဲ ၂ဝဝ တန္ ဒီမိုကေရစီရရိွ သြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္သည္။ ထိုသင္ခန္းစာကို ယူ ၿပီး သူ႔အလွည့္တြင္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ဆုေတာင္းရန္လည္း နတ္ဘီ လူးက သတိေပးသည္။
"ဒီတစ္ႀကိမ္ အလွည့္က်သူက ေသခ်ာစဥ္းစားဆင္ျခင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ကဲ…လိုရာဆႏၵကို ေျပာႏိုင္ပါျပီ"
မယ္ေသာၾကာသည္ စိတ္လႈပ္ရွားစြာျဖင့္ သူ႔ဆုေတာင္းကို ေျပာျပလိုက္သည္။
"ကြၽန္မတုိ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ လစဥ္ ရာသီေသြးလာတာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရျပီ ဆိုရင္လည္း အမ်ဳိး သမီးေတြပဲ။ အင္မတန္မွကို ဒုကၡႀကီးလြန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ကစၿပီး ရာသီေသြးလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း အလုပ္ ေတြကို ကြၽန္မတို႔ ဒုကၡသီရိႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးမွာ အမ်ဳိးသားေတြ ရင္ဆိုင္ပါေစ။ ကြၽန္မတို႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဒီဒုကၡမ်ားကေန ကင္း လြတ္ခြင့္ရပါေစ"
မယ္ေသာၾကာ၏ ဆုေတာင္းစကားေၾကာင့္ ခင္ပြန္းသည္ ျပာသိုၾကည္တင္ မ်က္လံုးျပဴးသြားေလ၏။ အံ့ၾသလြန္းသျဖင့္ စကား ပင္ မေျပာႏိုင္ေတာ့ေခ်။ နတ္ဘီလူး၏ ျပဴးၿပီးသား မ်က္ လံုးလည္း ပိုျပဴးသြားသည္။
"ကဲ…ကြၽန္မရဲ႕ ဆႏၵကို အျမန္ဆံုး ျဖည့္ဆည္းေပးေပေတာ့။ ကြၽန္မတို႔ဟာ ဒီဒုကၡေတြေၾကာင့္ အိမ္မွာပဲ အေနမ်ားၿပီး အိမ္မႈ ကိစၥ စီမံခန္႔ခဲြရ၊ လုပ္ကိုင္ေနရတာနဲ႔ နားရတယ္ကို မရိွဘူးရွင့္။ သူတို႔ ေယာက်္ားသားေတြကေတာ့ အားလပ္ေနတာေၾကာင့္ ရပ္ ကြက္ေက်းရြာကို ဦးေဆာင္ႏိုင္သူ၊ ႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္သူေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။ ဒါေတြကို ကြၽန္မ ၾကည့္လို႔မရတာ ၾကာ ျပီ"
နတ္ဘီလူးက မယ္ေသာၾကာ၏ ဆုေတာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ ၿပီး ျပင္ဆင္လိုက ျပင္ဆင္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာရာ မယ္ေသာၾကာက ျပင္ဆင္မည္မဟုတ္ဟု ျပတ္သားစြာ ဆုိ၏။
"ႀကိဳက္သြားျပီ သခင္မေရ။ ေခါင္းမာတယ္ဆိုတာ မေကာင္း ေပမယ့္ ဒါဟာ ေခါင္းေဆာင္ေတြမွာရိွတတ္တဲ့ လကၡဏာတစ္ခုပဲ။ ကဲ…သခင္မရဲ႕ဆႏၵ အခုခ်ိန္က စၿပီး ျပည့္ဝသြားပါျပီ။ ဒုကၡသီရိမွာ ရာသီေသြးလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရျခင္းလုပ္ငန္းႏွစ္ခုကို အမ်ဳိးသမီးေတြ မခံစားရဘဲ အမ်ဳိးသားေတြသာ ခံစားၾကေစ…ဟတ္ခ်ေလာင္း"
ထိုသို႔ ေျပာဆိုၿပီးေနာက္ နတ္ဘီလူးလည္း လင္မယား ႏွစ္ေယာက္ျမင္ကြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။ ျပာသိုၾကည္တင္ ၏ မ်က္ႏွာမွာ မန္က်ည္းရြက္မွ်သာ က်န္ေတာ့သည္။ မယ္ေသာ ၾကာကေတာ့ ဝမ္းသာလြန္းသျဖင့္ ထခုန္လိုက္ေလသည္။
● အေျပာင္းအလဲ
နတ္ဘီလူး၏ ဖန္ဆင္းခ်က္က တိက်လွ၏။ ထိုေန႔မတိုင္ ခင္က ဒုကၡသီရိတြင္ ကိုယ္ဝန္ရိွၿပီးသား အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွတစ္ပါး က်န္အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကေလး မရႏိုင္ေတာ့ေပ။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး အမ်ဳိးသားမ်ား ရာသီေသြးလာျခင္းကို လစဥ္ ႀကဳံေတြ႕ရေလေတာ့ သည္။ တစ္လေက်ာ္ ႏွစ္လအတြင္း အကာအကြယ္မသံုးေသာ အိမ္ေထာင္ဘက္မ်ား၊ အတူအိပ္ေဖာ္မ်ားၾကားတြင္ အမ်ဳိးသမီး တို႔ ကုိယ္ဝန္မရဘဲ အမ်ဳိးသားမ်ားသာ ကိုယ္ဝန္ရလာၾကျခင္း အေၾကာင္းကို ဆရာဝန္မ်ားက အံ့ၾသတႀကီး သတင္းထုတ္ျပန္ ၾကသည္။ ဒုကၡသီရိမွ ျဖစ္ထြန္းသမွ်မွာ ႏိုင္ငံတကာသတင္း ျဖစ္ လာေလေတာ့သည္။
ဒုကၡသီရိရိွ အမ်ဳိးသားတိုင္း သားအိမ္ရိွလာျခင္း၊ တင္ကား ရင္ထြားလာျခင္း စေသာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ သားဖြားရန္ အသင့္ ျဖစ္သည့္ အေျခခံလကၡဏာမ်ား ပိုင္ဆိုင္လာၾကသည္။
"ကြၽန္မတုိ႔ ဒုကၡသီရိ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးမွာ အမ်ဳိးသားေတြ ရာသီေသြးလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း အလုပ္ေတြကို ရင္ဆိုင္ ပါေစဟူေသာ မယ္ေသာၾကာ၏ ဆုေတာင္းတြင္ ‘ဒုကၡသီရိ’ ဟူ ေသာ ေဒသအကန္႔အသတ္ ပါဝင္သည္။ ရလဒ္အားျဖင့္ နတ္ဘီ လူး၏ ဖန္ဆင္းခ်က္သည္ ဒုကၡသီရိသို႔ ေခတၱေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားလည္း အက်ဳံးဝင္ရာ သူတုိ႔လည္း ႀကီးမား ေသာ အေျပာင္းအလဲကို ရင္ဆိုင္ရေလ၏။
ထိုအခ်ိန္က သတင္းသမား ေမာ္ကြန္းဉာဏ္လင္းကဲ့သို႔ ျပည္ပသို႔ ေခတၱ သြားေရာက္သူ ဒုကၡသီရိသား အမ်ဳိးသားတို႔မွာ နတ္ဘီလူး၏ ဖန္ဆင္းခ်က္မွ လြတ္ကင္းသြားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုသို႔ လြတ္ကင္းေၾကာင္းကို ႐ုတ္တရက္ မသိၾကေပ။ ေျမာက္အေမရိကေရာက္ ေမာ္ကြန္းဉာဏ္လင္းဆိုလွ်င္ သူ လည္း ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္သည္ဟု ယူဆၿပီး အေနအထိုင္ အထူးဆင္ ျခင္၏။ သူ႔တြင္ လစဥ္ ဓမၼတာမလာျခင္းမွာ ရံဖန္ရံခါ ျဖစ္တတ္ သည့္သေဘာဟုလည္း ယူဆေနမိ၏။ ဓမၼတာ ပံုမွန္လာေစရန္ မည္သို႔ ေနထိုင္စားေသာက္ရေၾကာင္း စာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ က်န္းမာေရးပညာေပး အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား ကို ေလ့လာ ဖတ္႐ႈေနေတာ့သည္။
ဒုကၡသီရိတြင္မူ သူတုိ႔၏ သတင္းစာတိုက္မွ ေမာ္ကြန္း ေက်ာ္ေဇယ်ာထြန္း၏ ဗိုက္မွာ သိသိသာသာ ႀကီးလာသျဖင့္ ေဆးခန္းသြားျပရာ ကိုယ္ဝန္ရိွျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဘီယာ တန္ခိုးေၾကာင့္ ဗိုက္ရဲႊလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာဝန္က ေျပာ လိုက္သည္။ ဘီယာသမား အမ်ဳိးသား အမ်ားအျပား ေနထိုင္ ေသာ ဒုကၡသီရိတြင္ ကုိယ္ဝန္ရိွျခင္းႏွင့္ ဗိုက္ရဲႊျခင္း မသဲကဲြသျဖင့္ စမ္းသပ္ၾကရာမွ ေဆးခန္းမ်ား၊ ဆရာဝန္မ်ား ဝင္ေငြ အထူး ေကာင္းလာၾကေလသည္။
ဘီယာ၊ အရက္တို႔မွာမူ ေရာင္းအား ထိုးက်သည္။ အေၾကာင္းမွာ ယမကာ ေသာက္သံုးသူ အမ်ဳိးသား အမ်ားအျပား ကိုယ္ဝန္ ရိွေနၾကသျဖင့္ ယစ္ေရႊရည္မီွဝဲျခင္း ရပ္နားထားၾကျခင္း ေၾကာင့့္တည္း။
ထိုးက်ေသာအရာ ေနာက္တစ္ခုမွာ မုဒိမ္းမႈျဖစ္သည္။ မုဒိမ္းမႈက်ဴးလြန္ေသာ အမ်ဳိးသား မဆိုစေလာက္သာ ရိွေတာ့ ေၾကာင္း ရဲတပ္ဖဲြ႕၏ မွတ္တမ္းမ်ားက ဆိုသည္။
● ကံဆိုးေစေသာ ၇ ဂဏန္း
ႏိုင္ငံတကာတြင္ ၂၈ ရက္ ၾကာတိုင္း အမ်ဳိးသမီးတို႔ ရာသီ ေသြး တစ္ႀကိမ္ လာတတ္သည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၃ ႀကိမ္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ ေရွးေခတ္ အယူသီးသူတခ်ဳိ႕က ၁၃ ဂဏန္းသည္ ၾကမၼာဆိုးမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနေၾကာင္း ယံုၾကည္ၾကျခင္း ျဖစ္ေလ၏။ ဒုကၡသီရိသည္လည္း ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္းလိုလွသည္ျဖစ္ရာ ၁၃ ဂဏန္းကို ပစ္မွတ္ထား ပိတ္ဆို႔သည္။ ဘတ္စ္ကား လိုင္းနံပါတ္တြင္ပင္ အမွတ္ ၁၃ ကို ထည့္သြင္း ျခင္း မျပဳခဲ့ေခ်။
ထိုသို႔ေသာ ၁၃ ဂဏန္း မုန္းတီးမႈမွာ ဒုကၡသီရိတြင္ တျဖည္းျဖည္း ေခတ္တံုးသြား သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။
ဆိုခဲ့သလိုပင္ ဒုကၡသီရိတြင္ အမ်ဳိးသားတို႔ ရာသီေသြးလာ ေစရန္ ဖန္တီးေပးခဲ့သူမွာ မီး ခြက္ေစာင့္ဘီလူး ျဖစ္သည္။ ဘီလူးႀကီးက အမ်ဳိးသားအခ်င္းခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာေသာအားျဖင့္ ရက္ ၅ဝ ျပည့္မွ တစ္ႀကိမ္ ရာသီေသြးလာေစရန္ စီမံခဲ့၏။ ဘီလူး ႀကီး ေက်းဇူးေတာ္ေၾကာင့္ ဒုကၡသီရိ အမ်ဳိးသားတို႔ ရာသီလာ ျခင္းကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၇ ႀကိမ္သာ အမ်ားဆံုး ႀကဳံေတြ႕ရေလသည္။
ဤတြင္ ၇ ဂဏန္းသည္ ကံဆိုးေစေသာ နံပါတ္ ျဖစ္မွန္း မသိ ျဖစ္လာေလေတာ့သည္။ ခရီးသြားသည့္အခါ ကားေပၚတြင္ လိုက္ပါသူ ၇ ဦး ျဖစ္ေနလွ်င္ ကားထဲ ေက်ာက္ခဲတစ္လံုး ေကာက္ ထည့္ၿပီး ေခၚသြားၾကသည္၊ ‘ေမာင္ေက်ာက္ခဲ ပါတယ္ဆို ေတာ့ က်ဳပ္တို႔က ၈ ေယာက္ေပါ့ဗ်ာ၊ ဟဲဟဲဟဲ’ဟု ေျပာၿပီး ခရီးဆက္ၾက ေလ၏။
● အမ်ဳိးသား အခြင့္အေရး
အမ်ဳိးသား အမ်ား အျပား ရိွတတ္သည့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္လည္း ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရိွလာသည္။ ရာသီေသြးလာစဥ္ အသံုး ျပဳရသည့္ ဂြမ္းထုပ္မ်ားကို အက်ဥ္း သားတိုင္းအတြက္ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ရရိွေစရန္ စီစဥ္ထားေလသည္။ အက်ဥ္းေထာင္ အလုပ္စခန္း မ်ားတြင္လည္း ရာသီေသြးလာသည့္ အက်ဥ္းသားအတြက္ အလုပ္နားရက္ကို ျပင္ပ႐ုံးဌာန၊ ကုမၸဏီလုပ္ငန္း ခြင္မ်ားကဲ့သို႔ သုံးရက္ အနည္းဆံုး သတ္မွတ္ထားရန္ သံမဏိစည္းကမ္းထုတ္လိုက္ေလရာ အမ်ဳိး သမီးအက်ဥ္းသားတို႔က "ဒါေတာ့ သိပ္မ်ားသြားျပီ၊ သူတုိ႔အလွည့္က်ေတာ့ သိတတ္လိုက္ၾကတာ"ဟု ေဝဖန္ၾကေလ၏။
မီးခြက္ေစာင့္နတ္ဘီလူး၏ ကေမာက္ကမ ဖန္တီးခ်က္မ်ား အၿပီး လအနည္းငယ္အၾကာတြင္ ေခတ္စားလာသည္မွာ ‘အမ်ဳိး သား အခြင့္အေရး’ ဟူေသာ စကားလံုး ျဖစ္ေလသည္။ ႏိုင္ငံေရး သမားအမ်ားစုက အမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၾကရာ ထိုစကားလံုးကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးလာၾက၏။ အမ်ဳိးသားမ်ား ႀကီးစိုးသည့္ လႊတ္ေတာ္တြင္လည္း အမ်ဳိးသားအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ မ်ား၊ ရပိုင္ခြင့္မ်ားအေၾကာင္း အေရးတႀကီး ေဆြးေႏြးလာၾကသည္။
တရားဝင္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ခြင့္ဥပေဒ ေရးဆဲြ၊ ျပ႒ာန္း၊ အတည္ျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ အထူးဝါယမ စိုက္ၾကေလသည္။ ထို သို႔ေသာ ဥပေဒမ်ဳိးကို ဦးစားေပးလြန္းျခင္းမွာ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း အပ်ဳိႀကီးမ်ားသမဂၢက ေဝဖန္လိုက္သည္။
"လႊတ္ေတာ္တြင္း ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ေနရာ ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အလိုအေလ်ာက္ ရတဲ့ ပုလိပ္အဖဲြ႕ရဲ႕ ကိုယ္ စားလွယ္ေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အမ်ားစုက အမ်ဳိးသားေတြပဲ ျဖစ္တာ ေတြ႕ရတယ္ရွင့္။ ဟုတ္တယ္ေနာ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ သူတို႔ပဲ ျခယ္လွယ္ေနတာေၾကာင့္ ဒီလို ႀကိဳးပမ္းေနၾကတာပါ"ဟု အပ်ဳိ ႀကီးမ်ားသမဂၢ ေျပာခြင့္ရသူတစ္ဦးက ကြမ္းေသြးကို ဗ်စ္ခနဲ ေထြး ထုတ္ၿပီး သံုးသပ္လိုက္သည္။
ဤအေတာအတြင္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ဳိးသားမ်ား မီးဖြားခြင့္ဆိုင္ရာ အထူးဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ကမန္းကတန္း ေရး ဆဲြျပ႒ာန္းရာ ျပ႒ာန္းသည့္ ညေနပိုင္းတြင္ပင္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳလိုက္သည္။ မီးဖြားခြင့္ကို အနည္းဆံုး တစ္ႏွစ္ မျဖစ္မေန ေပးရန္၊ ဆရာဝန္ ေထာက္ခံခ်က္ရိွလွ်င္ ႏွစ္ႏွစ္အထိ ေပးရန္၊ မီးဖြားခြင့္ယူသည့္ ကာလအတြင္း လုပ္ခ လစာ အျပည့္ေပးရန္၊ အထူးေထာက္ပံ့ေၾကးေပးရန္တို႔လည္း ဥပေဒအတြင္း ထည့္သြင္းေရးဆဲြထားသည္။
လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္မႈမ်ားကို အားရပါးရ ေထာက္ခံသည့္အထဲတြင္ ေမာ္ကြန္းသတင္းစာလည္း ပါဝင္သည္။
"အမ်ဳိးသားတို႔ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ကာလ၊ မီးဖြားၿပီးစကာလမ်ားအတြင္း ဇနီးသည္တို႔သည္ ခ်စ္ခင္ပြန္းအနီး ေနထိုင္ျခင္း၊ ျပဳစု ယုယမႈ ေပးျခင္းျဖင့္ လူသားဆန္မႈကို ျပသသင့္ေပသည္"ဟု ေမာ္ကြန္းသတင္းစာ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္တစ္ခုတြင္ ေရးသား တုိက္တြန္းလိုက္သည္။
● အေျပာင္းအလဲကို ေက်နပ္ၾကသေလာ
ဒုကၡသီရိ၏ အေျပာင္းအလဲမွာ သံုးႏွစ္သံုးမိုး ၾကာလာ ေခ်ျပီ။
ႏိုင္ငံတကာမွ အမ်ဳိးသားမ်ားက ဒုကၡသီရိ၏ ျဖစ္ထြန္းမႈ မ်ားကို အေဝးမွ စိုးရိမ္တႀကီး ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္။ မည္သည့္ အမ်ဳိးသားမွ် ဒုကၡသီရိသို႔ အလည္အပတ္ပင္ လာဝ့ံျခင္း မရိွၾက ေခ်။ သံ႐ုံးမ်ားတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ အမ်ဳိးသမီးသံတမန္ မ်ားသာ ေရာက္လာၾကကုန္၏။
အေျပာင္းအလဲ သက္တမ္းရင့္လာေသာ္လည္း ဒုကၡသီရိရိွ အမ်ဳိးသားတို႔မွာ သဘာဝအေျခအေနအသစ္ႏွင့္ အသားမက်ၾက ေသးေပ။ အမ်ဳိးသမီးတို႔ကေရာ မည္သို႔ရိွသနည္း။
အမ်ဳိးသမီးအမ်ားအျပားသည္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ျဖစ္ ခြင့္ ဆံုး႐ႈံးရေသာေၾကာင့္ အထူးဝမ္းနည္းပူေဆြးၾကေလသည္။
ဖခင္အမ်ားစုက မိခင္စိတ္ မရိွၾကေၾကာင္း၊ ရင္ေသြးငယ္ ကို ျပဳစုလိုစိတ္ မရိွၾကေၾကာင္း၊ ကေလးေမြးၿပီးသည္ႏွင့္ ဘီယာ ဆိုင္သို႔သာ ေျခဦးလွည့္ေနၾကေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးအဖဲြ႕မ်ား၊ ကေလးသူငယ္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေဝၾက သည္အထိ အေျခအေနက ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ ျဖစ္လာသည္။
မီးခြက္ေစာင့္ဘီလူး သြားေရာက္ အိပ္ငိုက္ရသည့္ နတ္ သဘင္လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း ဒုကၡသီရိ၏ ျပႆနာ အရပ္ရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရးတႀကီး အဆိုတင္သြင္း ေဆြး ေႏြးျငင္းခံုစရာ ျဖစ္လာသည္။ "ဒါဟာ လူလုပ္ျပႆနာ မဟုတ္ ဘူး။ နတ္ဖန္တီးတဲ့ ျပႆနာျဖစ္တယ္။ ဒုကၡသီရိမွာ အေျခအေန နဂိုအတုိင္း ျပန္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ တာဝန္ရိွတယ္လို႔ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားက ဆႏၵရိွၾကတာေၾကာင့္ ဒီျပႆနာကို အစျပဳေပးတဲ့ အာလာဒင္မီးခြက္ေစာင့္နတ္က လူ႔ျပည္ ျပန္ဆင္းၿပီး ေျဖရွင္းပါ။ ကန္႔ကြက္မယ့္နတ္ ရိွပါသလား"ဟု နတ္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သီဟ (စခန္းသစ္)က ေမးရာ ကန္႔ကြက္မည့္နတ္ မရိွသည့္အတြက္ အာ လာဒင္နတ္ဘီလူး လူ႔ျပည္ဆင္းရေလသည္။
နတ္ဘီလူး လူ႔ျပည္ျပန္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ဒုကၡသီရိ သတင္းသမားမ်ားကြန္ရက္ (DJN) ႐ုံးတြင္ သတင္းစာရွင္းလင္း ပဲြ လုပ္သည္။ ယေန႔မွစ၍ ဇီဝကမၼေဗဒ အေျပာင္းအလဲ၊ ကိုယ္ ဝန္ရိွျခင္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္းဆိုင္ရာ ဒုကၡအဝဝကို အမ်ဳိးသမီး တို႔သာ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ခံစားရေတာ့မည္ဟု ေၾကညာေလ၏။
ထိုေၾကညာခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းစာမ်က္ႏွာဖံုးမ်ားတြင္ ရက္အတန္ၾကာ ေဖာ္ျပၾကသည္။ အမ်ဳိးသားအေပါင္းတို႔ ေအာင္ ပဲြခံမႈ အႀကီးအက်ယ္ ျပဳလုပ္ၾကရာ ေစ်းကြက္အတြင္း ဘီယာ၊ အရက္ ျပတ္လပ္သြားေလသည္။
● နိဂံုး
အေျခအေနအရပ္ရပ္ သဘာဝအတိုင္း ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္သြား ေသာေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားမ်ားအတြက္ အထူးျပ႒ာန္္းခဲ့ေသာ ဥပေဒ၊ အမိန္႔အရပ္ရပ္ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း စာဖတ္သူတို႔ သေဘာေပါက္ေပလိမ့္မည္။ ဟုတ္သည္၊ အမ်ဳိးသားအခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ အထူးျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ႐ုပ္သိမ္း၊ ပယ္ဖ်က္လိုက္ ၾကသည္။
ဤသို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႕မ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ ေပၚထြက္ လာသည္။ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္မွာ အျခားမဟုတ္ေပ။ ၿပီးခဲ့ေသာ ကေမာက္ကမႏွစ္ကာလအတြင္း ေယာက်္ားသားတို႔ ရရိွခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးတို႔မွာ လြန္စြာ ေကာင္းမြန္လွသည္၊ အမ်ဳိးသားမ်ား အတြက္ ရည္ရြယ္ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ထို အထူးအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ အမိန္႔မ်ားကို အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ ျပ႒ာန္းေပးပါဟူ ေသာ ေတာင္းဆိုခ်က္ ျဖစ္၏။
ထိုသို႔ ေရးဆဲြျပ႒ာန္းေပးရန္ အမ်ဳိးသမီးအမတ္မ်ားက လႊတ္ေတာ္တြင္ ေတာင္းဆိုရာ အမ်ဳိးသားတို႔ႀကီးစိုးေသာ လႊတ္ ေတာ္က တစ္ခဲနက္ ပယ္ခ်လိုက္ေလသတည္း။
၂၀၁၇-ဧျပီလထုတ္၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း အမွတ္ (၄၅) မွ သေရာ္စာ ျဖစ္ပါသည္။
ရန္လုိကြၽဲ ေရးသည္။
သ႐ုပ္ေဖာ္ကာတြန္း သီဟ (စခန္းသစ္)
↧
↧
ေအာင္သူၿငိမ္း ● ခရီးရွည္ အိမ္အျပန္လမ္း – အပုိင္း (၂၃)
ေအာင္သူၿငိမ္း ● ခရီးရွည္ အိမ္အျပန္လမ္း – အပုိင္း (၂၃)
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၇
● ဘုရားသံုးဆူ ေန႔ရက္မ်ား (၁၁)
ဘုရားသံုးဆူ ၁၀၂ စခန္းမွာ ေတာင္ယာခုတ္ၿပီး ေက်ာက္ဖရံုသီး အႀကီးအက်ယ္ စိုက္ၾကတယ္။ ဦးေဆာင္သူေတြကေတာ့ တပ္ရင္း ၁၀၂ က ေခါင္းေဆာင္ ကိုတိုးႀကီးနဲ႔ ကိုရဲမြန္၊ က်န္သူတို႔ရဲေဘာ္ေတြပဲ။ ကိုတိုးႀကီးက ဂ်ီတီအိုင္ ေက်ာင္းသား ေဟာင္း၊ စိတ္ရင္းေကာင္းတယ္။ လူခ်စ္လူခင္လည္း ေပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက စကားမပီတာ၊ 'တ'နဲ႔ 'သ'နဲ႔ မကြဲ ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က သူ႔ကို စေနာက္ၾကတယ္။ "ကဲ… တိုတိုတိပ္တိပ္နဲ႔ ေတေတတပ္တပ္ သြားၾကမယ္။"တို႔၊ "ဝက္သားကြာ အတစ္တစ္ေလးေတြတံုးၿပီး ခ်က္ထားတာ၊ တိုးလို႔ တံမံတလင္းေပၚ တြန္လိုက္ရတယ္"ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ ကိုရဲမြန္ကလည္း အသက္ႀကီးတဲ့ ဂ်ီတီအိုင္ဆင္း ေက်ာင္းသားတေယာက္ပဲ။ သူတို႔က တပ္ရင္း (၁၀၂) မွာ တေထာင့္ တေနရာ ဦးေဆာင္မႈ ယူထားၾကတယ္။
တရက္မွာ ကိုတိုးႀကီးက ႂကြားလာတယ္။ သူတို႔ ေတာင္ယာစိုက္ထားတဲ့အေၾကာင္း။ ဘုရားသံုးဆူေဒသမွာက ေက်ာက္ဖရံုသီးက တလံုးကို ၅ ဘတ္ေစ်းရတယ္။ ေက်ာက္ဖရံုသီးက ေရရွည္အထားအသို ခံၿပီး၊ မပုတ္မသိုးတတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အိမ္ေတြအေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေရရွည္ရိကၡာအတြက္ ဝယ္ယူစုေဆာင္းၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေက်ာက္ဖရံုသီးကို ၿမိဳ႔ေစ်းက လာဝယ္တာ နည္းနည္းပါးပါးပဲရွိတယ္။ ေဒသေစ်းကြက္ စားသံုးမႈအတြက္ ေလာက္သာ ဝယ္ယူေနၾကတာ။ သူတို႔က တပ္ရင္း ၁၀၂ ေနာက္ေက်ာ ေတာင္ကုန္းကို ေတာင္ယာခုတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီ ေတာင္ယာမွာ ေက်ာက္ဖရံုသီး၊ ေရႊဖရံုသီးေတြ စိုက္ထားတယ္။ သူတို႔က တြက္ေရးေတာ့ စက္သူေဌး။
"ေအာင္သူ ရ.. ဒီလိုကြ၊ ေက်ာက္ဖရံုသီးက တပင္ကို ၁၀ လံုးထြက္မယ္။ ငါတို႔က အပင္ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ စိုက္ထားတာ။ အဲသည္ေတာ့ ေက်ာက္ဖရံုသီး အလံုး ၁၀၀,၀၀၀ (တသိန္းရမယ္)။ ေက်ာက္ဖရံုသီးတလံုးကို ၅ ဘတ္ဆိုရင္ကြာ ဝင္ေငြက ၅ သိန္းရမယ္။ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေပါ့ေပါ့ ၄ သိန္းတြက္ကြာ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေအေကေသနတ္တလက္က ၅,၀၀၀ ဘတ္ပဲ ရွိတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေသနတ္ဝယ္ရင္ အလက္ ၈၀ ရမယ္။ က်ည္ေတြဘာေတြေတာ့ ထပ္ဝယ္ဖို႔ လိုေသးတာေပါ့။"သူတို႔တြက္ကိန္းနဲ႔ သူတို႔ အလုပ္ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အဲဒီကာလမွာ နယ္စပ္မွာ လက္နက္ေမွာင္ခိုေတြက ရွာရသိပ္မခက္လွဘူး။ ေအေက ေသနတ္တလက္ ၅,၀၀၀ ဆိုတာလည္း လူတိုင္းသိတဲ့ ေစ်းလိုျဖစ္ေနတယ္။ ကမ္ေဘာဒီးယား ျပည္တြင္းစစ္ၿပီးလို႔ အဲဒီ ဖက္ကေန ပိုလွ်ံလာတဲ့ လက္နက္ေတြက ထိုင္းနယ္စပ္ဖက္ကို ေမွာင္ခိုလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ေရာက္လာၾကတယ္။ တကယ္ ေတာ့ ေက်ာက္ဖရံုသီးဆိုတာ လူတိုင္းလိုခ်င္ေနတဲ့ ရွားပါးပစၥည္းမွ မဟုတ္ဘဲ။ ကိုတိုးႀကီးတို႔ တြက္ထားသလို အလုပ္မျဖစ္ ေၾကာင္း ျပလာတယ္။ အေစာပိုင္းမွာ ေက်ာက္ဖရံုသီး ဝယ္လက္ရွိတယ္။ ခဏေနေတာ့ ရြာအတြက္က ေန႔ဖို႔ညစာ ေရွ႔ေရး အတြက္ ေက်ာက္ဖရံုသီးက ဖူလံုသြားခဲ့ၿပီ။ အဲဒီအခါမွာ ဘုရားသံုးဆူေစ်းက မျဖဴ -မနီတို႔ဆိုင္မွာ ေက်ာက္ဖရံုသီးနဲ႔ ေကာ္ဖီ ဘာတာစနစ္နဲ႔ ဖလွယ္ေသာက္ၾကရတယ္။ ေက်ာက္ဖရံုသီး တလံုး ၅ ဘတ္- ေကာ္ဖီတခြက္ ၅- ဘတ္။ တပ္ရင္း ၁၀၂ က ရဲေဘာ္ေတြက ေက်ာက္ဖရံုသီးတလံုးသယ္သြား၊ ၅ မိုင္ေလာက္ ခရီးကိုလမ္းေလွ်ာက္၊ ၿပီးေတာ့ မျဖဴ-မနီကို ပိုးပန္းရင္း လက္ဖက္ရည္-ေကာ္ဖီတခြက္ကို ေက်ာက္ဖရံုသီးတလံုးနဲ႔ လဲလွယ္ေသာက္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္လာ။
ဒီလိုနဲ႔ ဟိုဆိုင္မွာလည္း ေက်ာက္ဖရံုသီးေတြ ပံုလာၿပီ။ ေက်ာက္ဖရံုသီး ၂-လံုး ၅ ဘတ္ျဖစ္လာတယ္။ အရင္က တလံုး ေကာ္ဖီတခြက္ဆိုရင္၊ ေနာက္ေတာ့ ေက်ာက္ဖရံုသီး ၂-လံုးေပးမွ ေကာ္ဖီတခြက္ရေတာ့တယ္။ စခန္းဂိုေဒါင္ထဲလည္း ေက်ာက္ဖရံုသီးေတြပံုလို႔။ ဒါနဲ႔ ဘုရားသံုးဆူေဒသကို ရန္သူ႔စစ္ေၾကာင္းက ထိုးစစ္ဆင္လာေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ကိုတိုးႀကီး တို႔က "တို႔ ေက်ာက္ဖရုံသီးေတြကို လိုခ်င္လို႔ လာလုတဲ့စစ္ပြဲပဲ။ 'ေက်ာက္ဖရံုသီးစစ္ပြဲ'လို႔ သမုတ္ၾကတယ္။
စစ္ပူလာေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ တပ္ရင္း ၁၀၂ စခန္းအနား ေက်ာက္ေတာင္မွာ အေျခခ်တဲ့ အေမရိကန္ ဘုန္းႀကီးကလည္း ႏႈတ္ဆက္တယ္။ "ဒီေနရာမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေတာ့ဘူး၊ သူထြက္သြားရေတာ့မယ္"လို႔ ေျပာတယ္။ တပ္ရင္း ၁၀၂ စခန္းခ်ရာ အနီး ေက်ာက္ေတာင္ဂူထဲမွာ အေမရိကန္ဘုန္းႀကီးတပါး သီတင္းသံုး စခန္းခ်ေနခဲ့တယ္။ သူ႔အေၾကာင္း ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရသလို၊ က်ေနာ္တို႔ကလည္း စပ္စုၿပီး မေမးျဖစ္ခဲ့ၾကဘူး။ သတင္းၾကားဖူးတာေတာ့ တခါက သူက ေလယာဥ္မွဴးျဖစ္ခဲ့ ဖူးတယ္လို႔လည္း ဆိုတယ္။ ေလယာဥ္ပ်ံဆင္းဖို႔ တခါ ခက္ခဲေနခ်ိန္မွာ ေလယာဥ္ပ်ံေတာင္ပံေပၚမွာ ျမန္မာျပည္က ရဟႏၱာ ဘုန္းႀကီးတပါးကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေလယာဥ္ေရွာေရွာရႈရႈ ဆင္းသက္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ပံုျပင္တပုဒ္ၾကားရဖူး တယ္။ ဒီဘုန္းႀကီးဟာ အဲဒီပံုျပင္ဇာတ္လမ္းထဲက ေလယာဥ္မွဴးလို႔လည္း ဆိုၾကတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီအေမရိကန္ ဘုန္းႀကီးက ဝိနည္းေစာင့္လြန္းတယ္။ မနက္ဆြမ္းခံရင္ ဖိနပ္မစီးဘူး။ မ်က္လႊာကိုခ်ထားတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေျခလွမ္းက လြဲလို႔ ေရွ႔ကိုမၾကည့္ဘူး။ ဆြမ္းခံတဲ့အခ်ိန္အခါမွာလည္း သတ္မွတ္အေရအတြက္ရွိတဲ့ အိမ္ကိုပဲ ဆြမ္းခံတယ္၊ ရရင္ဖုန္းေပးတယ္။ မရခဲ့ရင္လည္း မရတဲ့အတိုင္း အငတ္ ဥပုသ္ေစာင့္တယ္။ က်ေနာ္တို႔စခန္းက ရဲေဘာ္ေတြလည္း တခါ တေလ ဆြမ္း၊ စားဖြယ္သြားကပ္လွဴဖူးတာ ရွိတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ သူတခါငွက္ဖ်ား ဖ်ားေနလို႔ ေဆးသြားခ်ိတ္ေပးဖူး တယ္။ အခုေတာ့ ဒီေဒသဟာ မၿငိမ္းခ်မ္းေတာ့ဘူး ဆိုၿပီး ထြက္သြားေတာ့တယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔စခန္း ရဲေဘာ္ေတြအတြက္ စစ္ေၾကာင္းတက္လာရင္ေတာင္ ခုခံဖို႔ ေသနတ္မရွိဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ ဘန္ေကာက္တက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ေတြကို အကူအညီေပးေနၾက အဖြဲ႔အစည္း၊ မိသားစုေတြဆီကို အလွဴခံ ၾကရတယ္။ ေျပာရရင္ ဘန္ေကာက္မွာ အဖြဲ႔အစည္းအခ်ဳိ႔က ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ကူညီေရးနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေရး လုပ္ေဆာင္ေနၾကတယ္။ တခုကေတာ့ ကုလသမဂၢ ဌာနတခုက အရာရွိ ေဒါက္တာတင္ျမင့္ဦး ဦးေဆာင္တဲ့ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (Emergency Relief Fund-- ERF) အဖြဲ႔ပဲ။ သူတို႔မိသားစု ေနထိုင္ရာ တိုင္ပင္းတာဝါ (Taipen Tower) အေဆာက္အဦကို စြဲလို႔၊ "အိမ္ႀကီး"လို႔လည္း ေခၚၾကတယ္။ ေနာက္တဖြဲ႔ကေတာ့ ဦးေမာင္ေမာင္ေဆြ၊ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ႂကြယ္၊ ေဒၚျပံုးနဲ႔ ဦးစိုင္းထြန္းတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ (United States of Burma--USB) အဖြဲ႔ပဲ။ သံရံုးတခု မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ဦးစိုးပိုင္တို႔ မိသားစုကလည္း ကူညီၾကတယ္။ ဦးေအာင္ႏု ဦးေဆာင္တဲ့ (ဒညတ) အဖြဲ႔ကေတာ့ ယခင္က စခန္းေတြကို ကူညီတယ္။ ေနာက္ပိုင္း သူတို႔လည္း ႏိုင္ငံေရးအသင္းအဖြဲ႔ တခုျဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူတို႔နဲ႔ အလြမ္းသင့္သူေတြကိုပဲ ကူညီေတာ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔စခန္းကို USB အဖြဲ႔က ဘတ္ေငြတသိန္းေက်ာ္ ကူညီတာနဲ႔ တပ္စိတ္ တစိတ္စာ ေသနတ္ေတြ ခ်က္ခ်င္ဝယ္ယူ တပ္ဆင္ႏိုင္လိုက္တယ္။ (တပ္စိတ္ တစိတ္စာဆိုတဲ့ေနရာမွာ လူ ၁၀ ေယာက္ အတြက္ လက္နက္ငယ္ ၉ လက္၊ က်ည္နဲ႔ RPG-2 ခြင္းဒံုးတလက္ ပါဝင္တယ္။) အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်န္စခန္းအသီးသီးက လည္း ေငြရွာၾကတယ္။ ဗဟိုျပန္ၾကားေရးဌာနက ကိုကိုေလးလည္း ေငြေတြနဲ႔ ျပန္လာတယ္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီဆီက ေသနတ္အခ်ဳိ႔ဝယ္ယူ၊ တပ္ရင္း (၁၀၂) ကို တပ္ဆင္ၿပီး သူလည္း ေရွ႔တန္းဆင္းဖို႔ လုပ္တယ္။
က်ေနာ္တို႔ ဘုရားသံုးဆူစခန္းကို စတက္လာခဲ့တဲ့ မုကၠနင္ေက်းရြာမွာ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ အာဏာသိမ္းၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အစိုးရစစ္တပ္ ခလရ (၁၀၆) က တပ္ရင္း ထိုင္ေနခဲ့တယ္။ တပ္ရင္းမွဴးကေတာ့ ေနာက္ပိုင္း နာမည္ႀကီးလာမယ့္ ဒု-ဗမက သီဟသူရ သူရစစ္ေမာင္ပဲ။ အခု ဘုရားသံုးဆူထိုးစစ္ကိုလည္း သူကပဲ ဗ်ဴဟာမွဴးလုပ္ၿပီး ထိုးစစ္ဆင္လာမယ္။ တပ္ရင္း ၃ ရင္း ပါမယ္လို႔ဆိုတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မြန္မဟာမိတ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး သံုးသပ္ေနၾကတုန္းပဲ။ အရင္တုန္းက လည္း ဘုရားသံုးဆူေဒသကို လာၿပီး ထိုးစစ္ဆင္ခဲ့ဖူးတာ ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အေျခခ်သိမ္းပိုက္ စခန္းထိုင္ထားတာ မ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူး။ စခန္းေတြကို သိမ္းပိုက္၊ မီးရႈိ႔ဖ်က္ဆီးၿပီး ျပန္ဆင္းသြားၾကတာ မ်ားတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေနာက္တန္း ကေန ေထာက္ပံ့ရတာ ေထာက္ပံ့ေရးလမ္းေၾကာင္း ရွည္လွတယ္။ အခု အခ်ိန္မွာလည္း အရင္လိုပဲ တခဏတာ လာေရာက္သိမ္းပိုက္တဲ့ ထိုးစစ္မ်ဳိး ျဖစ္မယ္လို႔ မွန္းဆၾကသူေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေကအဲန္ယူေဒသက စခန္းေတြ ကိုလည္း တခုၿပီးတခု ထိုးစစ္ဆင္သိမ္းပိုက္ တိုက္ခိုက္ေနၿပီ၊ ဒီတခါ ဘုရားသံုးဆူစခန္းရရင္ လက္လႊတ္ဖြယ္ မရွိဘူး၊ အတည္တက် စခန္းခ်သြားႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ေနသူေတြလည္း ရွိတယ္။ စစ္သတင္းေၾကာင့္ စည္ကားစ ေက်းရြာလူထု ေတြလည္း ေဘးလြတ္ရာ ေျပာင္းေရႊ႔ကုန္ၾကတယ္။ တရက္မွာ ဘုရားသံုးဆူအနီးက သစ္စက္မွာ လူအခ်ဳိ႔ရန္ျဖစ္ၾကတယ္။ ရန္ျဖစ္တဲ့ ဝရုန္းသုန္းကား သတင္းေၾကာင့္ပဲ ရြာလန္႔ၿပီး ေျပးတယ္။ ဘုရားသံုးဆူေက်းရြာ ေျခာက္ကပ္သြားတယ္။
မြန္ျပည္သစ္ပါတီကေတာ့ မြန္အမ်ဳိးသားေန႔ က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အခ်ိန္။ ဒီႏွစ္ပြဲကို စစ္ေၾကာင္းေလွ်ာက္၊ ခ်ီတက္ အေလးျပဳမယ္။ ဘုရားသံုးဆူရြာက ကြင္းမွာ က်င္းပမယ္ ျပင္ဆင္ထားလို႔၊ မုတ္ဦးေတြလည္း ရြာလမ္းမမွာ ျပင္ဆင္ထားၾက တယ္။ ရြာလူထုေတြ မလန္႔ရေအာင္လည္း ရြာထဲမွာ ေလာ္စပီကာနဲ႔ လွည့္ၿပီး ဗမာ-မြန္-ကရင္ ဘာသာေတြနဲ႔ ေၾကညာ တယ္။ "မိဘျပည္သူမ်ား ခင္ဗ်ား၊ ရန္သူ႔ရဲ႔ ထိုးစစ္အေပၚ ဘာမွ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ မရွိၾကပါနဲ႔။ က်ေနာ္တို႔ ေအာက္ေျခက ရြာေတြမွာ ခံစစ္ေတြ ေသခ်ာျပင္ဆင္ထားၿပီး ရွိေနပါတယ္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ အင္အား… မည္မွ်၊ ေကအဲန္ယူနဲ႔ ေကအဲန္ ဒီအို ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႔… အင္အား မည္၍မည္မွ်၊ ေက်ာင္းသားတပ္ဖြဲ႔… အင္အား မည္၍မည္မွ်… ခုခံစစ္ကို ေသခ်ာ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္၊ မစိုးရိမ္ၾကပါနဲ႔…. "စပီကာနဲ႔ လွည့္ၿပီး ေၾကညာသံေတြကို ၾကားေနၾကရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရြာက ေျခာက္ကပ္ေနခဲ့ၿပီ။ လူေတြ မရွိတဲ့အခါ ေခြးေတြက အစာရလိုရျငား က်ေနာ္တို႔ သြားေလရာေနာက္ကို တေကာက္ ေကာက္ လိုက္ေနၾကတယ္။ အရင္လို မေဟာင္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဆီက တခုခု စားရႏိုးနဲ႔ ႏွာေခါင္း တရႈံ႔ရႈံ႔၊ အသနားခံတဲ့ မ်က္လံုးေတြနဲ႔ ၾကည့္ေနတတ္ၾကတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဖတ္ဖူးတဲ့ "ပါရီက်ဆံုးခန္း"ဝတၳဳႀကီးက ပိုလို႔ ပီျပင္လာသလိုပဲ။ ျပင္သစ္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမတ္ မင္းေတြက လက္သီးလက္ေမာင္းတန္း ေဆြးေႏြးေနၾကပံုကို ျမင္ေယာင္လာတယ္။ "က်ေနာ္တို႔ဟာ ဂ်ာမန္ရဲ႔ ထိုးစစ္ကို ရိုက္ခ်ဳိးႏိုင္ပါတယ္။ ဟစ္တလာရဲ႔ တပ္ေတြဟာ ျပင္သစ္တပ္မေတာ္ေရွ႔ေမွာက္မွာ ဒူးေထာက္ခစားရမွာ။ ျပင္သစ္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ နီေမာင္းတဲ့ ေသြးေတြ၊ သတၱိေတြကို ျပသဖို႔ အခ်ိန္ေတာ္ပါၿပီ"စသည္ျဖင့္ ၾကားေယာင္လာတယ္။ ျပင္သစ္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝိုင္အရက္ခြက္ေတြ ေျမႇာက္ရင္း၊ ကခုန္ပြဲ အခမ္းအနားေတြကို ရႈစားရင္း။ တခ်ိန္တည္းမွာ စစ္မတိုက္ခ်င္ဘဲ ေရွ႔တန္းကို လိုက္သြားရတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ "လူဆန္း"အျဖစ္ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေယာင္ေနၾကတယ္။
"ဒါဟာ ငါတို႔ တိုက္ခ်င္တဲ့ စစ္မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ငါတို႔ တိုက္ခ်င္တဲ့ စစ္မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ငါတို႔ တိုက္ခ်င္တဲ့ စစ္ မဟုတ္ဘူး။"ဒီလို ေရရြတ္ရင္း လူဆန္းတေယာက္ ေရွ႔တန္းကို တရြတ္တိုက္ ပါသြားရပံု။
ဘုရားသံုးဆူ ထိုးစစ္မတိုင္ခင္မွာ ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရး ညိႇႏိႈင္းဖို႔ အစည္းအေဝးေခၚတယ္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီက ဖိတ္ေခၚတယ္ ဆိုေပမယ့္ မြန္ျပည္သစ္မွာ ရွိတဲ့ ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းကို ဦးစီးေနတဲ့ တိုင္ဝမ္လူမ်ဳိး မစၥတာရပ္ (Mr. Yap) က ဖိတ္ေခၚ တာ။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္အနားမွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ သင္တန္းေက်ာင္း ခမ္းမေဆာင္ တခုမွာ ဒီအစည္းအေဝးကို က်င္းပတယ္။ ဒီသင္တန္းေက်ာင္းကေတာ့ သစ္လံုးေတြကို ခံတပ္ေတြသဖြယ္ ကာရံထားၿပီး၊ ဘူးသီးငေပါင္းေၾကာ္လို တရုတ္စာေတြကိုလည္း စေကာခ်ပ္ႀကီးေတြေပၚ ေရးလို႔ ဆိုင္းပုတ္ေတြသဖြယ္ ကပ္ထားေသးတယ္။ အစည္းအေဝးကို မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဥကၠ႒ ႏိုင္ေရႊက်င္၊ စစ္ဦးစီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေထာမြန္တို႔ တက္ၾကတယ္။ ေကအဲန္ယူ ေခါင္းေဆာင္ေတြဖက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တာမလာေဘာ၊ ဖူးတာအယ္၊ ဗိုလ္မွဴးတူးတူးေလး နဲ႔ အခ်ဳိ႔ တက္ၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ေတြ ဖက္ကေတာ့ က်ေနာ္၊ ဦးျမင့္လိႈင္ (၁၀၁ ခြဲ ၂)၊ ကိုသီရီညြန္႔၊ ကိုတိုးႀကီး၊ ကိုဝင္းမိုး (၁၀၂)၊ ဆရာေက်ာ္တင့္၊ ကိုသန္းႏိုင္ (၁၀၁) တို႔ တက္ၾကတယ္။
မစၥတာရပ္က အမွာစကား စေျပာတယ္။ အဂၤလိပ္လို။ "အခု အေျခအေနမွာ ရန္သူဟာ အေရွ႔ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ က စစ္ဗ်ဴဟာ (၂) ဦးေဆာင္ၿပီး တက္လာတယ္။ ခလရ (၃၁)၊ ခလရ (၁၀၁)၊ ခလရ (၁၀၆) တပ္ရင္းေတြပါတယ္။ ရန္သူ အင္အားနဲ႔ မြန္၊ ကရင္၊ ေက်ာင္းသား အင္အားပူးေပါင္းလိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔ဖက္က အင္အားကလည္း မငယ္လွဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ညီညြတ္ရင္ ဒီထိုးစစ္ကို ရိုက္ခ်ဳိးႏိုင္မယ္"မိန္႔ခြန္းေတြ ေႁခြေနတယ္။ သူက ေမာ္စီတုန္းရဲ႔ ေျပာက္က်ားစစ္ ဗ်ဴဟာေတြ ျဖစ္တဲ့ "ရန္လာ ငါနား၊ ရန္နား ငါရႈပ္၊ ရန္ဆုတ္ ငါတိုက္၊ ရန္ေျပး ငါလိုက္"စတဲ့ ဗ်ဴဟာေတြကို ကိုးကားေျပာ ေသးတယ္။ အမွည့္ေခၽြစစ္၊ ခံစစ္ထဲက ထိုးစစ္ စသျဖင့္ သီအိုရီေတြကိုလည္း ရြတ္ေနတယ္။ နည္းနည္းၾကာေတာ့ ဥကၠ႒ ႏိုင္ေရႊက်င္က ၾကည့္လို႔မရေတာ့ဘူး ထင္တယ္။ "မစၥတာရပ္… ခင္ဗ်ားေတာ္သင့္ၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔ အေရးေပၚေနၿပီ၊ က်ေနာ္ တို႔ခ်င္း ေဆြးေႏြးပါရေစ"လို႔ ေျပာတယ္။ မစၥတာရပ္လည္း ၿငိမ္သြားတယ္။ ေကအဲန္ယူဖက္ကေတာ့ ကိုယ္ဖက္ကိုယ္သာ လံုေအာင္ကာ ဆိုတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိး ေပးတယ္။ တိတိက်က် ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိး သိပ္မေတြ႔ရဘူး။ အေရးေပၚ စက္ ဆက္သြယ္ေရးအတြက္ စကားဝွက္ စက္လိုင္းလဲလွယ္တာေလာက္ေတာင္ မေတြ႔ရဘူး။ အစည္းအေဝးက ဒီလုိပဲ ၿပီးသြားခဲ့ တယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔ တိုင္ဝမ္အဖြဲ႔ရံုးက ေကၽြးေမြးတဲ့ တရုတ္စာ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြကို စားၿပီး ျပန္လာခဲ့ ၾကတယ္။ လူသူရွင္းေနတဲ့ ေက်းရြာ ဖုန္ထူထူလမ္းမထဲ ကားျဖတ္ေမာင္းၿပီး ရြာထဲဝင္လာခဲ့တယ္။ ဖိုးဝီးကား ေနာက္ပြင့္ ေတြအေပၚမွာ ေသနတ္ေတြ တေထာင္ေထာင္နဲ႔ ေကာင္းဘိြဳင္ေတြလို။
"ဒါဟာ ငါတို႔ တိုက္ခ်င္တဲ့ စစ္မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ငါတို႔ တိုက္ခ်င္တဲ့ စစ္မဟုတ္ဘူး။"က်ေနာ္တို႔ ရဲေဘာ္ေတြလည္း ပါရီ က်ဆံုးခန္းထဲက လူဆန္းလို ေရရြတ္ရင္း ေရွ႔တန္းကို ဆင္းသြားၾကတယ္။
↧
ဆဒံုးၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္း
ဆဒံုးၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္း ျမင္ကြင္း
ၿဖဳိးသီဟခ်ဳိ/Myanmar Now (မိုုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၇
ကခ်င္ေဒသ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဆဒံုးၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ေရာက္ရိွေနသူမ်ားထဲတြင္ လီဆူတိုင္းရင္းသား အမ်ားအျပား ပါဝင္သည္။
မၾကာေသးမီက စစ္ေရွာင္စခန္းတြင္ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ျမင္ကြင္းတခ်ဳိ႕ကုိ ေဖာ္ျပလုိက္သည္။
ဆဒံုး စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းတြင္ ေဆာ့ကစားေနသည့္ ကေလးငယ္မ်ား။
ညစာအတြက္ ျပင္ဆင္ေနသည့္ လီဆူ ကေလးငယ္။
စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းတြင္ မနက္စာ ျပင္ဆင္ေနသည့္ လီဆူ မိသားစု။
ဆဒံုးစစ္ေဘးေရွာင္စခန္းတြင္ ေနရာမလံုေလာက္၍ ၁ဝ ေပ အက်ယ္အဝန္းတြင္ မိသားစု တစ္စုေနထိုင္ေနရသည္။ ထိုမိသားစုမွ ကေလးငယ္တို႔ အိမ္စာလုပ္ေနသည္ကို ပံုတြင္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။
စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းတြင္ ကေလးငယ္၂ဦးေဆာ့ကစားေနပံု။
သားငယ္ကိုအဝတ္အစားလဲေပးေနသည့္ လီဆူတိုင္းရင္းသူ မိခင္။
စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းအတြင္း ညပိုင္းဘုရားဝတ္ျပဳရန္ ဓမၼေတးသီခ်င္းမ်ားကို အႀကိဳရြတ္ဆိုေလ့လာရသည္။
စခန္းအတြင္း ဓမၼေတး သီဆိုေနသူမ်ား။
ဆဒံုး စစ္ေဘးေရွာင္စခန္း၏ နံနက္ခင္းအလွ။
စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းအတြင္း အေဖာ္မပါဘဲ ေဆာ့ကစားေနသည့္ လီဆူကေလးငယ္။
↧
ေအာင္ဒင္ - ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားကို နည္းလမ္းတက် တုန္႕ျပန္ၾကဖို႕
ေအာင္ဒင္ - ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားကို နည္းလမ္းတက် တုန္႕ျပန္ၾကဖို႕
(ေခတ္ရနံ႔မဂၢဇင္း၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂၀၁၇) မိုုးမခ၊ ဒီဇင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၇
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြဟာ ဆက္လက္ ျမင့္မားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားကတင္ ဖိအားေပးေနတာမဟုတ္ပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေျခစိုက္တဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကပါ ျပည္သူလူထုအေျချပဳ လႈပ္ရွားမႈမ်ား (Grassroots Campaigns) ျပဳလုပ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြ စတင္ျပဳလုပ္ေနပါျပီ။ ဒီ ဖိအားေပးမႈေတြကို က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက စနစ္တက် ရင္ဆိုင္တုန္႕ျပန္ႏိုင္ၾကဖို႕ ဒီေဆာင္းပါးနဲ႕ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာဖိအားႏွင့္ ေရွ႕အလားအလာမ်ား
က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြကို အျပည့္အဝ အကုန္အစင္ မသိႏိုင္ၾကတာရယ္၊ ကိုယ့္ေခါင္းေဆာင္အေပၚ အၾကည္ညိဳလြန္ကဲျပီး စိတ္ကူးယဥ္ ဖန္တီးတဲ့ သတင္းမွားေတြကိုပဲ စိတ္ဝင္တစား မွ်ေဝၾကတာရယ္ေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈမ်ားရဲ့ အတိုင္းအတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ မသိၾကဘူးလို႕ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမဆုံး လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈအေျခအေနနဲ႕ ေနာင္အလားအလာမ်ားကို ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႕မွာ ကုလသမဂၢ လံုျခံုေရးေကာင္စီက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ကို "ေကာင္စီဥကၠ႒၏ ေၾကညာခ်က္" (Presidential Statement) ပံုစံနဲ႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက မလြဲမေသြလိုက္နာရမယ္႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (Binding Resolution) တစ္ရပ္ မဟုတ္ေပမယ္႕ ဒီလို "ေကာင္စီဥကၠ႒၏ ေၾကညာခ်က္"ကို အဖြဲ႕ဝင္ ၁၅ ႏိုင္ငံစလုံးရဲ့ သေဘာတူညီမႈနဲ႕ ထုတ္ျပန္ႏိုင္တာက အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပါ။ တရုတ္အစိုးရက ျဗိတိန္ႏိုင္ငံနဲ႕ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံက ပူးတြဲတင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို ျငင္းပယ္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ္႕ ဒီေၾကညာခ်က္ထုတ္ဖို႕ကိုေတာ့ သေဘာတူညီခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ တရုတ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ျပသနာအေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပသလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခအေန တိုးတက္ေကာင္းမြန္ျခင္းမရွိလို႕ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ျဗိတိန္နဲ႕ ျပင္သစ္တို႕က ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္း ထပ္တင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သူ႕ရဲ့ ဗီတိုအာဏာသုံးျပီး ကာကြယ္ဖို႕ မေသခ်ာဘူးဆိုတာကိုလည္း သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႕မွာ က်င္းပေနဆဲ ၇၂ ၾကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံၾကီးရဲ့ တတိယေကာ္မတီအစည္းအေဝးမွာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက အစၥလမ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Organization of Islamic Countries/ OIC) ကိုယ္စား တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို ေထာက္ခံမဲ ၁၃၅ မဲ၊ ကန္႕ကြက္မဲ ၁၀ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၂၆ မဲနဲ႕ အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ၂၁ ႏိုင္ငံက မဲေပးဖို႕ ပ်က္ကြက္ပါတယ္။ ကန္႕ကြက္မဲေပးတဲ့ ၁၀ ႏိုင္ငံမွာ အင္အားၾကီးႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္တဲ့ တရုပ္နဲ႕ ႐ုရွား၊ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ကမ္ေဗာဒီးယား၊ ေလာ၊ ဖိလစ္ပိုင္ နဲ႕ ဗီယက္နမ္၊ အာရွတိုက္ကပဲျဖစ္တဲ့ ဘူတန္ႏိုင္ငံနဲ႕ ထူးထူးျခားျခား အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား၊ အေရွ႕ဥေရာပက ဘယ္လား႐ုစ္ နဲ႕ အာဖရိကတိုက္က ေလာေလာဆယ္ အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္ေနတဲ့ ဇင္ဘာေဘြ တို႕ပါဝင္ပါတယ္။ ေထာက္ခံၾကတဲ့အထဲမွာ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား နဲ႕ ဘ႐ူႏိုင္း၊ အေမရိကန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဩစေၾတးလ်၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ျဗိတိန္၊ ကေနဒါနဲ႕ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား၊ အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား ပါဝင္ၾကပါတယ္။ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ စကၤာပူ၊ ထိုင္း၊ အာရွအင္အားၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ အိႏိၵယ၊ ဂ်ပန္တို႕က ၾကားေနတဲ့အထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ က်င္းပမယ္႕ အေထြေထြညီလာခံ စုံညီအစည္းအေဝးမွာ ထပ္မံ မဲခြဲတဲ့အခါ မဲအေရအတြက္ အေျပာင္းအလဲရွိႏိုင္ေပမယ္႕ ေထာက္ခံမဲအမ်ားစုနဲ႕ အတည္ျပဳႏိုင္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို လက္မခံပါ။
ေနာက္ထပ္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီကေတာ့ မတ္လ ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျပီး ႏိုင္ငံတကာအခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ (International Fact-Finding Commission) တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးထားျပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေကာ္မရွင္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ လာေရာက္စံုစမ္းခြင့္ ေတာင္းခံတာကို ျမန္မာအစိုးရက လက္မခံပါ။
ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား (EU) က ျမန္မာ႔ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အဆက္အသြယ္ျဖတ္ျခင္းျဖင့္ စတင္အေရးယူပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူမႈေတြ စတင္ေနပါျပီ။ အီးယူနဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရကို ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ကို ျပည္ဝင္ခြင့္ေပးျပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးခြင့္ျပဳဖို႕ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႕မွာေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး႒ာနက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းဟာ လူမ်ိဳးစုသန္႕စင္ရွင္းလင္းေရး (Ethnic Cleansing) ျဖစ္တယ္လို႕ တရားဝင္ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး Rex Tillerson ရဲ့ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႕၊ တစ္ရက္တာ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ ခရီးစဥ္အျပီး ရက္ပိုင္းေလးအတြင္းမွာ ဆုံးျဖတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုဝင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႕က ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ ျမန္မာနဲ႕ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ႏွစ္ေယာက္ရဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Rex Tillerson ကို ဒီေန႕ေခတ္မွာ အင္မတန္ရွားပါးတဲ့ ပြင့္လင္းတဲ့အျမင္ရွိသူတစ္ေယာက္လို႕ေတာင္ ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါေသးတယ္။
ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္ (UN Special Envoy on Myanmar)
လံုျခံုေရးေကာင္စီဥကၠ႒ရဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ေယာက္ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳထားပါတယ္။ အေထြေထြညီလာခံဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကို အငယ္တန္းအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ (Under-Secretary-General) ရာထူးအဆင့္ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ေယာက္ကို အေထာက္အကူျပဳ ရုံးအဖြဲ႕နဲ႕တကြ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးဖို႕ ညႊန္ၾကားထားပါတယ္။ အငယ္တန္းအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရာထူးဟာ ကုလသမဂၢမွာ တတိယအျမင့္ဆုံး ရာထူးျဖစ္ပါတယ္။ အေထြေထြညီလာခံ တတိယေကာ္မတီမွာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို မဲခြဲ အတည္ျပဳရာမွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ပူးတြဲတင္သြင္းတဲ့ အထူးသံတမန္ခန္႕အပ္ေရး ဘတ္ဂ်က္မူၾကမ္းကိုပါ တတိယေကာ္မတီက အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီ ဘတ္ဂ်က္အရ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ဦးနဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ ၆ ဦးပါတဲ့ ရုံးအဖြဲ႕အတြက္ တစ္ႏွစ္စာ အသုံးစားရိတ္ ေဒၚလာ တစ္သန္း ၅သိန္း ၄ေသာင္း ၁ ေထာင္ (US$ 1,541,100) သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အထူးသံတမန္ဟာ အငယ္တန္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ရာထူးအဆင့္ရွိရမယ္။ ေဒသအတြင္း (အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသအတြင္း) မွာ ရုံးဖြင့္ အေျခစိုက္ရမယ္။ ရုံးအဖြဲ႕ဝင္ ၆ ဦးအနက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးအဆင့္ ၁ ဦး၊ အၾကီးတန္းႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦး၊ အလတ္တန္း ႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦး နဲ႕ ေဒသဆိုင္ရာဝန္ထမ္း ၁ ဦးတို႕ဟာ ေဒသအတြင္းဖြင့္လွစ္မယ္႕ ရုံးမွာ တာဝန္ယူျပီး အၾကီးတန္းႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦးနဲ႕ အလတ္တန္း ႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦးတို႕က နယူးေယာက္၊ ကုလသမဂၢ႒ာနခ်ဳပ္မွာ ရုံးထိုင္ျပီး ေဒသအတြင္းက အထူးသံတမန္ ရုံးအဖြဲ႕ (Office of the UN Special Envoy on Myanmar) ကို ပံ့ပိုးေပးရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
အထူးသံတမန္ရဲ့ လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ရာတြင္ တိုးတက္မႈရွိေရး၊ (၂) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တိုးတက္ေစေရး၊ နဲ႕ (၃) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္လက္ခံရာတြင္ တိုးတက္မႈရွိေရး စသည္ျဖင့္ အပိုင္း သုံးပိုင္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အထူးသံတမန္ဟာ ျမန္မာအစိုးရကို (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္၏ စစ္ဆင္ေရးမ်ား ရပ္တန္႕ေရး၊ (၂) လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားကို အကန္႕အသတ္မရွိ ခြင့္ျပဳေရး၊ နဲ႕ (၃) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ဒုကၡသည္မ်ား မိမိတို႕ သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ရာတြင္ လံုျခံုစြာ၊ ဂုဏ္သိကၡာျဖင့္ ျပန္လာႏိုင္ရန္ အာမခံေဆာင္ရြက္ေရးတို႕အတြက္ တိုက္တြန္းရမယ္လို႕လည္း ဆိုထားပါတယ္။
အထူးသံတမန္ဟာ ေဒသအတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ခုခုမွာ ေနထိုင္သူျဖစ္ရမယ္ (Home-based) လို႕လည္း ဆိုထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသအတြင္းက ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံအားေပးခဲ့ၾကတဲ့ အစၥလမ္ႏိုင္ငံ ၃ ႏိုင္ငံ (မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား နဲ႕ ဘ႐ူႏိုင္း) မွ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးေဟာင္း၊ သံအမတ္ၾကီးေဟာင္း တစ္ေယာက္ေယာက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးသံတမန္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုံးက မေလးရွားႏိုင္ငံက ရာဇာလီ အစၥေမးကို အထူးသံတမန္အျဖစ္ ခန္႕အပ္ခဲ့ဘူးတာမို႕ရယ္၊ ဘ႐ူႏိုင္းႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးအရ သိပ္တက္ႂကြမႈမရွိတာေၾကာင့္ ဒီတစ္ၾကိမ္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက ဒီရာထူးကို ရမယ္ ထင္ပါတယ္။
ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕က ဦးေဆာင္တင္သြင္းျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးမွာ ကုလသမဂၢကို အသုံးခ်ျပီး ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႕ ၾကိဳးစားတာျဖစ္လို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ဖြဲ႕စည္းေပၚေပါက္လာမယ္႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္ကို လက္မခံသင့္ပါ။ ဒီအထူးသံတမန္ဟာလည္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကိုတင္မက အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ကိုပါ ကိုယ္စားျပဳသလို ျဖစ္ေနမွာပါ။
ဒါေပမယ္႕လည္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ အထူးသံတမန္ကို ျပည္ဝင္ခြင့္မေပးပဲ ျငင္းဆန္ဖို႕ဆိုတာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ၾကီးနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါမယ္လို႕ ကတိကဝတ္ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ သိပ္မလြယ္လွပါ။ ဒီ အထူးသံတမန္ကို လက္မခံရင္ ဖိအားေပးမႈေတြ မ်ားျပားလာမွာ ျဖစ္သလို လက္ခံလိုက္ရင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ လာေရာက္ျပီး အနီးကပ္ စြက္ဖက္ေနဦးမွာပါ။
အစိုးရမဟုတ္ေသာ ဖိအားမ်ား
တစ္ခ်ိန္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ဗဟိုျပဳျပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ (Free Burma Movement) ဆိုျပီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရရဲ့ အုပ္စိုးမႈေအာက္မွာ အရွုံးမေပးတမ္း တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကတဲ့ ျပည္တြင္းက ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို ျပည္ပကေန ေထာက္ခံအားေပးဖို႕ ျပည္တြင္းက ထြက္ခြါလာတဲ့ ျမန္မာ႔ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းလႈပ္ရွားၾကတာပါ။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ စတင္ခဲ့ျပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အဆုံးသတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ေလာက္မွာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက အသားအေရာင္ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ လူျဖဴအစိုးရကို ဆန္႕က်င္တဲ့ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီး (Anti-Apartheid Movement) ျပီးဆုံးသြားခဲ့ပါျပီ။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈေတြ ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈက အေမြဆက္ခံပါတယ္။ ကမ႓ာလွည္႕ခရီးသြားေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းမျပဳဖို႕ လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (Tourism Boycott Campaign) လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ခြါေအာင္ အစုရွယ္ယာပိုင္ရွင္ေတြက တဆင့္ ဖိအားေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (Share-Holders Campaign)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္သြင္းတဲ့ ပစၥည္းေတြကို မဝယ္ၾကဖို႕ လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (No “Made in Burma” Campaign)၊ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမျပဳေအာင္ လူထုအင္အားနဲ႕ ကုမၸဏီရုံးမ်ားေရွ႕မွာ ဆႏၵျပတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူမ်ားရဲ့ အင္အားနဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို စည္းရုံးျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပစ္တင္႐ံႈ႕ခ်တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈနဲ႕ အေရးယူတဲ့ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အေရးပါခဲ့ျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြ သက္ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က စလို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ စတင္ျဖစ္ပြါးခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးဟာ ျပည္တြင္းက ရဲေဘာ္မ်ားအတြက္ မလိုအပ္ေတာ့တာမို႕ အလိုအေလ်ာက္ ျပိဳကြဲသြားခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ ပါဝင္ခဲ့ၾကဘူးတဲ့ အေမရိကန္နဲ႕ ဥေရာပ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြက သူတို႕ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ (Free Rohingya Movement) ကို စတင္လိုက္ၾကပါျပီ။
အဲဒီ ရိုဟင္ဂ်ာလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါဝင္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက အထက္ေဖာ္ျပပါ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို သုံးျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပုဂိၢဳလ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ခ်ီးျမႇင့္ထားတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕ေတြ၊ ဆုတံဆိပ္ေတြကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းဖို႕ ဆုခ်ီးျမႇင့္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ႏိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြ၊ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူေတြကို စည္းရုံးျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပစ္တင္ရွုပ္ခ်တဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထပ္ခါ၊ ထပ္ခါ ထုတ္ျပန္ပါလိမ့္မယ္။ ဘဂၤါလီေတြကို ဝါရွင္တန္ ဒီစီကို၊ လန္ဒန္ကို ဖိတ္ေခၚျပီး လႊတ္ေတာ္ၾကားနာပြဲေတြမွာ သက္ေသခံထြက္ဆိုေစပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျပန္လည္ထြက္ခြါေအာင္ ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မရွိေအာင္ တားဆီးၾကပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပစၥည္းေတြကို ဝယ္ယူတင္သြင္းျခင္းမျပဳဖို႕ ေတာင္းဆိုၾကပါလိမ့္မယ္။ ကမ႓ာလွည့္ခရီးသည္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မသြားႏိုင္ေအာင္ တားျမစ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြနဲ႕ အေရးယူဖို႕၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈခံုရုံး (International Criminal Court/ ICC) တင္ဖို႕ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရမ်ားကို ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အေျခစိုက္ျပီး ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ပါဝင္ခဲ့ဘူးတဲ့ က်ေနာ္႕အေတြ႕အၾကံုအရ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားဟာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ အေရးအခင္းမ်ားကို ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းရာမွာ ဆန္ရွင္လို႕ေခၚတဲ့ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြနဲ႕ အေရးယူတာကို မၾကိဳက္ပဲ သံတမန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ (Diplomacy) ကိုသာ ဦးစားေပးခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ္႕ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဆန္ရွင္ဥပေဒျပ႒ာန္းျပီး ဖိအားေပးရင္ေတာ့ သူတို႕ မလြန္ဆန္ႏိုင္ပါ။ မၾကိဳက္ေသာ္လည္း ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပ႒ာန္းတဲ့ အေရးယူမႈေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႕က မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားကို အရင္စည္းရုံး၊ သူတို႕ရဲ့ ေထာက္ခံမႈနဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ျပီး အေရးယူမႈေတြ ဥပေဒျဖစ္လာေအာင္ စည္းရုံးလံႈ႕ေဆာ္ျပီး ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ ဖိအားနဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက အေရးယူမႈေတြကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႕အေျခအေနမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကတဲ့ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားစုဟာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ ေခၚၾကသူမ်ားအေပၚ စာနာမႈအရွိဆုံး ပုဂိၢဳလ္မ်ား ျဖစ္ေနၾကပါျပီ။ ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အေမရိကန္၊ ျဗိတိန္နဲ႕ အီးယူႏိုင္ငံမ်ားက ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မ်ားကို စည္းရုံးလိုက္ႏိုင္ပါျပီ။ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈၾကီး ေဆာင္ရြက္တုံးက ရန္ပံုေငြမေလာက္မငွနဲ႕ ငတ္တလွည့္၊ ျပတ္တလွည့္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ေပမယ္႕ အခု ရိုဟင္ဂ်ာအေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကေတာ့ အစိုးရမ်ား၊ ပါလီမန္မ်ားနဲ႕ အနီးကပ္ဆုံး ဆက္သြယ္ႏိုင္ျပီး အစိုးရမ်ား၊ ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားမွ ရန္ပံုေငြေတြ ေဖာေဖာသီသီ ရေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ထိေရာက္တဲ့ အဆက္အသြယ္ေတြနဲ႕ လံုေလာက္တဲ့ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြ ရရွိထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ေရွ႕မွာလည္း ပိုျပီး အားေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိုမိုျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေပးမႈေတြ ဆက္လက္ သက္ေရာက္ေနဦးမွာပါ။
ဖိအားမ်ားကို ေၾကာက္ရန္မလို၊ သို႕ေသာ္ နည္းလမ္းတက် တုန္႕ျပန္ၾကဖို႕ လို
ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား၊ ျပည္တြင္းမွာ အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္၊ အစိုးရနဲ႕ ျပည္သူ ညီညြတ္ၾကမယ္၊ စိန္ေခၚမႈေတြကို အစိုးရရဲ့ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ပူးတြဲ ရင္ဆိုင္ၾကမယ္၊ ျပည္တြင္းျပႆနာေတြကို အမွန္ကန္ဆုံးနဲ႕ အမွ်တဆုံးျဖစ္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီဖိအားေပးမႈေတြဟာ တစ္ခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ဒါေပမယ္႕ ျပည္တြင္းညီညြတ္ေရးနဲ႕ ျပည္တြင္းႆနာမ်ားကို မွန္ကန္မွ်တစြာ ေျဖရွင္းေရးဆိုတာ အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ တပ္မေတာ္အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ စီမံခန္႕ခြဲခြင့္ရွိတာမို႕ တပ္မေတာ္အေပၚ အစိုးရက ဩဇာသက္ေရာက္မႈ မရွိႏိုင္ပါ။ ဘာသာေရးနဲ႕ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္မ်ားပါဝင္တဲ့ မေကာင္းဆိုးဝါးအင္အားစုၾကီးကလည္း အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္အၾကား ပိုျပီး ေသြးကြဲေအာင္ ဖန္တီးေနျပန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားရဲ့ တပ္မေတာ္အေပၚ သီးျခား ျပစ္တင္အေရးယူမႈေတြကလည္း တပ္မေတာ္နဲ႕ အစိုးရကို ပို၍ ေဝးကြာေစႏိုင္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းတြင္လည္း အစိုးရရဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ျပည္သူအမ်ားက ခြၽင္းခ်က္မရွိ ေထာက္ခံေနသည္ မဟုတ္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံသည့္ လူထုေထာက္ခံပြဲမ်ား ႏိုင္ငံတဝွမ္းက်င္းပေနေသာ္လည္း ေထာက္ခံၾကသူမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ဟု ကတိျပဳထားသည့္ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္သိရွိျခင္းမရွိပဲ လူပုဂိၢဳလ္ကိုသာ ေထာက္ခံေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုကိုယ္တိုင္က ယင္းအၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိနားလည္ျပီး စိတ္ပါလက္ပါ ေထာက္ခံရန္ႏွင့္ ယင္းအၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို အစိုးရမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းစံုဆုေတာင္းပြဲမ်ား က်င္းပေနေသာ္လည္း ယင္းဆုေတာင္းပြဲမ်ားသည္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံသို႕ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသူမ်ားႏွင့္ မသက္ဆိုင္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူ တစ္ရပ္လုံးက တစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားႏွင့္ပါ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ရန္ အထူးအေရးၾကီးပါတယ္။
က်ေနာ္တို႕ ျပည္သူမ်ားမွာလည္း "ငါ"စြဲေတြ ၾကီးလွပါတယ္။ "ငါတို႕ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာက အေကာင္းဆုံး"၊ "ငါတို႕လူမ်ိဳးက အျမတ္ဆုံး"၊"ငါတို႕ ႏိုင္ငံက အၾကီးက်ယ္ဆုံး"၊ "ဗမာလူမ်ိဳးဆိုတာ တစ္ခ်ိန္တုံးက ကမ႓ာကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ"၊ "ဗုဒၶဘာသာမွလြဲ၍ အျခားဘာသာအယူဝါဒ ကိုးကြယ္သူမ်ားဟာ မိစၧာဒိဌိ"၊ စတဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အလြန္အကြၽံ အထင္ၾကီးမႈေတြ၊ အမွားကို အမွန္အျဖစ္ တရားေသလက္ခံထားမႈေတြ မေဖ်ာက္ႏိုင္သ၍ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီၾကားထဲ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ ဘာသာျခားေတြကို သတ္တာ အျပစ္မရွိဘူးလို႕ ေဟာေျပာေနတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိေနျပန္ပါတယ္။
ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံတကာ၏ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ရန္လိုအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးက ဘဂၤါလီမ်ားအား တိုင္းရင္းသားအျဖစ္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မသတ္မွတ္ပဲ ျပည္ပမွ ခိုးဝင္လာသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ေမာင္းထုတ္ရန္ ၾကိဳးစားေနတယ္လို႕ စြပ္စြဲေနတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရက ထြက္ေျပးသြားသူမ်ားကို ျပန္လည္လက္ခံ၍ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ထိုက္သူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အျမန္ဆုံး အသိအမွတ္ျပဳျပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားကလည္း ၎တို႕အား ႏိုင္ငံသားအခ်င္းခ်င္းအျဖစ္ လက္ခံ၍ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးမခြဲျခားပဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသမျပႏိုင္သ၍ ႏိုင္ငံတကာ၏ ဖိအားေပးမႈမ်ား၊ စြပ္စြဲမႈမ်ား ရပ္တန္႕မည္ မဟုတ္ပါ။ ျပန္ဝင္လာသူမ်ားကို လက္ခံျပီးလ်င္လည္း ၎တို႕အား ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဆက္လက္ေလွာင္ပိတ္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ျပန္ေရာက္လာသူမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္း လြတ္လပ္စြာသြားလာေနထိုင္ခြင့္မရွိသ၍၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးမ်ားကို အစိုးရက တာဝန္မယူသ၍၊ လံုျခံုေရးအတြက္ အစိုးရက တာဝန္မခံႏိုင္သ၍ ႏိုင္ငံတကာဖိအားမ်ား ရပ္တန္႕မည္မဟုတ္ပါ။ ၎တို႕အား ႏိုင္ငံအတြင္း လြတ္လပ္စြာ အေျခခ်ေနထိုင္ထိုင္ခြင့္ေပးရန္အတြက္လည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားၾကီးမႈႏွင့္ အမွန္တကယ္ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးမခြဲျခားပဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနလိုစိတ္ရွိရန္ အေရးၾကီးပါတယ္။
အထက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ ေအာက္ပါအတိုင္း အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
(က) ျမန္မာအစိုးရမွ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေၾကညာရန္။ ။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးစုဟူ၍ မရွိေၾကာင္း ျပတ္သားစြာ ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ယေန႕ကာလတြင္လည္း တပ္ခ်ဳပ္က အဆိုပါမူဝါဒကို ျပတ္သားစြာ ေၾကညာထားပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးပါ။ တစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွ သူမအား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဖက္မွ ရပ္တည္ေျပာဆိုျခင္း မရွိသည့္အတြက္၊ စစ္တပ္ကို အျပစ္မတင္သည့္အတြက္ ျပစ္တင္ ရွုံ႕ခ်ေနၾကပါတယ္။ သို႕ပါ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးစုဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စိတ္ၾကိဳက္အမည္ေပးခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ခြင့္ (Self-identification) ဟူသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၎အမည္ကို ႏိုင္ငံတကာမွ အသိအမွတ္ျပဳလ်င္ေတာင္မွ ၎တို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႒ာေနတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ၎တို႕သည္ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္၊ အိႏိၵယစသည့္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ေနထိုင္ခဲ့သူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ထိုက္သူမ်ား ျဖစ္၍ ၎တို႕အား စီစစ္လက္ခံျပီး ႏိုင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ ျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရျပီးသည့္ေနာက္ ႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို လြတ္လပ္စြာအေျခစိုက္ေနထိုင္ခြင့္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူရည္မွ်ခံစားႏိုင္ေအာင္ အစိုးရမွ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာမည့္ သူမ်ားကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိရန္၊ ႏိုင္ငံလူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ရန္၊ ဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ခိုးဝင္လာသူမ်ားအား စစ္ေဆးေတြ႕ရွိက ဥပေဒအရ အေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စသည္ျဖင့္ မူဝါဒသေဘာထား အတိအက် ရွင္းလင္းစြာ ထုတ္ျပန္သင့္ပါတယ္။
႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ျဖင့္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ျပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုျဖစ္ခြင့္ လုံးဝမရွိေၾကာင္း ျပတ္သားစြာ ေၾကညာရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) ျပည္သူလူထုမွ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိနားလည္ လက္ခံေအာင္ ပညာေပးစည္းရုံးရန္။ ။
ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္ ၈၈ ခ်က္ကို အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ၂ ဘာသာျဖင့္ ဩဂုတ္လ ေနာက္ဆုံးပတ္က ထုတ္ျပန္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း အမ်ားျပည္သူ မသိရွိၾကပါ။ အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားတို႕မွ ၎အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား ေန႕စဥ္၊ အခန္းဆက္ ေဖာ္ျပသင့္ပါတယ္။ သေဘာထားမွ်တေသာ စာေရးဆရာမ်ားအားလည္း ယင္း အၾကံျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားျပည္သူအလြယ္တကူနားလည္ေအာင္ ရွင္းလင္းတင္ျပသည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားအား အစိုးရသတင္းစာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ အျခားစာေစာင္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေစ ေရးသားၾကရန္ တိုက္တြန္းသင့္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားတြင္လည္း ဆရာ/ဆရာမမ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေက်ာင္းသား/သူမ်ား ၎အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိေအာင္၊ လက္ခံေအာင္ စည္းရုံးသင္ၾကားမႈမ်ား၊ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး႒ာနမွ ဦးေဆာင္၍ ပညာရွင္မ်ား၊ အစိုးရ႒ာနဆိုင္ရာမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပ၍ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို အမ်ားနားလည္ေရးႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။
(ဂ) မႈခင္းဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးရန္။ ။
ႏိုင္ငံတကာက ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ (UN Fact-Finding Commission) ကို ျပည္တြင္းသို႕ ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးခြင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ ခြင့္မျပဳသင့္ပါ။ ကုလသမဂၢရဲ့ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က "လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ"ဟု တစ္ဖက္သက္ ဆုံးျဖတ္ထားျပီးသား ျဖစ္၍ ယင္းေကာ္မရွင္ကို ဝင္ခြင့္ေပးလ်င္လည္း အလားတူဆုံးျဖတ္ပါလိမ္႔မယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ျဖစ္ရပ္တစ္ခုလုံးကို ရာဇဝတ္မႈၾကီးတစ္ခုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ရာဇဝတ္မႈခင္းဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ (International Commission of Forensic Enquiry) ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးသင့္ပါတယ္။ ယင္းေကာ္မရွင္တြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ ေလးစားေသာ စစ္အရာရွိေဟာင္းမ်ား၊ ဥပေဒပါေမာကၡေဟာင္းမ်ား၊ တရားသူၾကီးေဟာင္းမ်ား၊ ရဲအရာရွိေဟာင္းမ်ား၊ ေထာက္လွမ္းေရးအၾကီးအကဲေဟာင္းမ်ား၊ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ပါဝင္သင့္ပါတယ္။ ဩဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕မွ စသည့္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ရာဇဝတ္မႈခင္း႐ႈေထာင့္မွ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းသို႕ စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ စည္းရုံးလံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ား၊ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ ရြာမီး႐ိႈ႕မႈမ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ ဘဂၤါလီမ်ားအား ျပည္ပသို႕ ထြက္ခြါလာေအာင္ စည္းရုံးမႈမ်ား၊ မဟုတ္မမွန္ လိမ္လည္ဝါဒျဖန္႕မႈမ်ား၊ ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ျမန္မာ/ရခိုင္ မုန္းတီးေရး လံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္သင္တန္းေပးမႈမ်ား၊ ျပည္မမွ ခြဲထြက္ရန္ ၾကံစည္အားထုတ္မႈမ်ား၊ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ား၏ အားေပးမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ မိမိတို႕ဘက္မွ အမွားအယြင္းရွိလ်င္လည္း ေဖာ္ထုတ္ခံရပါလိမ့္မယ္။ ထိုအခါ ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူဖို႕လည္း လိုအပ္ပါတယ္။
တကယ္ညီညြတ္ၾကဖို႕လို၊ တကယ္ မွန္ကန္မွ်တဖို႕လို
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံပြဲေတြ၊ ဘာသာေပါင္းစံု ဆုေတာင္းပြဲေတြ ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္လုပ္လုပ္၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ လုပ္လုပ္ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြက အလြယ္တကူ ပေပ်ာက္သြားမွာ မဟုတ္ပါ။ ဒီဖိအားေတြကို ငါတို႕ ဂ႐ုမစိုက္ပဲ ေနႏိုင္ပါတယ္လို႕ မာနၾကီးေနလို႕လည္း မျဖစ္ပါ။ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ကမ႓ာလွည့္ခရီးသည္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားတာနဲ႕ အမွ် ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးကို အၾကီးအက်ယ္ထိခိုက္မွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာျပည္က ကုန္ပစၥည္းေတြ ဝယ္ယူတင္သြင္းျခင္း မျပဳေတာ့ရင္လည္း ျပည္တြင္းစီးပြါးေရးကို ထိခိုက္မွာပါ။ စီးပြါးေရး ၾကပ္တည္းတာနဲ႕ အမွ် အလုပ္လက္မဲ့အေရအတြက္ ပိုမ်ား၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္မားတာနဲ႕ အမွ် လူကုန္ကူးမႈေတြ၊ ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈေတြ၊ အက်င့္စာရိတၱ ပ်က္ျပားမႈေတြ ပိုျပီး ျမင့္မားလာမွာပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ထိခိုက္မွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြကို မုန္းတာနဲ႕အမွ် ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား လံုျခံုမႈ မရွိႏိုင္ပါ။ ျပန္ဝင္ေရာက္လာသူေတြထဲမွာလည္း အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ပါဝင္လာႏိုင္ျပီး တခ်ိဳ႕လည္း အခုမွ နာက်ည္းမႈေတြနဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဝါဒကို ေရြးခ်ယ္လိုက္သူေတြလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တင္မကပဲ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ လံုျခံုမႈ ကင္းမဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာကြဲျပားသူ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားၾကားမွာ အျပန္အလွန္ မယံုၾကည္မႈေတြ ျမင့္မားျပီး ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ ပိုျပီး ျဖစ္ပြါးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ဘူးဆိုျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို တံခါးပိတ္ေနလို႕လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
က်ေနာ္တို႕ အားလုံး အမွန္တကယ္ ညီညြတ္ၾကမွ၊ ျပည္တြင္းျပႆနာေတြကို အမွန္တကယ္ မွ်မွ်တတ ေျဖရွင္းႏိုင္မွ ဒီႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြကို က်ေနာ္တို႕ ရဲရဲဝံ႕ဝံ႕ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကမွာပါ။
ေလးစားစြာ၊
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြဟာ ဆက္လက္ ျမင့္မားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားကတင္ ဖိအားေပးေနတာမဟုတ္ပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေျခစိုက္တဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကပါ ျပည္သူလူထုအေျချပဳ လႈပ္ရွားမႈမ်ား (Grassroots Campaigns) ျပဳလုပ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြ စတင္ျပဳလုပ္ေနပါျပီ။ ဒီ ဖိအားေပးမႈေတြကို က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက စနစ္တက် ရင္ဆိုင္တုန္႕ျပန္ႏိုင္ၾကဖို႕ ဒီေဆာင္းပါးနဲ႕ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာဖိအားႏွင့္ ေရွ႕အလားအလာမ်ား
က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြကို အျပည့္အဝ အကုန္အစင္ မသိႏိုင္ၾကတာရယ္၊ ကိုယ့္ေခါင္းေဆာင္အေပၚ အၾကည္ညိဳလြန္ကဲျပီး စိတ္ကူးယဥ္ ဖန္တီးတဲ့ သတင္းမွားေတြကိုပဲ စိတ္ဝင္တစား မွ်ေဝၾကတာရယ္ေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈမ်ားရဲ့ အတိုင္းအတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ မသိၾကဘူးလို႕ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမဆုံး လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈအေျခအေနနဲ႕ ေနာင္အလားအလာမ်ားကို ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႕မွာ ကုလသမဂၢ လံုျခံုေရးေကာင္စီက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ကို "ေကာင္စီဥကၠ႒၏ ေၾကညာခ်က္" (Presidential Statement) ပံုစံနဲ႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက မလြဲမေသြလိုက္နာရမယ္႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (Binding Resolution) တစ္ရပ္ မဟုတ္ေပမယ္႕ ဒီလို "ေကာင္စီဥကၠ႒၏ ေၾကညာခ်က္"ကို အဖြဲ႕ဝင္ ၁၅ ႏိုင္ငံစလုံးရဲ့ သေဘာတူညီမႈနဲ႕ ထုတ္ျပန္ႏိုင္တာက အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပါ။ တရုတ္အစိုးရက ျဗိတိန္ႏိုင္ငံနဲ႕ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံက ပူးတြဲတင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို ျငင္းပယ္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ္႕ ဒီေၾကညာခ်က္ထုတ္ဖို႕ကိုေတာ့ သေဘာတူညီခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ တရုတ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ျပသနာအေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပသလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခအေန တိုးတက္ေကာင္းမြန္ျခင္းမရွိလို႕ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ျဗိတိန္နဲ႕ ျပင္သစ္တို႕က ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္း ထပ္တင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သူ႕ရဲ့ ဗီတိုအာဏာသုံးျပီး ကာကြယ္ဖို႕ မေသခ်ာဘူးဆိုတာကိုလည္း သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႕မွာ က်င္းပေနဆဲ ၇၂ ၾကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံၾကီးရဲ့ တတိယေကာ္မတီအစည္းအေဝးမွာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက အစၥလမ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (Organization of Islamic Countries/ OIC) ကိုယ္စား တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို ေထာက္ခံမဲ ၁၃၅ မဲ၊ ကန္႕ကြက္မဲ ၁၀ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၂၆ မဲနဲ႕ အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ၂၁ ႏိုင္ငံက မဲေပးဖို႕ ပ်က္ကြက္ပါတယ္။ ကန္႕ကြက္မဲေပးတဲ့ ၁၀ ႏိုင္ငံမွာ အင္အားၾကီးႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္တဲ့ တရုပ္နဲ႕ ႐ုရွား၊ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ကမ္ေဗာဒီးယား၊ ေလာ၊ ဖိလစ္ပိုင္ နဲ႕ ဗီယက္နမ္၊ အာရွတိုက္ကပဲျဖစ္တဲ့ ဘူတန္ႏိုင္ငံနဲ႕ ထူးထူးျခားျခား အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား၊ အေရွ႕ဥေရာပက ဘယ္လား႐ုစ္ နဲ႕ အာဖရိကတိုက္က ေလာေလာဆယ္ အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္ေနတဲ့ ဇင္ဘာေဘြ တို႕ပါဝင္ပါတယ္။ ေထာက္ခံၾကတဲ့အထဲမွာ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား နဲ႕ ဘ႐ူႏိုင္း၊ အေမရိကန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဩစေၾတးလ်၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ျဗိတိန္၊ ကေနဒါနဲ႕ ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား၊ အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား ပါဝင္ၾကပါတယ္။ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ စကၤာပူ၊ ထိုင္း၊ အာရွအင္အားၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ အိႏိၵယ၊ ဂ်ပန္တို႕က ၾကားေနတဲ့အထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ က်င္းပမယ္႕ အေထြေထြညီလာခံ စုံညီအစည္းအေဝးမွာ ထပ္မံ မဲခြဲတဲ့အခါ မဲအေရအတြက္ အေျပာင္းအလဲရွိႏိုင္ေပမယ္႕ ေထာက္ခံမဲအမ်ားစုနဲ႕ အတည္ျပဳႏိုင္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို လက္မခံပါ။
ေနာက္ထပ္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီကေတာ့ မတ္လ ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳျပီး ႏိုင္ငံတကာအခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ (International Fact-Finding Commission) တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးထားျပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေကာ္မရွင္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ လာေရာက္စံုစမ္းခြင့္ ေတာင္းခံတာကို ျမန္မာအစိုးရက လက္မခံပါ။
ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား (EU) က ျမန္မာ႔ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အဆက္အသြယ္ျဖတ္ျခင္းျဖင့္ စတင္အေရးယူပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူမႈေတြ စတင္ေနပါျပီ။ အီးယူနဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရကို ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ကို ျပည္ဝင္ခြင့္ေပးျပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးခြင့္ျပဳဖို႕ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႕မွာေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး႒ာနက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းဟာ လူမ်ိဳးစုသန္႕စင္ရွင္းလင္းေရး (Ethnic Cleansing) ျဖစ္တယ္လို႕ တရားဝင္ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး Rex Tillerson ရဲ့ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႕၊ တစ္ရက္တာ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ ခရီးစဥ္အျပီး ရက္ပိုင္းေလးအတြင္းမွာ ဆုံးျဖတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုဝင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႕က ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ ျမန္မာနဲ႕ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ႏွစ္ေယာက္ရဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Rex Tillerson ကို ဒီေန႕ေခတ္မွာ အင္မတန္ရွားပါးတဲ့ ပြင့္လင္းတဲ့အျမင္ရွိသူတစ္ေယာက္လို႕ေတာင္ ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါေသးတယ္။
ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္ (UN Special Envoy on Myanmar)
လံုျခံုေရးေကာင္စီဥကၠ႒ရဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ေယာက္ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳထားပါတယ္။ အေထြေထြညီလာခံဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကို အငယ္တန္းအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ (Under-Secretary-General) ရာထူးအဆင့္ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ေယာက္ကို အေထာက္အကူျပဳ ရုံးအဖြဲ႕နဲ႕တကြ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးဖို႕ ညႊန္ၾကားထားပါတယ္။ အငယ္တန္းအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရာထူးဟာ ကုလသမဂၢမွာ တတိယအျမင့္ဆုံး ရာထူးျဖစ္ပါတယ္။ အေထြေထြညီလာခံ တတိယေကာ္မတီမွာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကို မဲခြဲ အတည္ျပဳရာမွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ပူးတြဲတင္သြင္းတဲ့ အထူးသံတမန္ခန္႕အပ္ေရး ဘတ္ဂ်က္မူၾကမ္းကိုပါ တတိယေကာ္မတီက အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီ ဘတ္ဂ်က္အရ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ဦးနဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ ၆ ဦးပါတဲ့ ရုံးအဖြဲ႕အတြက္ တစ္ႏွစ္စာ အသုံးစားရိတ္ ေဒၚလာ တစ္သန္း ၅သိန္း ၄ေသာင္း ၁ ေထာင္ (US$ 1,541,100) သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အထူးသံတမန္ဟာ အငယ္တန္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ရာထူးအဆင့္ရွိရမယ္။ ေဒသအတြင္း (အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသအတြင္း) မွာ ရုံးဖြင့္ အေျခစိုက္ရမယ္။ ရုံးအဖြဲ႕ဝင္ ၆ ဦးအနက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးအဆင့္ ၁ ဦး၊ အၾကီးတန္းႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦး၊ အလတ္တန္း ႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦး နဲ႕ ေဒသဆိုင္ရာဝန္ထမ္း ၁ ဦးတို႕ဟာ ေဒသအတြင္းဖြင့္လွစ္မယ္႕ ရုံးမွာ တာဝန္ယူျပီး အၾကီးတန္းႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦးနဲ႕ အလတ္တန္း ႏိုင္ငံေရးအရာရွိ ၁ ဦးတို႕က နယူးေယာက္၊ ကုလသမဂၢ႒ာနခ်ဳပ္မွာ ရုံးထိုင္ျပီး ေဒသအတြင္းက အထူးသံတမန္ ရုံးအဖြဲ႕ (Office of the UN Special Envoy on Myanmar) ကို ပံ့ပိုးေပးရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
အထူးသံတမန္ရဲ့ လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ရာတြင္ တိုးတက္မႈရွိေရး၊ (၂) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တိုးတက္ေစေရး၊ နဲ႕ (၃) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္လက္ခံရာတြင္ တိုးတက္မႈရွိေရး စသည္ျဖင့္ အပိုင္း သုံးပိုင္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အထူးသံတမန္ဟာ ျမန္မာအစိုးရကို (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္၏ စစ္ဆင္ေရးမ်ား ရပ္တန္႕ေရး၊ (၂) လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားကို အကန္႕အသတ္မရွိ ခြင့္ျပဳေရး၊ နဲ႕ (၃) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ဒုကၡသည္မ်ား မိမိတို႕ သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ရာတြင္ လံုျခံုစြာ၊ ဂုဏ္သိကၡာျဖင့္ ျပန္လာႏိုင္ရန္ အာမခံေဆာင္ရြက္ေရးတို႕အတြက္ တိုက္တြန္းရမယ္လို႕လည္း ဆိုထားပါတယ္။
အထူးသံတမန္ဟာ ေဒသအတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ခုခုမွာ ေနထိုင္သူျဖစ္ရမယ္ (Home-based) လို႕လည္း ဆိုထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသအတြင္းက ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံအားေပးခဲ့ၾကတဲ့ အစၥလမ္ႏိုင္ငံ ၃ ႏိုင္ငံ (မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား နဲ႕ ဘ႐ူႏိုင္း) မွ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးေဟာင္း၊ သံအမတ္ၾကီးေဟာင္း တစ္ေယာက္ေယာက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးသံတမန္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုံးက မေလးရွားႏိုင္ငံက ရာဇာလီ အစၥေမးကို အထူးသံတမန္အျဖစ္ ခန္႕အပ္ခဲ့ဘူးတာမို႕ရယ္၊ ဘ႐ူႏိုင္းႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးအရ သိပ္တက္ႂကြမႈမရွိတာေၾကာင့္ ဒီတစ္ၾကိမ္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက ဒီရာထူးကို ရမယ္ ထင္ပါတယ္။
ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕က ဦးေဆာင္တင္သြင္းျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးမွာ ကုလသမဂၢကို အသုံးခ်ျပီး ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႕ ၾကိဳးစားတာျဖစ္လို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ဖြဲ႕စည္းေပၚေပါက္လာမယ္႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္ကို လက္မခံသင့္ပါ။ ဒီအထူးသံတမန္ဟာလည္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကိုတင္မက အစၥလမ္မစ္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ကိုပါ ကိုယ္စားျပဳသလို ျဖစ္ေနမွာပါ။
ဒါေပမယ္႕လည္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ အထူးသံတမန္ကို ျပည္ဝင္ခြင့္မေပးပဲ ျငင္းဆန္ဖို႕ဆိုတာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ၾကီးနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါမယ္လို႕ ကတိကဝတ္ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ သိပ္မလြယ္လွပါ။ ဒီ အထူးသံတမန္ကို လက္မခံရင္ ဖိအားေပးမႈေတြ မ်ားျပားလာမွာ ျဖစ္သလို လက္ခံလိုက္ရင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ လာေရာက္ျပီး အနီးကပ္ စြက္ဖက္ေနဦးမွာပါ။
အစိုးရမဟုတ္ေသာ ဖိအားမ်ား
တစ္ခ်ိန္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ဗဟိုျပဳျပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ (Free Burma Movement) ဆိုျပီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရရဲ့ အုပ္စိုးမႈေအာက္မွာ အရွုံးမေပးတမ္း တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကတဲ့ ျပည္တြင္းက ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို ျပည္ပကေန ေထာက္ခံအားေပးဖို႕ ျပည္တြင္းက ထြက္ခြါလာတဲ့ ျမန္မာ႔ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းလႈပ္ရွားၾကတာပါ။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ စတင္ခဲ့ျပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အဆုံးသတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ေလာက္မွာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက အသားအေရာင္ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ လူျဖဴအစိုးရကို ဆန္႕က်င္တဲ့ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီး (Anti-Apartheid Movement) ျပီးဆုံးသြားခဲ့ပါျပီ။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈေတြ ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈက အေမြဆက္ခံပါတယ္။ ကမ႓ာလွည္႕ခရီးသြားေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းမျပဳဖို႕ လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (Tourism Boycott Campaign) လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ခြါေအာင္ အစုရွယ္ယာပိုင္ရွင္ေတြက တဆင့္ ဖိအားေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (Share-Holders Campaign)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္သြင္းတဲ့ ပစၥည္းေတြကို မဝယ္ၾကဖို႕ လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ (No “Made in Burma” Campaign)၊ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမျပဳေအာင္ လူထုအင္အားနဲ႕ ကုမၸဏီရုံးမ်ားေရွ႕မွာ ဆႏၵျပတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူမ်ားရဲ့ အင္အားနဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို စည္းရုံးျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပစ္တင္႐ံႈ႕ခ်တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈနဲ႕ အေရးယူတဲ့ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အေရးပါခဲ့ျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြ သက္ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က စလို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ စတင္ျဖစ္ပြါးခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးဟာ ျပည္တြင္းက ရဲေဘာ္မ်ားအတြက္ မလိုအပ္ေတာ့တာမို႕ အလိုအေလ်ာက္ ျပိဳကြဲသြားခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ ပါဝင္ခဲ့ၾကဘူးတဲ့ အေမရိကန္နဲ႕ ဥေရာပ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြက သူတို႕ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာလြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ (Free Rohingya Movement) ကို စတင္လိုက္ၾကပါျပီ။
အဲဒီ ရိုဟင္ဂ်ာလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါဝင္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက အထက္ေဖာ္ျပပါ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို သုံးျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပုဂိၢဳလ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ခ်ီးျမႇင့္ထားတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕ေတြ၊ ဆုတံဆိပ္ေတြကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းဖို႕ ဆုခ်ီးျမႇင့္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ႏိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြ၊ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူေတြကို စည္းရုံးျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပစ္တင္ရွုပ္ခ်တဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထပ္ခါ၊ ထပ္ခါ ထုတ္ျပန္ပါလိမ့္မယ္။ ဘဂၤါလီေတြကို ဝါရွင္တန္ ဒီစီကို၊ လန္ဒန္ကို ဖိတ္ေခၚျပီး လႊတ္ေတာ္ၾကားနာပြဲေတြမွာ သက္ေသခံထြက္ဆိုေစပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျပန္လည္ထြက္ခြါေအာင္ ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မရွိေအာင္ တားဆီးၾကပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပစၥည္းေတြကို ဝယ္ယူတင္သြင္းျခင္းမျပဳဖို႕ ေတာင္းဆိုၾကပါလိမ့္မယ္။ ကမ႓ာလွည့္ခရီးသည္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မသြားႏိုင္ေအာင္ တားျမစ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြနဲ႕ အေရးယူဖို႕၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈခံုရုံး (International Criminal Court/ ICC) တင္ဖို႕ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရမ်ားကို ဖိအားေပးၾကပါလိမ့္မယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အေျခစိုက္ျပီး ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ပါဝင္ခဲ့ဘူးတဲ့ က်ေနာ္႕အေတြ႕အၾကံုအရ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားဟာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ အေရးအခင္းမ်ားကို ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းရာမွာ ဆန္ရွင္လို႕ေခၚတဲ့ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြနဲ႕ အေရးယူတာကို မၾကိဳက္ပဲ သံတမန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ (Diplomacy) ကိုသာ ဦးစားေပးခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ္႕ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဆန္ရွင္ဥပေဒျပ႒ာန္းျပီး ဖိအားေပးရင္ေတာ့ သူတို႕ မလြန္ဆန္ႏိုင္ပါ။ မၾကိဳက္ေသာ္လည္း ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပ႒ာန္းတဲ့ အေရးယူမႈေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႕က မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားကို အရင္စည္းရုံး၊ သူတို႕ရဲ့ ေထာက္ခံမႈနဲ႕ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ျပီး အေရးယူမႈေတြ ဥပေဒျဖစ္လာေအာင္ စည္းရုံးလံႈ႕ေဆာ္ျပီး ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ ဖိအားနဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက အေရးယူမႈေတြကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႕အေျခအေနမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကတဲ့ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားစုဟာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ ေခၚၾကသူမ်ားအေပၚ စာနာမႈအရွိဆုံး ပုဂိၢဳလ္မ်ား ျဖစ္ေနၾကပါျပီ။ ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အေမရိကန္၊ ျဗိတိန္နဲ႕ အီးယူႏိုင္ငံမ်ားက ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မ်ားကို စည္းရုံးလိုက္ႏိုင္ပါျပီ။ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈၾကီး ေဆာင္ရြက္တုံးက ရန္ပံုေငြမေလာက္မငွနဲ႕ ငတ္တလွည့္၊ ျပတ္တလွည့္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ေပမယ္႕ အခု ရိုဟင္ဂ်ာအေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကေတာ့ အစိုးရမ်ား၊ ပါလီမန္မ်ားနဲ႕ အနီးကပ္ဆုံး ဆက္သြယ္ႏိုင္ျပီး အစိုးရမ်ား၊ ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားမွ ရန္ပံုေငြေတြ ေဖာေဖာသီသီ ရေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ထိေရာက္တဲ့ အဆက္အသြယ္ေတြနဲ႕ လံုေလာက္တဲ့ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြ ရရွိထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ေရွ႕မွာလည္း ပိုျပီး အားေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိုမိုျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေပးမႈေတြ ဆက္လက္ သက္ေရာက္ေနဦးမွာပါ။
ဖိအားမ်ားကို ေၾကာက္ရန္မလို၊ သို႕ေသာ္ နည္းလမ္းတက် တုန္႕ျပန္ၾကဖို႕ လို
ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား၊ ျပည္တြင္းမွာ အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္၊ အစိုးရနဲ႕ ျပည္သူ ညီညြတ္ၾကမယ္၊ စိန္ေခၚမႈေတြကို အစိုးရရဲ့ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ပူးတြဲ ရင္ဆိုင္ၾကမယ္၊ ျပည္တြင္းျပႆနာေတြကို အမွန္ကန္ဆုံးနဲ႕ အမွ်တဆုံးျဖစ္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီဖိအားေပးမႈေတြဟာ တစ္ခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ဒါေပမယ္႕ ျပည္တြင္းညီညြတ္ေရးနဲ႕ ျပည္တြင္းႆနာမ်ားကို မွန္ကန္မွ်တစြာ ေျဖရွင္းေရးဆိုတာ အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ တပ္မေတာ္အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ စီမံခန္႕ခြဲခြင့္ရွိတာမို႕ တပ္မေတာ္အေပၚ အစိုးရက ဩဇာသက္ေရာက္မႈ မရွိႏိုင္ပါ။ ဘာသာေရးနဲ႕ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္မ်ားပါဝင္တဲ့ မေကာင္းဆိုးဝါးအင္အားစုၾကီးကလည္း အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္အၾကား ပိုျပီး ေသြးကြဲေအာင္ ဖန္တီးေနျပန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားရဲ့ တပ္မေတာ္အေပၚ သီးျခား ျပစ္တင္အေရးယူမႈေတြကလည္း တပ္မေတာ္နဲ႕ အစိုးရကို ပို၍ ေဝးကြာေစႏိုင္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းတြင္လည္း အစိုးရရဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ျပည္သူအမ်ားက ခြၽင္းခ်က္မရွိ ေထာက္ခံေနသည္ မဟုတ္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံသည့္ လူထုေထာက္ခံပြဲမ်ား ႏိုင္ငံတဝွမ္းက်င္းပေနေသာ္လည္း ေထာက္ခံၾကသူမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ဟု ကတိျပဳထားသည့္ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္သိရွိျခင္းမရွိပဲ လူပုဂိၢဳလ္ကိုသာ ေထာက္ခံေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုကိုယ္တိုင္က ယင္းအၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိနားလည္ျပီး စိတ္ပါလက္ပါ ေထာက္ခံရန္ႏွင့္ ယင္းအၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို အစိုးရမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းစံုဆုေတာင္းပြဲမ်ား က်င္းပေနေသာ္လည္း ယင္းဆုေတာင္းပြဲမ်ားသည္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံသို႕ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသူမ်ားႏွင့္ မသက္ဆိုင္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူ တစ္ရပ္လုံးက တစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားႏွင့္ပါ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ရန္ အထူးအေရးၾကီးပါတယ္။
က်ေနာ္တို႕ ျပည္သူမ်ားမွာလည္း "ငါ"စြဲေတြ ၾကီးလွပါတယ္။ "ငါတို႕ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာက အေကာင္းဆုံး"၊ "ငါတို႕လူမ်ိဳးက အျမတ္ဆုံး"၊"ငါတို႕ ႏိုင္ငံက အၾကီးက်ယ္ဆုံး"၊ "ဗမာလူမ်ိဳးဆိုတာ တစ္ခ်ိန္တုံးက ကမ႓ာကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ"၊ "ဗုဒၶဘာသာမွလြဲ၍ အျခားဘာသာအယူဝါဒ ကိုးကြယ္သူမ်ားဟာ မိစၧာဒိဌိ"၊ စတဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အလြန္အကြၽံ အထင္ၾကီးမႈေတြ၊ အမွားကို အမွန္အျဖစ္ တရားေသလက္ခံထားမႈေတြ မေဖ်ာက္ႏိုင္သ၍ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီၾကားထဲ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ ဘာသာျခားေတြကို သတ္တာ အျပစ္မရွိဘူးလို႕ ေဟာေျပာေနတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိေနျပန္ပါတယ္။
ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံတကာ၏ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ရန္လိုအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးက ဘဂၤါလီမ်ားအား တိုင္းရင္းသားအျဖစ္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မသတ္မွတ္ပဲ ျပည္ပမွ ခိုးဝင္လာသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ေမာင္းထုတ္ရန္ ၾကိဳးစားေနတယ္လို႕ စြပ္စြဲေနတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရက ထြက္ေျပးသြားသူမ်ားကို ျပန္လည္လက္ခံ၍ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ထိုက္သူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အျမန္ဆုံး အသိအမွတ္ျပဳျပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားကလည္း ၎တို႕အား ႏိုင္ငံသားအခ်င္းခ်င္းအျဖစ္ လက္ခံ၍ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးမခြဲျခားပဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသမျပႏိုင္သ၍ ႏိုင္ငံတကာ၏ ဖိအားေပးမႈမ်ား၊ စြပ္စြဲမႈမ်ား ရပ္တန္႕မည္ မဟုတ္ပါ။ ျပန္ဝင္လာသူမ်ားကို လက္ခံျပီးလ်င္လည္း ၎တို႕အား ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဆက္လက္ေလွာင္ပိတ္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ျပန္ေရာက္လာသူမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္း လြတ္လပ္စြာသြားလာေနထိုင္ခြင့္မရွိသ၍၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးမ်ားကို အစိုးရက တာဝန္မယူသ၍၊ လံုျခံုေရးအတြက္ အစိုးရက တာဝန္မခံႏိုင္သ၍ ႏိုင္ငံတကာဖိအားမ်ား ရပ္တန္႕မည္မဟုတ္ပါ။ ၎တို႕အား ႏိုင္ငံအတြင္း လြတ္လပ္စြာ အေျခခ်ေနထိုင္ထိုင္ခြင့္ေပးရန္အတြက္လည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားၾကီးမႈႏွင့္ အမွန္တကယ္ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးမခြဲျခားပဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနလိုစိတ္ရွိရန္ အေရးၾကီးပါတယ္။
အထက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ ေအာက္ပါအတိုင္း အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
(က) ျမန္မာအစိုးရမွ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေၾကညာရန္။ ။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးစုဟူ၍ မရွိေၾကာင္း ျပတ္သားစြာ ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ယေန႕ကာလတြင္လည္း တပ္ခ်ဳပ္က အဆိုပါမူဝါဒကို ျပတ္သားစြာ ေၾကညာထားပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးပါ။ တစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွ သူမအား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဖက္မွ ရပ္တည္ေျပာဆိုျခင္း မရွိသည့္အတြက္၊ စစ္တပ္ကို အျပစ္မတင္သည့္အတြက္ ျပစ္တင္ ရွုံ႕ခ်ေနၾကပါတယ္။ သို႕ပါ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးစုဟူ၍ မရွိေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စိတ္ၾကိဳက္အမည္ေပးခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ခြင့္ (Self-identification) ဟူသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၎အမည္ကို ႏိုင္ငံတကာမွ အသိအမွတ္ျပဳလ်င္ေတာင္မွ ၎တို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႒ာေနတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ၎တို႕သည္ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္၊ အိႏိၵယစသည့္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ေနထိုင္ခဲ့သူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ထိုက္သူမ်ား ျဖစ္၍ ၎တို႕အား စီစစ္လက္ခံျပီး ႏိုင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ ျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရျပီးသည့္ေနာက္ ႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို လြတ္လပ္စြာအေျခစိုက္ေနထိုင္ခြင့္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူရည္မွ်ခံစားႏိုင္ေအာင္ အစိုးရမွ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာမည့္ သူမ်ားကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိရန္၊ ႏိုင္ငံလူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ရန္၊ ဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ခိုးဝင္လာသူမ်ားအား စစ္ေဆးေတြ႕ရွိက ဥပေဒအရ အေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စသည္ျဖင့္ မူဝါဒသေဘာထား အတိအက် ရွင္းလင္းစြာ ထုတ္ျပန္သင့္ပါတယ္။
႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ျဖင့္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ျပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုျဖစ္ခြင့္ လုံးဝမရွိေၾကာင္း ျပတ္သားစြာ ေၾကညာရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) ျပည္သူလူထုမွ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိနားလည္ လက္ခံေအာင္ ပညာေပးစည္းရုံးရန္။ ။
ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္ ၈၈ ခ်က္ကို အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ၂ ဘာသာျဖင့္ ဩဂုတ္လ ေနာက္ဆုံးပတ္က ထုတ္ျပန္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း အမ်ားျပည္သူ မသိရွိၾကပါ။ အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားတို႕မွ ၎အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား ေန႕စဥ္၊ အခန္းဆက္ ေဖာ္ျပသင့္ပါတယ္။ သေဘာထားမွ်တေသာ စာေရးဆရာမ်ားအားလည္း ယင္း အၾကံျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားျပည္သူအလြယ္တကူနားလည္ေအာင္ ရွင္းလင္းတင္ျပသည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားအား အစိုးရသတင္းစာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ အျခားစာေစာင္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေစ ေရးသားၾကရန္ တိုက္တြန္းသင့္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားတြင္လည္း ဆရာ/ဆရာမမ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေက်ာင္းသား/သူမ်ား ၎အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို သိရွိေအာင္၊ လက္ခံေအာင္ စည္းရုံးသင္ၾကားမႈမ်ား၊ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး႒ာနမွ ဦးေဆာင္၍ ပညာရွင္မ်ား၊ အစိုးရ႒ာနဆိုင္ရာမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပ၍ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို အမ်ားနားလည္ေရးႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။
(ဂ) မႈခင္းဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးရန္။ ။
ႏိုင္ငံတကာက ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးေကာ္မရွင္ (UN Fact-Finding Commission) ကို ျပည္တြင္းသို႕ ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးခြင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ ခြင့္မျပဳသင့္ပါ။ ကုလသမဂၢရဲ့ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က "လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ"ဟု တစ္ဖက္သက္ ဆုံးျဖတ္ထားျပီးသား ျဖစ္၍ ယင္းေကာ္မရွင္ကို ဝင္ခြင့္ေပးလ်င္လည္း အလားတူဆုံးျဖတ္ပါလိမ္႔မယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ျဖစ္ရပ္တစ္ခုလုံးကို ရာဇဝတ္မႈၾကီးတစ္ခုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ရာဇဝတ္မႈခင္းဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ (International Commission of Forensic Enquiry) ဖြဲ႕စည္းတာဝန္ေပးသင့္ပါတယ္။ ယင္းေကာ္မရွင္တြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ ေလးစားေသာ စစ္အရာရွိေဟာင္းမ်ား၊ ဥပေဒပါေမာကၡေဟာင္းမ်ား၊ တရားသူၾကီးေဟာင္းမ်ား၊ ရဲအရာရွိေဟာင္းမ်ား၊ ေထာက္လွမ္းေရးအၾကီးအကဲေဟာင္းမ်ား၊ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ပါဝင္သင့္ပါတယ္။ ဩဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕မွ စသည့္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ရာဇဝတ္မႈခင္း႐ႈေထာင့္မွ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းသို႕ စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ စည္းရုံးလံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ား၊ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ ရြာမီး႐ိႈ႕မႈမ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ ဘဂၤါလီမ်ားအား ျပည္ပသို႕ ထြက္ခြါလာေအာင္ စည္းရုံးမႈမ်ား၊ မဟုတ္မမွန္ လိမ္လည္ဝါဒျဖန္႕မႈမ်ား၊ ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ျမန္မာ/ရခိုင္ မုန္းတီးေရး လံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္သင္တန္းေပးမႈမ်ား၊ ျပည္မမွ ခြဲထြက္ရန္ ၾကံစည္အားထုတ္မႈမ်ား၊ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ား၏ အားေပးမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ မိမိတို႕ဘက္မွ အမွားအယြင္းရွိလ်င္လည္း ေဖာ္ထုတ္ခံရပါလိမ့္မယ္။ ထိုအခါ ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူဖို႕လည္း လိုအပ္ပါတယ္။
တကယ္ညီညြတ္ၾကဖို႕လို၊ တကယ္ မွန္ကန္မွ်တဖို႕လို
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံပြဲေတြ၊ ဘာသာေပါင္းစံု ဆုေတာင္းပြဲေတြ ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္လုပ္လုပ္၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ လုပ္လုပ္ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈေတြက အလြယ္တကူ ပေပ်ာက္သြားမွာ မဟုတ္ပါ။ ဒီဖိအားေတြကို ငါတို႕ ဂ႐ုမစိုက္ပဲ ေနႏိုင္ပါတယ္လို႕ မာနၾကီးေနလို႕လည္း မျဖစ္ပါ။ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ကမ႓ာလွည့္ခရီးသည္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားတာနဲ႕ အမွ် ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးကို အၾကီးအက်ယ္ထိခိုက္မွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာျပည္က ကုန္ပစၥည္းေတြ ဝယ္ယူတင္သြင္းျခင္း မျပဳေတာ့ရင္လည္း ျပည္တြင္းစီးပြါးေရးကို ထိခိုက္မွာပါ။ စီးပြါးေရး ၾကပ္တည္းတာနဲ႕ အမွ် အလုပ္လက္မဲ့အေရအတြက္ ပိုမ်ား၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္မားတာနဲ႕ အမွ် လူကုန္ကူးမႈေတြ၊ ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈေတြ၊ အက်င့္စာရိတၱ ပ်က္ျပားမႈေတြ ပိုျပီး ျမင့္မားလာမွာပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ထိခိုက္မွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြကို မုန္းတာနဲ႕အမွ် ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား လံုျခံုမႈ မရွိႏိုင္ပါ။ ျပန္ဝင္ေရာက္လာသူေတြထဲမွာလည္း အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ပါဝင္လာႏိုင္ျပီး တခ်ိဳ႕လည္း အခုမွ နာက်ည္းမႈေတြနဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဝါဒကို ေရြးခ်ယ္လိုက္သူေတြလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တင္မကပဲ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ လံုျခံုမႈ ကင္းမဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာကြဲျပားသူ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားၾကားမွာ အျပန္အလွန္ မယံုၾကည္မႈေတြ ျမင့္မားျပီး ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ ပိုျပီး ျဖစ္ပြါးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ဘူးဆိုျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို တံခါးပိတ္ေနလို႕လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
က်ေနာ္တို႕ အားလုံး အမွန္တကယ္ ညီညြတ္ၾကမွ၊ ျပည္တြင္းျပႆနာေတြကို အမွန္တကယ္ မွ်မွ်တတ ေျဖရွင္းႏိုင္မွ ဒီႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြကို က်ေနာ္တို႕ ရဲရဲဝံ႕ဝံ႕ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကမွာပါ။
ေလးစားစြာ၊
ေအာင္ဒင္
ႏိုဝင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၇။ ရန္ကုန္
↧
↧
လင္းသစၥာဦး - အေျဖ မရွိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ား
အေျဖ မရွိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ား
လင္းသစၥာဦး
လင္းသစၥာဦး
(မိုးမခ)၊ ဒီဇင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၇
ေဖ်ာက္ဆိပ္ၾကယ္ေလးေတြဟာ ငါတို႔အနာဂတ္လား တဲ့
မလင္းလက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ပိုးစုန္းျကူေလးက ေမးတယ္
ဒဏ္ရာကိုနက္နက္တူးရင္ ေက်ာက္စိမ္းထြက္နိုင္သလားဆရာ တဲ့
ပထဝီဘာသာရပ္နဲ႔ ေနသားမက်ေသးတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးကေမးတယ္
လူလူခ်င္းတူညီပါလ်က္ ဘာေျကာင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ မညီမ်ွတာလဲ တဲ့
ဒုကၡသည္စခန္းက ေျခတဖက္ဆာေနတဲ့ေကာင္မေလးက ေမးတယ္
ဘုရားသခင္ဆီမွာ ဒီအေျဖေတြ ရွိႏိုင္ပါသလားတဲ့
တနဂၤေႏြေန႔တိုင္း ဘုရားေက်ာင္းတက္တဲ့ေကာင္းေလးက ေမးတယ္
စစ္ပဲြေတြဆီက ဘာအက်ဳီးအျမတ္ေတြ ရႏိုင္ပါသလဲတဲ့
ရြာကိုပစ္ေျပးေနရတဲ့ စစ္ေရွာင္ေကာင္ေလးက ေမးတယ္
ဒီေသာကေတြက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ဘာေတြလိုအပ္ပါသလဲ တဲ့
ေဆးရံုမွာပိုက္တန္းလန္းနဲ ့အသက္လုေနရတဲ့ လူမမာေလးက ေမးတယ္
မီးျပတိုက္ျကီးေတြဆီမွာ သူတပါးဘဝကို လင္းလက္ေစလိုတဲ့ဆႏၵတစံုတရာ ရွိႏိုင္ပါသလားတဲ့
အသက္ေသေနတဲ့ ပင္လယ္ျကီးက တေမးတည္း ေမးေနေတာ့တယ္. . . . .
မလင္းလက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ပိုးစုန္းျကူေလးက ေမးတယ္
ဒဏ္ရာကိုနက္နက္တူးရင္ ေက်ာက္စိမ္းထြက္နိုင္သလားဆရာ တဲ့
ပထဝီဘာသာရပ္နဲ႔ ေနသားမက်ေသးတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးကေမးတယ္
လူလူခ်င္းတူညီပါလ်က္ ဘာေျကာင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ မညီမ်ွတာလဲ တဲ့
ဒုကၡသည္စခန္းက ေျခတဖက္ဆာေနတဲ့ေကာင္မေလးက ေမးတယ္
ဘုရားသခင္ဆီမွာ ဒီအေျဖေတြ ရွိႏိုင္ပါသလားတဲ့
တနဂၤေႏြေန႔တိုင္း ဘုရားေက်ာင္းတက္တဲ့ေကာင္းေလးက ေမးတယ္
စစ္ပဲြေတြဆီက ဘာအက်ဳီးအျမတ္ေတြ ရႏိုင္ပါသလဲတဲ့
ရြာကိုပစ္ေျပးေနရတဲ့ စစ္ေရွာင္ေကာင္ေလးက ေမးတယ္
ဒီေသာကေတြက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ဘာေတြလိုအပ္ပါသလဲ တဲ့
ေဆးရံုမွာပိုက္တန္းလန္းနဲ ့အသက္လုေနရတဲ့ လူမမာေလးက ေမးတယ္
မီးျပတိုက္ျကီးေတြဆီမွာ သူတပါးဘဝကို လင္းလက္ေစလိုတဲ့ဆႏၵတစံုတရာ ရွိႏိုင္ပါသလားတဲ့
အသက္ေသေနတဲ့ ပင္လယ္ျကီးက တေမးတည္း ေမးေနေတာ့တယ္. . . . .
လင္းသစၥာဦး
↧
ေဝျမင့္ေမာင္-ခ်စ္စကား ျခစ္ျကည့္ေတာ့ ျကမ္းျပင္ေပၚက အနီကေလးေတြ
ေဝျမင့္ေမာင္
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၄၊ ၂၀၁၇
နင့္ကုိခ်စ္တယ္လို႔သူေျပာလာမွာပဲဆိုျပီး သူမ အျမဲထင္ေနခဲ့တယ္။ ရွည္လ်ားတဲ့ ညေတြမွာဆို အိမ္ အေပၚ ထပ္က တေဒါက္ေဒါက္နဲ ့အသံေတြၾကားရတတ္တာ အေသအခ်ာသိေတာ့ အဲဒီအသံေတြကုိ သူမ ေစာင့္ ေနတတ္တယ္။ တခါတေလေတာ့လည္း အဲဒီျကားေနရတဲ့ အသံေလးေတြကုိ ေနျကာေစ့ကေလးျဖစ္ပါေစ၊ ခ်ဳိခ်ဥ္ကေလး ျဖစ္ပါေစလုိ႔ဖန္တီးျပီး သူမ ဝါးစားတတ္တာပဲ။ သူမအတြက္ အေကာင္းဆုံး အပ်င္းေျဖမွု တခုပဲ။
ဘုရားသခင္အေနနဲ႔ေတာ့ သူမကုိ တားဆီးကန္႔ကြက္စရာ အထူးအေထြရိွမေနပါဘူး။ ဆဲတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း သူမကေတာ့ သိပ္ျပီးမတတ္နိုင္စရာမရိွပါဘူး။ သူမဟာ ေနျကာေစ့ကေလး လက္ထဲက ဝါးရင္း သူ႔လည္ပင္းေတြ သူ႔ပါးေတြ နွုတ္ခမ္းေတြကို နမ္းေနမိတယ္။ တျပိဳင္နက္ အလုပ္နွစ္ခုလုပ္တယ္ဆို တာ ဒါမ်ဳိးကုိ ေျပာတာျဖစ္မလားပဲ။ တခါတေလေတာ့လည္း သူ႔ကုိ ဒီအတိုင္း သူမ ထိုင္ျကည့္တတ္တယ္။ ဒီအတိုင္းျကည့္ေနရတာကလည္း ေပ်ာ္စရာေကာင္းတာအမွန္ပါပဲ။ အိပ္မက္ထဲမွာဆို သူနဲ႔ခ်စ္မွုေတာင္ ျပဳ တယ္လို႔ သူမ မက္တတ္တယ္။ ေမာပန္းမွု ေပ်ာ္ရႊင္မွုေတြဟာ သူမနိုးလာတဲ့အခါ အလိုမျပည့္မွု အလိုမက် မွုအျဖစ္သာ ေျပာင္းလဲသြားတတ္ျကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာဆို သူမအေနနဲ႔ ထထျပီး ေရေသာက္ေပးရ တယ္။ ခါတိုင္း ေသာက္ေနက် ေရခြက္ျကီးဟာ သိပ္ေလးတာပဲလို လည္း သူမ ထင္တတ္တာေပါ့။
ဟုိေန႔ညကဆို ေရပုံးျကီးကုိ သူမဝါးစားပစ္လိုက္တာ။ သူ မ ပါးစပ္ထဲမွာ ေရေတြ ေရဗူးအခြံအပိုင္းအစေတြ အျပည့္။ တခ်ဳိ႕ေရေတြဆို သူမပါးစပ္ထဲက အူလ်ားဖားလ်ား ထြက္ေျပးခုန္ထြက္လာတတ္ၾကတယ္။
သူမကေတာ့ အဲဒါကုိ ျကည့္ျပီး ရယ္ေမာေနတတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း သူမ ခုတင္ေပၚကုိ ျပန္ေရာက္တဲ့ အခါ သူ႔အေၾကာင္းေတြထဲ ျပန္ေရာက္သြားတာပါပဲ။
သူမ တခါမက ေတြးဖူးတယ္။ သူ ငါ့အနားကုိ အခုေနေရာက္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးေ
ဥပမာ ဆိုပါစုိ႔။ သူဟာ သူမခုတင္ေပၚ ဝုန္းဆိုျပီးေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မ်ဳိ
ဒီေတာ့ ကုိယ္ေတာ့္ အေနနဲ ့ လုပ္ေပးနိုင္စရာ တခုပဲရိွတယ္။ မိန္းကေလး မင္းႀကုိက္ရာေတာင္းပါ ေျပာ လာမယ္ဆို သူမအေနနဲ႔ ေက်းဇူးပါအရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္မ ေတာင္းဆိုစရာ တခုပဲရိွပါတယ္။
အဲဒါကေတာ့ အခုခ်က္ခ်င္း ဒီအခန္းထဲ ကေန ကုိယ္ေတာ္ ေရွာင္ေပးပါလို ့ေျပာမယ္။ အဲဒီအခါ သူက သူမ ကုိ အံ့ၾသေနတဲ့ မ်က္လုံးေတြနဲ႔ၾကည့္မယ္။ ပါးစပ္ကေတာ့မေျပာဘူး။ သူမက သူ႔ကုိၾကည့္ျပီး ကဲ စရေအာင္ လို ့ေျပာမယ္။ ဘုရားသခင္ကေတာ့ လူသားကုိ ခ်စ္တဲ့သူမို႔ သူမရဲ႕ဆႏၵကေလးကုိ လိုက္ေလ်ာေပးမွာ ေသ ခ်ာပါတယ္။ အဲဒီလိုေတြးျပီး သူမရယ္ေနတတ္တယ္။ သူမရယ္တဲ့အခါ အခန္းဟာ ပိုျပီးေသးလာသလိုလို ဘာလိုလိုပဲ။ သူမ မ်က္နွာဟာလည္း ရွည္လာသလိုလိုပဲ။ အခန္းမ်က္နွာက်က္ေပၚက ပန္ကာဟာလည္း အရည္ေတြ ေပ်ာ္က်ေနသလိုပဲ။
တခါတေလေတာ့လည္း အခန္းထဲမွာထိုင္ျပီး စားပြဲေပၚက ပန္းအိုးကေလးကုိ ေငးျကည့္ေနမယ္။
ေငးျကည့္တာမ်ား ဘယ္လိုထိုင္ရမယ္ ဘယ္လိုေတာ့ ထရမယ္ဆိုျပီး သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရိွေလေတာ့ သူမအေနနဲ႔ေအးေဆးပါပဲ။ တခါတေလလည္း ထိုင္ျပီး ျကည့္တာပဲ။ တခါတေလေတာ့လည္း ရပ္ျကည့္ေန မိတာပဲ။ အဲဒီပန္းအုိးေလးဟာ စိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္လမ္းေတြထဲကလို စားပြဲေပၚကေနခုန္ဆင္းလာျပီး သူျဖစ္ သြားမယ္။ အဲဒီအခါ သူမေပ်ာ္သြားျပီး သူ႔ကုိဆြဲဖက္မယ္။ သူကလည္း သူ မကုိၿပဳံးျပျပီး အားပါးတရျပန္ ဖက္မယ္။ ဖက္လို႔ ဝတဲ့အခါမွာေတာ့ အခန္းထဲပတ္ျပီး လမ္းေလွ်ာက္ၾကမယ္။ ၿပီးေတာ့ ငါတို႔ဘာလို႔မ်ား ဒီအခန္းေလးထဲမွာ ကမၻာ ႀကီးမရိွေတာ့သလိုမ်ဳိး မေမာမပန္းေလွ်ာက္ေနၾကရတာလဲလို ့သူမက သူ႔ကုိ ေျပာမယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ ေလွ်ာက္ေနတာ ကုိရပ္ျပီး နွစ္ေယာက္သား ျပိဳင္တူရယ္ေမာၾကမယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမ ပါးကုိ ဖြဖြေလးနမ္းျပီး သူဟာ စားပြဲေပၚကုိ ျပန္တက္သြားမယ္။ ပန္းအိုးေလးအျဖစ္ ျပန္ေျပာင္းသြားမယ္။
အဲဒီလိုမ်ား သူမေတြးတဲ့ ေန႔ေတြဆို ထိုင္ရာကထျပီး စားပြဲေပၚက ပန္းအိုးေလးကုိ ေျပးဖက္ပစ္တာပဲ။ အားပါးတရနမ္းေနမိတတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ သတိလြတ္သြားတာကုိ ျပန္သတိရတဲ့အခါ ရြာေတာ့မယ့္ မိုးတိမ္မည္းမ်ားလို သူမမ်က္နွာဟာ ေမွာင္ေနမယ္။ အဲဒီလိုအျဖစ္အပ်က္ ေတြက ခဏခဏျဖစ္ေန တတ္ေတာ့ သူမအေနနဲ ့ဘာျဖစ္တာလဲလို ့စဥ္းစားမေနေတာ့ဘူး။ ဒါက ပုံမွန္လုပ္စရာ တစ္ခုလိုမ်ဳိးတာင္ ျဖစ္လာျပီ။ တေန႔နဲ႔တေန႔ေတာ့ လုံးဝမတူနိုင္ဘူးေပါ့။ အဲဒီလိုဆို ပ်င္းစရာျကီး ျဖစ္ေနေတာ့မွာ။
တခါတေလ စာက်က္ရတဲ့ညမ်ဳိးမွာဆို သူမစာအုပ္ထဲကစကားလုံးေတြဟာ သူ႔ပုံရိပ္ေတြခ်ည္းပဲ။ သူ႔နာမည္ေတြ သာ သူမပါးစပ္က ထြက္ထြက္လာတတ္တယ္။ နာမည္ဆိုတာကလည္း သူမ ေပးထားတာ ပါ။ အဲဒီလိုမ်ဳိးကစားနည္းက ေပ်ာ္စရာေတာ့ ေကာင္းတာအမွန္ပဲ။ တခါတေလမ်ားဆို စာအုပ္ထဲက စကား လုံးေတြဟာ တစ္လုံးခ်င္း အျပင္ကုိ ခုန္ထြက္လာျကတယ္။ ၿပီးေတာ့ စကားလုံးေတြဟာ စက္ရုပ္တရုပ္လို မ်ဳိး အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္ ခ်ိတ္ ဆက္ျကျပီးတဲ့အခါ လူတေယာက္ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါ သူေပါ့။ သူမ သိပ္ ေတြ႔ခ်င္တဲ့သူေပါ့။ သူတို႔စကားေတြ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ေျပာျကမယ္။ တခုခုစကားေျပာရတာ အဆင္ မေျပဘူးဆို သူမဟာ သူ႔ကုိ လက္နဲ႔ ခုတ္ပစ္လိုက္တာပဲ။ ၿပီးတာနဲ႔အသစ္ကေန ျပန္စတာေပါ့။
ဒီလိုညေလးေတြလည္း ရိွတာေပါ့။ အခန္းထဲက ဘီဒို။ အဝတ္ ေတြ။ စာအုပ္ေတြ။ တခါသုံး အီဗာေတြ။ လွ်ပ္စပ္ပစၥည္းေတြ။ ပန္ကာ။ ဖိနပ္။ အတြင္းခံ အစရိွရိွသမွ် အရာအား လုံးဟာ သူျဖစ္ေနတတ္ပဲ။ တခါတေလမ်ားဆို ေက်ာင္းသြားတဲ့အခါ ေက်ာပိုးအိတ္ထဲမွာ သူ႔ကုိ အဝတ္နဲ႔ ပါးစပ္ပိတ္ေပးျပီး သူမေခၚ လာတာပဲ။ တခါတေလေတာ့လည္း သူဟာ သူမ စက္ဘီးေနာက္က ထိုင္လို႔။ သူမက စက္ဘီးကေလးကုိ အားပါးတရ နင္းလို႔။
"ဘီးကေလးကုိစီး အခ်စ္ကေလးကုိ တင္ျပီး .... ေမာေတာ့ေမာတာေပါ့ ဒါေပမဲ့ မေမာဘူး"
စုိင္းထီးဆိုင္ရဲ ့သီခ်င္းကုိညည္းျပီး သူမ စက္ဘီးကေလး နင္းလို႔။ သူဟာ သူမေနာက္က ထိုင္လို႔။ သူမရဲ႕ အရာအားလုံးဟာ သူပါပဲ။ သူမအေနနဲ႔ဒီလို ဖန္တီးရတာ သိပ္ေပ်ာ္တယ္ေလ။ အာသာေျပတာပဲ။ သူမ ေပ်ာ္ေနတာပဲ။
သူမအေနနဲ႔ကေတာ့ သူဟာ သူမကုိခ်စ္တယ္လို ့ေျပာလာလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ထပ္ပါရေစေျပာျပီး လက္စြပ္ကေလးနဲ႔ ဒူးေထာက္လိမ့္မယ္။ အဲဒီလို အျပည့္အဝ သူမယုံၾကည္ထားတယ္။သူမက သူ႔လက္စြပ္ ကုိလက္ခံျပီး ေခါင္းညိတ္မယ္။ ၿပီးတာနဲ႔မဂၤလာေဆာင္ျကမယ္ေပါ့။ မိဘမဲ့ေဂဟာတခုမွာ မိတ္ရင္းေဆြရင္း ေတြကုိဖိတ္ျပီး အလွဴလုပ္ရင္း မဂၤလာေဆာင္မယ္ေပါ့။ အိမ္ကေလးတလုံးဝယ္ျကမယ္။ အိမ္ကေလးဟာ ခ်စ္စရာေကာင္းေန မယ္။ ပန္းပင္ကေလးေတြ သစ္ပင္ကေလးေတြ စားပင္ကေလးေတြလည္း ရိွေနမယ္။
အိမ္ထဲမွာ စာျကည့္ တိုက္ကေလးတခုလည္း ထားမယ္ေပါ့။ တနဂၤေႏြေန႔မ်ားဆုိ လက္ခ်င္းခ်ိတ္ျပီး ဘုရား ေက်ာင္းအတူသြားၾကမယ္။ စေန ေန႔မ်ားဆို ရုပ္ရွင္အတူျကည့္ျကမယ္။ မိုးတအားရြာတဲ့ေန့မ်ားဆို သူ႔ကုိ တင္းတင္းေလးဖက္ထားျပီး အိပ္ မယ္။ နံနက္နိုးလာတဲ့အခါ သူ႔နွုတ္ခမ္းကုိနမ္းျပီး ထလို႔ရမယ္ေပါ့။
ယုန္ကေလးလည္း ေမြးမယ္။ အေမ့အတြက္ ေငြေလးပို႔ေပးမယ္။ တစ္နွစ္ေလာက္ေနျပီးတဲ့အခါ ခ်စ္စရာ ကေလးေလးတစ္ေယာက္ယူမယ္။ သူနဲ႔တူတဲ့ ကုိယ္ပြားေလးေပါ့။ သူမအေနနဲ႔ေတာ့ ကေလးေလးဟာ သူမနဲ ့နည္းနည္းကေလးတူရင္ ေက်နပ္ပါတယ္ေပ႔ါ။ အဲဒီလိုေတြ ေတြးျပီး သူမ ေပ်ာ္ေနတတ္တယ္။ တခါတေလေတာ့လည္း ငါေလးဟာ သိပ္စိတ္ကူးယဥ္ေနပါလား လို ့သူမ ေတြးမိတတ္ေပမယ့္ ဒါက ခဏပါပဲ။ ၿပီးေတာ့လည္း ျပန္ေတြးတာပါပဲ။
သူ႔ကို တခါပဲ သူမ ေတြ႔ဖူးတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း လုံးဝမေတြ ့ရေတာ့ဘူးလုိ႔ သူမအေနနဲ႔ေျပာမယ္ဆို ၾကည့္ရတာ မွားမယ္ထင္တယ္။ သူမက သူ႔ကုိ ခဏခဏေတြ႔ေနရတာပဲ။ စကားေတြလည္း ေျပာေနရ တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ ျပင္ပျဖစ္ျခင္းမွာေတာ့ သူမဟာ သူ႔ကုိ တခါပဲ ေတြ႔ဖူးေသးတယ္။ ျမင္ျမင္ခ်င္း ခ်စ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိးထက္ပိုတယ္ ေျပာရမလားပဲ။ ဒါကုိေတာ့ သူမ တခါတေလ ျပန္ေတြးမိတတ္တယ္။
ခဏတာ ျပန္လည္ေရာက္ရိွတဲ့ ရွားရွား ပါး ပါးအခ်ိန္ေလးေတြမွာေပါ့။ အဲဒီလိုအခ်ိန္မွာဆို သူမပါးေတြဟာ နီရဲေနတတ္တယ္။ တေယာက္ေယာက္က သူ႔ကုိ သြားျပီးစကားေျပာရင္ ခ်က္ခ်င္းျပန္ေျပာနိုင္မယ့္အေ
သူ႔အျပဳံးေတြဟာ သူမအတြက္ေတာ့ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ဆန္းျကယ္လို႔။ အခ်စ္ဆိုတာမ်ဳိး ထက္ပိုတဲ့ အရာျဖစ္မယ္။ သူ႔ကုိ ျကည့္ျပီး အံ့ၾသေနတုန္းမွာပဲ သူမသတိျပန္ဝင္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမပါးစပ္က အျပဳံးလိုလိုအရာတခု ထြက္က်လာတယ္။ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ကမ်ား အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ ကုိ ျမင္ရမယ္ဆို သူမႏႈတ္ခမ္း ေပၚက နွင္းဆီဖူးကေလးထြက္က်လာ အဲဒီလို ေရးမလားပဲ။ ခက္တာက ကဗ်ာဆရာလည္း အဲဒီမွာရိွမေနဘူး။ သတိျပန္ဝင္လာျပီး ျပန္ျပဳံးျပတဲ့အခါ သူဟာ သူမ ေရွ ့နားမွာ မရိွ ေတာ့ဘူး။ သူမ ေငးေနတာ ေတာ္ေတာ္ေလး ျကာ သြားပုံပါပဲ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း မေတြ႔ရေတာ့တာ ဘယ္ ေလာက္မ်ားျကာျပီလဲ။ တကယ့္ျပင္ပမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သူမအတြက္ေတာ့ အဲဒီေန႔ဟာ သိပ္ျပီးၾကည္ႏူးဖို႔ ေကာင္းတာမ်ဳိ
ခ်စ္စရာေျကာင္ကေလးကုိ အပိုင္ ပိုင္ဆိုင္ ရတာမ်ဳိးလား။ ဒါမွမဟုတ္။ ကေလးငယ္တေယာက္ ကစားစရာ အရုပ္သစ္ရသလိုမ်ဳိးလား။ အဲဒီလိုခံစားမွုမ်ိဳးလို႔ ေျပာရမွာပဲ။ ဒီလို ေျပာရတာမ်ိဳးက သိပ္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ဘူး။ ပုံတူကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျပတဲ့အရာပဲ။ ေရွ ့ကတခုနဲ ့အခု ေနာက္ျဖစ္လာတဲ့ တခု ဟာ ဘယ္လိုမွမတူညီနိုင္ဘူးဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ သူမကေတာ့ ေအးေဆးပါပဲ။
သူ႔ေဘးနားက ဘြားေတာ္ျကီးက ဘယ္သူလဲ။ သူ႔အေမမ်ားလား။ သူ႔အေဒၚမ်ားလားပဲ။ ၾကည့္ရတာ သား အမိေတြလိုလို ဘာလိုလို ထင္ခ်င္စရာေကာင္းတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ဒီလိုေတြးတဲ့အခါမ်ဳိးဆို သူမမ်က္နွာ ဟာ ျပဳံးေနလို႔။ ၾကည့္ရတာ သူ႔အေမဟာ ငါ့အေမပဲလို႔မ်ား သူမ သတ္မွတ္လိုက္ျပီလားမေျပာနိုင္ဘူ
ေသခ်ာတာကေတာ့ အဲဒီလိုေတြးမိတိုင္း သူမေပ်ာ္ေနတတ္တာပဲ။ သူမရဲ ့အျပဳံးကေလးဟာ ပ်ား တေကာင္ ျဖစ္မယ္ဆို သူဟာ လွလွ ပပပြင့္အာေနတဲ့ ပန္းကေလးတပြင့္ျဖစ္မွာေပါ့။ ပ်ားကေလးဟာ ပန္းပြင့္ကေလးနားမွာ တဝီဝီနဲ႔ရိွေနသင့္တာေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား။ တခါတေလေတာ့လည္း သူမေတြးမိတာ ကတမ်ိဳး။ အဲဒီတခုကုိေတြးတဲ့ေန႔မ်ားဆို သူမ မ်က္နွာ ဟာ ေျကြျပီးေျခာက္သြားတဲ့ပန္းကေလး
ေဟ့ အဘြားျကီးလာစမ္း ခင္ဗ်ားမ်က္နွာကုိ က်ဳပ္ဓားနဲ လွီးပစ္မယ္ အဲဒီလို အသံက်ယ္ျကီးနဲ႔ သူမ ေအာ္ပစ္ လိုက္တယ္။ အဘြားျကီးကေတာ့ သူမေအာ္တာကုိမျကားဘူး။ ၿပဳံးၿပဳံးေလးနဲ႔သြားေနတာပါပဲ။ သူနဲ႔အတူ ေပါ့။ သူမ ေအာ္ေလ အဘြားျကီးက မျကားေလပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေသခ်ာတာကေတာ့ အဲဒီလိုေတြးမိတိုင္း သူမ မတရား ပင္ပန္းရတာပဲ။ အျပင္းအထန္ေျပးျပီး တအားေမာဟုိက္ေနရွာတဲ့အေျပးသမား
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္။ နံနက္ခင္းေစာေစာနိုးလို႔ မ်က္လုံးေတြဖြင့္တဲ့အခါ သူဟာ သူမေဘးနားမွာ အရင္လို အိပ္ျမဲ။ သူမနဲ႔အတူ နံနက္စာအတူ စားျမဲ။ သြားျမဲလာျမဲ။ သူမကေတာ့ သူဟာ သူမကုိခ်စ္တယ္လို႔လာ ေျပာမယ္လို႔ အျမဲတမ္းယုံၾကည္ေနတယ္။ တကယ့္ ျပင္ပဘဝဆိုတာ ခဏေလးပဲ။
အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သူဟာ သူမ ေဘးနားရိွေနတုန္းပဲ။
ေဟာဟုိမွာ။ ေျပာေနတုန္းမွာပဲ သူမကုိ လက္ထပ္ခြင့္ေတာင္းဖို႔ သူလာေနျပီ။
သူမ တခ်က္ျပဳံးလိုက္တယ္။
တကယ္ကုိရွည္လ်ားျပီး မျပီးနိုင္မဆုံးနိုင္တဲ့အျပဳံး
ေဝျမင့္ေမာင္
↧
ဆန္ဖရန္ေဘး တံတားဂိတ္မွာ ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ၀န္ထမ္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ေသဆုံး
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၄၊ ၂၀၁၇
ဒီဇင္ဘာ ၂၊ စေနေန႔ မနက္လင္းအားၾကီး ၅ နာရီခန္႔က ဆန္ဖရန္ေဘးဧရိယာ၊ ဥကၠလံျမိဳ့နဲ႔ ဆန္ဖရန္ျမိဳ့ ကူး တံတား (Bay Bridge) က ဂိတ္ေၾကးေကာက္စခန္းကို ထရပ္ကားၾကီးတစီး ၀င္တိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဂိတ္ေၾကးေကာက္စခန္းက ၀န္ထမ္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး စီစီဟန္ ေနရာမွာပဲ ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ အဲသည္ထရပ္ကားၾကီးကို ေမာင္းလာသူဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးစားသုံးထားပုံရျပီး အရွိန္ျမင့္စြာေမာင္းလာလို႔ အျခား ကားေလးစီးကိုလည္း တံတားဂိတ္အ၀င္နားမွာ ဆက္တိုက္ တိုက္ခဲ့ျပီး အရွိန္မထိန္းႏိုင္ဘဲ ဂိတ္ေၾကးေကာက္စခန္းကိုပါ ပ်က္စီးသြားေအာင္ တိုက္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကားေမာင္းသူဟာ အသက္ ၃၀ ခန္႔ရွိျပီး အျခားယာဥ္တိုက္ခံရသူမ်ားနဲ႔အတူ ေဆးရုံမွာ ကုသမႈ ခံေနရပါတယ္။ သူ႔ကို လူေသမႈ၊ မူးယစ္ေဆးသုံးမႈတို႔နဲ႔ ရဲက အမႈဖြင့္ထားပါတယ္။
ေသဆုံးသူ စီစီဟန္ဟာ အသက္ ၄၆ ႏွစ္ရွိျပီး ေဘးဧရိယာက ဆန္လိုရင္းဇိုျမိဳ့မွာ မိသားစုနဲ႔အတူ ေနထိုင္သူျဖစ္ပါတယ္။ သူေသဆုံးခ်ိန္မွာ ခင္ပြန္းသည္နဲအတူ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ သမီးတဦး က်န္ရစ္ပါတယ္။ တံတားဂိတ္၀န္ထမ္းအျဖစ္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီး လူခ်စ္လူခင္မ်ားသူလို႔ မိတ္ေဆြ ၀န္ထမ္းေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ့ လမ္းတံတား၀န္ထမ္းတဦး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ေသဆုံးရလု႔ိ ျပည္နယ္၏ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဘေရာင္းက မိသားစုနဲ႔ အတူ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ျပန္ၾကားခ်က္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၀မ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၀န္ၾကီခ်ဳပ္ရုံးမွာ အလံကို တိုင္၀က္လႊင့္ထူထားပါတယ္။
ဆန္ဖရန္ေဘးဧရိယာရဲ့ ကားအမ်ားဆုံး ျဖတ္သန္းတဲ့ ေဘးဘရစ္ဂ်္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကားတိုက္မႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ဖြင့္ထားတဲ့ ဂိတ္စခန္းေတြထဲက လမ္း ၁၀လမ္းကို ေခတၱ ပိတ္ထားတာေၾကာင့္ စေနေန႔တေန႔လုံးမွာ အဆိုး၀ါးဆုံး ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆိုျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔မွာလည္း ဂိတ္ ၁၄ ကေန ၁၇ အထိကို ဆက္ပိတ္ထားျပီး စစ္ေဆးမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အခင္းျဖစ္ပြားတာကေန ဂိတ္ ၁၄ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တနလာၤေန႔မွာလည္း ဂိတ္အခ်ဳိ႔ဆက္ပိတ္ထားႏိုင္တာမို႔ ကားေတြ ယာဥ္ေၾကာ ၾကံ့ၾကာမႈ ဆက္ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။
ဆန္ဖရန္ေဘးဧရိယာက ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး စီစီဟန္ (၄၆ႏွစ္) ေၾကကြဲဖြယ္ မေတာ္တဆမႈနဲ႔ ရုတ္တရက္ ကြယ္လြန္ရတဲ့အတြက္ မိုးမခမီဒီယာကလည္း ၀မ္းနည္းပါေၾကာင္း သိေနရာကေန မွတ္တမ္းျပဳလိုက္ပါတယ္။
↧
ေရႊျပည္စိုး - နယူးေယာက္မွာ ပီနန္ဆရာေတာ္ၾကီး ရည္စူး ဆြမ္းကပ္
ေရႊျပည္စိုး - နယူးေယာက္မွာ ပီနန္ဆရာေတာ္ၾကီး ရည္စူး ဆြမ္းကပ္
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၄၊ ၂၀၁၇
ႏို၀င္ဘာ ၃၀ ရက္က အေမရိကန္ျပည္၊ နယူေယာက္ျမိဳ့မွာ တပည့္သံဃာမ်ားနဲ႔ တကာတကာမ်ား စုေပါင္း၍ ကမၻာ့ဗုဒၶသာသနာျပဳ ပီနန္ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးပညာဝံသအား ရည္စူး ရက္လည္ဆြမ္းကပ္ လႉဒါန္းခဲ့ၾကသည္။
ကမၻာ့ဗုဒၶသာသနာျပဳ ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးပညာဝံသ(အဂၢမဟာပ႑ိတ)သည္ မေလးရွား ႏုိင္ငံ၊ ပီနန္ကၽြန္းရွိ ဓမၼိကာရာမ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ၂၀၁၇-ႏုိဝင္ဘာ-၂၄ ရက္ေန႔က ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားရာ ယေန႔ (၃၀-၁၁-၂၀၁၇)တြင္ ဆရာေတာ္ႀကီး တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ နယူးေယာက္ ၿမိဳ့ Long Island ၿမိဳ့နယ္ရွိ ဗုဒၶဒီပန္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၌ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တပည့္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ တကာ တကာမမ်ား စုေပါင္း၍ ရက္လည္ဆြမ္းကပ္ျခင္းကုိ ေအာက္ပါ အစီအစဥ္အတုိင္း ျပဳလုပ္ၾက ပါသည္။
၁။ တကာ တကာမမ်ားက သရဏဂုံ သုံးပါးႏွင့္ ငါးပါးသီလကုိ ခံယူေဆာက္တည္ၾကပါသည္။
၂။ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးအား ရည္စူး၍ ေမတၱာသုတ္ စေသာ ပရိတ္တရားေတာ္မ်ားကုိ ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ၾကပါသည္။
၃။ ဆရာေတာ္ အရွင္မ႑လ (B.A., M.A.)က သံေဝဂတရားေလးပါး ျဖစ္ေသာ -
(၁) က်န္းမာျခင္းသည္ နာျခင္းလ်ွင္ အဆုံးရွိသည္။
(၂) ငယ္ရြယ္ႏုပ်ဳိျခင္းသည္ အုိမင္းရင့္ေရာ္ျခင္းလ်ွင္ အဆုံးရွိသည္။
(၃) အသက္ရွင္ျခင္းသည္ ေသျခင္းလ်ွင္ အဆုံးရွိသည္။
(၄) ျပည့္စုံျခင္းသည္ ပ်က္စီးျခင္းလ်ွင္ အဆုံးရွိသည္ -
ဟူေသာ သံေဝဂ တရားမ်ား၏ အနက္ အဓိပၸာယ္မ်ားကုိ ရွင္းလင္း ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။
၄။ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္စန္းကလည္း တိပိဋက ဓမၼဘ႑ာဂါရိက ဆရာေတာ္ေတာ္ႀကီး ဦးဝိစိတၱ၏ သံေဝဂ ဂါထာႏွင့္ မဟာဂႏၶာရုံ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဝိပႆနာသံေဝဂ ဂါထာ (၂)ပုဒ္ျဖင့္ ရြတ္ဆုိ ပူေဇာ္ပါသည္။
၅။ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားေသာ ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးပညာဝံသအား ရည္စူး၍ ေရစက္ခ် အမ်ွေဝ ၾကပါသည္။
၆။ ပင့္သံဃာ (၁၁)ပါးအား သကၤန္း တစ္စုံစီႏွင့္ နဝကမၼ ဝတၳဳေငြမ်ား လႉဒါန္းပါသည္။
၇။ ႂကြေရာက္လာေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တပည့္ တကာ တကာမ (၅၀)ေက်ာ္အား ေန႔လည္ စာျဖင့္ ဧည့္ခံ ေကၽြးေမြးၿပီး အခမ္းအနားကုိ ရုပ္သိမ္းလုိက္ပါသည္။
ေရႊျပည္စုိး
၃၀-၁၁-၂၀၁၇
↧
↧
မိုက္ခဲစိန္ - မီးတူးခံလိုက္ရတဲ့ အေမရိကန္က်ားေတြ
မိုက္ခဲစိန္ - မီးတူးခံလိုက္ရတဲ့ အေမရိကန္က က်ားေတြ
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၇
မီးတူးခံလိုက္ရတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ရိုးရာ ဘာဘီက်ဳး မီးဖုတ္စားရင္း မီးဟတ္သြားလို႔လား ထင္ေနဦးမယ္။ ဟုတ္ပါဘူး။ # Me Too လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြက သူတို႔ကို ေယာက်ားသားမ်ားက လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကာအိေျႏၵပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခဲ့ၾကတာကို ထုတ္ေဖာ္လာၾကရာမွာ အဲသည္အမႈကို က်ဳးလြန္ခဲ့ၾကတဲ့ အထင္ကရ ေယာက်ာ္းသားေတြ ဗူးေပၚသလိုေပၚလာၾကျပီး အက်ဳိးနည္းကုန္ၾကရတာကို ေျပာခ်င္တာပါ။ အေမရိကန္မွာက အဲသည္အမႈေတြကို ဖုံးဖိျပီး ၾသဇာ အာဏာ ေငြေၾကးေတြနဲ႔ ဖိထား ေဖ်ာက္ထားရာကေန မိန္းမသားေတြဟာ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ မေနၾကေတာ့ဘဲ ကိုယ္တိုင္ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုၾကလို႔ က်ဳးလြန္သူတို႔ အရွက္တကြဲျဖစ္ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ Name and Shame - အမည္တတ္ျပီး အရွက္ရေစတယ္ေပါ့။
ဒီလႈပ္ရွားမႈက စတင္ခဲ့တာ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ ရွိျပီ။ အမ်ဳိးသမီးအက္တီဗစ္ Tarana Burke က ၂၀၀၆ မွာ စတင္ခဲ့တယ္။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံခဲ့ရတဲ့ လူတန္းစား အလႊာစုံ အေရာင္မ်ဳိးစုံက အမ်ဳိးသမီးမ်ား အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားကို ကုိယ္ခ်င္းစာနာျပီး အားေပးႏိုင္ေရးလႈပ္ရွားမႈပါ။ # Me Too - ဟက္ရွ္တက္ဂ္မီးတူး ဆိုျပီး အင္တာနက္က ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ ၀ိုင္း၀န္းရပ္တည္ေပးေအာင္ စည္းရုံးလႈ႔ံေဆာ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကာအိေျႏၵပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ေအာင္ ေစာ္ကား ေႏွာက္ယွက္ က်ဳးလြန္တာကို သူတို႔က sexual harassment လုိ႔လည္း သုံးပါတယ္။
အလုပ္ခြင္ေတြ ေက်ာင္းေကာလိပ္ေတြ ေျဖာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ေယာက်ာ္းေတြရဲ့ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားျခင္းကို ခံေနၾကရတယ္၊ သူတို႔က ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပန္ရင္လည္း ပရိသတ္ၾကီးက နင္တို႔က အေနအထိုင္မတတ္တာကိုးဆိုျပီး ျပစ္တင္ၾကတယ္၊ မိန္းမေတြကို ေယာက်ာ္းေတြရဲ့ အျဖည့္ခံလိုမ်ဳိး စိတ္ထားနဲ႔ ႏွိမ္ခ်င္တဲ့စိတ္ကလည္း အေျခခံအားျဖင့္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မိန္းမတေယာက္ အႏိုင္က်င့္ခံရတိုင္းမွာ အေတာ္မ်ားမ်ားက မိန္းမဘက္ကို အျပစ္လို႔ ျမင္ၾကတာကို အရင္ဆုံး တြန္းလွန္ေနၾကရတယ္လို႔ အမ်ဳိးသမီးအက္တီဗစ္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ကာယအိေျႏၵကို ကာကြယ္ဖို႔ ေလးစားဖို႔ မေစာ္ကားဖို႔ အခြင့္အေရးမယူဖို႔ကို အလုပ္ခြင္ ေက်ာင္းေတြ ေျဖာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ပညာေပးတာ အေရးယူဖို႔ ၾကိဳးစားတာေတြ တေျဖးေျဖးေတာ့ ျဖစ္လာေနပါျပီ။
သည္လိုအခ်ိန္မွာ ၂၀၁၇ ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ့ျဖင့္ ေဟာလီ၀ုဒ္ ရုပ္ရွင္ကုမၼဏီေတြထဲက အထင္ရွားဆုံး ၀ိုင္းစတိန္း (Weinstein) ရဲ့ လုပ္ငန္းရွင္၊ ထုတ္လုပ္သူ ဟာဗီ၀ိုင္းစတိန္းဟာ အမ်ဳိးသမီးအႏုပညာသည္အခ်ဳိ႔ကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာက္ယွက္ေစာ္ကားမႈေတြ လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ကာယကံရွင္ေတြက ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ မေနေတာ့ဘဲ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ အရွက္တကြဲျဖစ္ျပီး ရာထူးကေန ထုတ္ပယ္ျခင္း ခံလိုက္ရပါတယ္။ သူက အဲသည္အမ်ဳိးသမီးထဲက တခ်ဳိ႔ကို ေငြေၾကးေလ်ာ္ေၾကးေပးျပီး စာခ်ဳပ္စာတမ္းနဲ႔ ထုတ္မေျပာရလို႔ လုပ္ထားခဲ့တာကိုလည္း ကာယကံရွင္ေတြက မလိုက္နာၾကေတာ့ဘဲ ဖြင့္ခ်လိုက္ၾကတာပါ။ အေမရိကန္တရားေရးစနစ္ကလည္း မတရားအလုပ္ခံရသူက တရားစြဲရင္ေတာင္ ခုံရုံးျပင္ပ ႏွစ္ဘက္ေက်နပ္ေအာင္ ညိွႏႈိင္းခြင့္၊ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျပီး ႏႈတ္ပိတ္ခြင့္ေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြက အမွန္ကို မသိႏိုင္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ သိလာရပါျပီ။
ေဟာလီ၀ုဒ္က စလိုက္တဲ့ အထုပ္ေျဖမႈေၾကာင့္ ေဟာလိ၀ုဒ္က မင္းသားေတြထဲက ကယ္ဗင္စေပစီ (Netflix - House of Cards) တို႔နဲ႔တကြ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ထိခိုက္ကုန္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရိုက္ထားတဲ့ ရုပ္ရွင္ေတြ စီးရီးေတြထဲကေန အထုတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။ တီဗီရုပ္ျမင္သံၾကားထဲကဆိုရင္ လူ၀ီစီေက လို လူရႊင္ေတာ္လည္း အရွက္တကြဲျဖစ္သြားရပါတယ္။ ဒါနဲ႔တင္ပဲလားဆိုေတာ့ စာနယ္ဇင္းနယ္ပယ္ထဲက ထင္ရွားတဲ့ မီဒီယာတင္ဆက္သူေတြလည္း ဗူးေပၚသလိုေပၚလာလို႔ သူတို႔ရုပ္ျမင္အစီအစဥ္ေတြကေန အနားယူလိုက္ရပါတယ္။ NBC က မက္ေလာအာ၊ CBS က ခ်ားလီရို႔စ္၊ ေရဒီယိုထုတ္လုပ္သူေတြ တင္ဆက္သူေတြပါ ပါ၀င္ပါတယ္။ စီလီကြန္ဗယ္လီက ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲက ထူေထာင္သူအခ်ဳ႔ိလည္း အစြပ္စြဲခံရလို႔ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ ရာထူးကေန ထုတ္ေပးပါတယ္။ ေရာဘတ္စကုိဘဲ (Transformation Group) က တဦးအပါအ၀င္ပါ။
သည္ေနရာကေန ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ထဲကိုပါ အမႈေတြေပၚလာတဲ့အခါ ရီပတ္ဘလင္ကန္အမတ္ေတြေကာ ဒီမိုကရက္ေတြမွာပါ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အႏိုင္က်င့္သူေတြအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ေဒၚနယ္ထရန္႔ကိုယ္တိုင္ (အေမရိကန္သမၼတ) က ယခင္တုန္းက မိန္းမေတြကို ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ဖူးေၾကာင္း သတင္းထြက္ခဲ့ေပမယ့္ သူကေတာ့ ျငင္းဆိုျပီး ေနာက္မဆုတ္ခဲ့ပါဘူး။ သည္ေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးသမားေတြထဲက သူ႔ဘက္သား ရီပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ေတြကေတာ့ အစြပ္စြဲခံရတာကို မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ျပီး ဆက္ေနၾကပါသတဲ့။ သူတို႔ေျပာတာက မဲဆႏၵရွင္ေတြက ျဖဳတ္မခ်သမွ် သူတို႔ကေတာ့ မထြက္ႏိုင္ပါဘူးတဲ့။ ဒီမိုကရက္ထဲက စြပ္စြဲခံရတဲ့ အမတ္ ၂ဦးကေတာ့ သူတို႔ကို လႊတ္ေတာ္ကေန စုံးစမ္းေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ စစ္ေဆးမႈခံမယ္လို႔ ေျပာၾကားပါတယ္။
အဲသည္မွာ ထပ္မံျပီး ဗူးေပၚလာျပန္တာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေစာ္ကားခံရတာ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း အစုိးရသက္တမ္း ႏိုင္ငံသက္တမ္းတမွ်ေလာက္ရွိေနေပမယ့္ ဥပေဒတဖက္ေစာင္းနင္းန႔႔ဲ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတန္ေပး၊ ႏႈတ္ပိတ္တန္ပိတ္၊ အလုပ္ကေန အမ်ဴိးသမီးကို ထုတ္ပစ္တန္ ထုတ္ျပီး ဖုံးဖိေနက် အစဥ္အလာရွိေနတဲအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျခား စီးပြားေရး၊ အႏုပညာ၊ လုပ္ငန္းေတြမွာကေတာ့ ဘုတ္အဖြဲ႔တို႔ လုပ္ငန္းရွင္တို႔က စာရိတၱပ်က္စီးမႈအျဖစ္ အေရးယူၾကေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးမွာကေတာ့ လက္တလုံးျခား ကင္းလြတ္ခြင့္ရွိေနတာကို # Me Too Movement ေၾကာင့္ မီးေမာင္းထိုးခံရျပီး ရႈတ္ခ်ခံရသည္အထိ ထင္ရွားလာတာ လက္ရွိအျမတ္လုိ႔ပဲ ဆိုရပါမယ္။
သမၼတ ဘီကလင္တန္တုန္းက ေမာ္နီကာေလာ၀င္စကီးနဲ႔ ရႈပ္ခဲ့တာ ခုံရုံးဖြဲ႔ Impeachment လုပ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ သမၼတ ဘုရွ္အၾကီးလည္း အစြပ္စြဲခံရပါတယ္။ သူကေတာ့ လက္ရွိမွာ အသက္ ၉၃ ႏွစ္ ရွိေနပါျပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ အတိတ္က လက္ေရာက္မႈေတြအတြက္ သူက ခုခ်ိန္မွာ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ျပန္ေတာင္းပန္ခဲ့ပါသတဲ့။
အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔ တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိရမယ္လုိ႔ လႈပ္ရွားမႈဟာ သမိုင္းနဲ႔ ခ်ီခဲ့ပါျပီ။ အမ်ဳိးသမီးေတြ မဲေပးခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္၊ လုပ္ခလစာ တန္းတူခြင့္ စတာေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲ၀င္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကဆဲ။ ဆက္လက္လည္း ရုန္းကန္ေနဆဲပါပဲ။ အခုတခါကေတာ့ မိန္းမေတြရဲ့ ကာယအိေျႏၵကို ေလးစားဖို႔ မေစာ္ကားဖို႔ အႏိုင္မက်င့္ၾကဖို႔ ဆက္လက္ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ လုပ္ငန္းခြင္ အိမ္ေထာင္ ေက်ာင္း အႏုပညာ ႏိုင္ငံေရး နယ္ပယ္အတြင္းမွာ သူတို႔ေတြကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားမႈေတြ မလုပ္ၾကဖို႔ကို မီးေမာင္းထိုးျပတဲ့ အခ်ိန္ကို ေရာက္လာတဲ့ သေဘာပါပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာလည္း သည္လိုမ်ဳိး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိလာၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ေတြ႔မွာ အမ်ဳိးသမီးအခန္းက႑ကို ဘယ္လိုမ်ား ရွိေနလဲဆိုတာ သုံးသပ္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ အနည္းဆုံး ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာကို ထုတ္ျပရရင္ ျမန္မာ ရုပ္ရွင္ ရုပ္သံ ဇာတ္လမ္းေတြမွာ အမ်ဳိးသားေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေအာ္ဟစ္ ေနာက္ေျပာင္ အေႏွာက္အယွက္ေပးတဲ့ အခန္းေတြ၊ အရက္ေသာက္ မူးယစ္သူ ေယာက်ာ္းေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေစာ္ကားတဲ့ အခန္းေတြ ျမင္ေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက ကယ္တင္ရွင္ သူရဲေကာင္းအမ်ဳိးသားေတြကုိ ေစာင့္ေမွ်ာ္ျပီး ကယ္တင္ရွင္ရွာေနရတဲ့ ဇာတ္ကြက္ေတြ မ်ားပါတယ္။ အမ်ဴိးသမီးေတြရဲ့ ခြန္အား၊ အားမာန္၊ ရုန္းကန္ ရင္ဆိုင္ တိုက္ပြဲ၀င္မႈေတြ မ်ားမ်ားစားစား မျမင္ရေသးဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေစာ္ကား က်ဳးလြန္ခံရသူမ်ားအတြက္ အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ၊ အျပစ္က်ဳးလြန္သူကို ထိေရာက္တဲ့ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ အစုိးရအဆင့္ လႊတ္ေတာ္အဆင့္မွာလည္း ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကဆဲ ျဖစ္တာကို ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ လူထု လူတန္းစားအဆင့္တိုင္းမွာလည္း awareness သိျမင္မႈ ေရခ်ိန္ ျမင့္သည္ထက္ ျမင့္ဖို႔ အားေပးၾကေစလိုေၾကာင္း တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
↧
ကိုသန္းလြင္ - ဂ်ပန္ေရေဘးကာကြယ္ေရး
ကိုသန္းလြင္ - ဂ်ပန္ေရေဘးကာကြယ္ေရး
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၅၊ ၂၀၁၇
(၁)
တိုက်ိဳျမိဳ႕ေျမာက္ဖက္ ေျမၾကီးေအာက္မွာရွိေသာ (Kasukabe Faciliny) သည္ ကမၻာေပၚတြင္ လူဦးေရ အထူ ထပ္ဆုံးျဖစ္သည့္ ျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးမွလူမ်ားကို ေရၾကီးျခင္းေဘးမွ အကာအကြယ္ေပးရန္ ေဆာက္လုပ္ထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊ “အဘယ္မွ်ၾကီးသလဲ “ ဆိုသည့္ ပမာဏကိုေျပာျပရန္ အခက္အခဲရွိပါသည္၊ အေမရိကန္ျပည္မွ လြတ္လပ္ေရးမယ္ (Statue of Liberty) ရုပ္ထုၾကီးပင္ ၀င္ဆန္႔ႏိုင္မည္ထင္ပါသည္။
တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု တူးေျမာင္းမ်ားျဖင့္ ဆက္သြယ္ထားျပီး ေရပိုေရလွ်ံမ်ားကို သိုေလွာင္ေပးမည့္ ေရထိမ္းသိမ္းရာ ေနရာကို ေဒၚလာ ၂ ဘီလီယံမွ်အကုန္က်ခံျပီးတည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္၊ ၁၉၉၀ မွာ စတင္တည္ေဆာက္ ျပီး ၂၀၀၆ တြင္ျပီးစီးသည္၊ ကမၻာႏွင့္အ၀ွမ္း ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္မႈေၾကာင့္ (Climate Change) ျဖစ္ရာမွမိုးသည္း ထန္စြာ ရြာရသည္ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္၊ လြန္ကဲေသာမိုးေၾကာင့္ ေရၾကီးမႈျဖစ္ေပၚျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ တိုက်ိဳ ျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးမွ ျပင္ဆင္ထားပုံကို တအံ့တၾသျမင္ၾကရပါသည္။
(၂)
အေမရိကန္ျပည္တြင္ မုန္တိုင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ေရၾကီးမႈကို ေတြ႔ၾကံဳခဲ့ရျပီးျဖစ္သည္၊ တက္ဆပ္(စ) လိုျမိဳ႕ေတာ္ၾကီး၌ပင္ ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္လုပ္မထားျခင္း၏ အက်ိဳးဆက္မ်ားကိုကမၻာက ေတြ႔ျမင္ခဲ့ျပီးျဖစ္သည္၊ လူ အမ်ားအိုးအိမ္ပ်က္စီးကုန္ျပီး ဒုကၡကိုလွလွၾကီးေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္၊ တက္ဆပ္(စ)ျမိဳ႕အေနျဖင့္ မုန္တိုင္းကယူ ေဆာင္ လာမည့္ ေရမ်ားကို ထိမ္းသိမ္းႏိုင္ရန္ ေဒၚလာသန္း ၄၀၀ တန္ ေရေလွာင္ကန္ တစ္ခုတည္ေဆာက္ဖို႔ ဗဟို အစိုးရကို ရံပုံေငြေတာင္းခံေနျပီျဖစ္သည္။
‘အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ ေအာင္ျမင္ေနတာပါဘဲ’ ဟု ဤေရေလွာင္ကန္အေဆာက္အဦး၏တာ၀န္ခံ မစၥတာအာေဘး (Kunahan Abe) ကေျပာသည္၊ တိုက်ိဳျမိဳ႕ေတာ္အေနျဖင့္ ၂၀၂၀ တြင္ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအျဖစ္ လက္ခံကစား ရန္ရည္ရြယ္ထားရာ ပိုမို၍ျပင္းထန္ေသာ မုန္တိုင္းမ်ားမွ သယ္လာမည့္ေရၾကီးျခင္းဒဏ္ကို ခံႏိုင္ ရည္ရွိမရွိ ေမးခြန္းမ်ားကို ေမးေနရျပီျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္ ကၽြန္း တစ္ကၽြန္းလုံး တစ္နာရီလ်င္ ၂လကၼ ထက္ပိုမို မိုးရြာသြန္းခဲ့သည္မွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာသည္၊ လြန္ခဲ့ေသာ ကာလမ်ားအတြင္းမွာမူ တစ္နာရီ ၃ လကၼ ထက္ ပိုမို ရြာသြန္းသည္မွာ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
မိုး ဟူေသာ စကားလုံးကို တစ္ဒါဇင္မွ်ေသာစကားလုံး တို႔ျဖင့္ ေျပာဆိုႏိုင္ေသာ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးတို႔အတြက္ ကာလ အသစ္တစ္ခု အတြင္းသို႔ခ်င္းနင္း ၀င္ေရာက္လာျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။
ပင္လယ္ေရျမင့္တက္လာမႈကလည္း တိုက်ိဳ၏ လူေနထူထပ္ေသာ ေဒသအတြင္းေနထိုင္ရသူမ်ားအဖို႔ အႏၱရာယ္ ႏွင့္ ပိုမိုနီးစပ္လာသည္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အ၀ီဇိတြင္းမ်ား (Ground water) ကို စုတ္ယူေနျခင္းေၾကာင့္ တိုက်ိဳ၏ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္း ၁၅ ေပအထိ နိမ့္က်သြားသည္၊ ျမိဳ႕၏တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားသည္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ေအာက္က်ေရာက္ေနျပီး ေရမ၀င္ႏိုင္ေစရန္ ဒိုက္မ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ထားရသည္၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ဆြစ္ႏိုင္ငံ (Reinsurance firm) တစ္ခု၏ အဆိုအရ တိုက်ိဳျမိဳ႕ႏွင့္ ကမ္းေျချမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ယိုကို ဟားမား တို႔သည္ မိုးရြာသြန္းမႈႏွင့္အတူ ငလ်င္လႈတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကမၻာေပၚတြင္ ေနထိုင္ရန္အႏၱရာယ္ အမ်ား ဆုံးေနရာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည္။
၂၀၁၅ ခုအကုန္ပိုင္းက တိုင္ဖုန္းမုန္တိုင္းေၾကာင့္ ရြာသြန္းခဲ့ေသာ မိုးေရ ၆၇၀ သန္း ကုဗေပမွ်ကို ေျမေအာက္ ေရေလွာင္ကန္ထဲသို႔ ေမာင္းသြင္းေပးခဲ့ျပီးျဖစ္သည္၊ ၾကီးမားလွေသာဧရိယာအတြင္းမွ ေရမ်ားကို ေလးရက္ၾကာ ဘိုးအင္း ၇၃၇ အင္ဂ်င္ႏွင့္ ညီမွ်ေသာ ေရပန္႔ မ်ားျဖင့္ ေမာင္းယူရသည္၊ တိုက်ိဳျမိဳ႕၏ ‘Edogen’ အရပ္မွာ ေျမနိမ္႔ ပိုင္းျဖစ္၍ အေျခအေနမွာ အဆိုးဆုံးျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြျပမႈေၾကာင့္ အေျခအေနမွာပိုမိုဆိုးရြားေစသည္၊ ဤပေရာ႔ဂ်က္ကိုစစဥ္က ဂ်ပန္ အစိုးရ၏ေငြကိုပုံေအာ၍ သုံးႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ‘ေငြလဲကုန္ ကြန္ကရစ္မ်ားလဲကုန္’ ဆိုသကဲ့သို႔ ကြန္ကရစ္ကိုပံုေအာ၍ သုံးခဲ့သည္၊ ယခုအခါ အစိုးရ၏ေၾကြးမွာ ဂ်ပန္စီးပြားေရးတစ္ခုလုံး၏ ၂ ဆမွ် ရွိေနသျဖင့္ တဖက္က အသက္ အရြယ္ၾကီး သူတို႔ ကို ေစာင့္ေရွာက္ေနရေသာ ဂ်ပန္ျပည္မွာ ေငြကိုေခၽြတာေနရသည္။
မစၥတာအာေဘးက ပေရာ့ဂ်က္အတြက္ကုန္က်ေငြမွာ တခါထဲ တျပိဳင္နက္ထဲ သုံးရေသာေငြျဖစ္သည္၊ ေနာက္ တခါ ဂ်ပန္ျပည္မွာ ဤမွ်ေျမာက္မ်ားလွေသာေငြေၾကးကို သုံးစြဲႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိဟုပင္ ေျပာစမွတ္ရွိသည္၊ ဤပေရာ့ဂ်က္ကိုလာေရာက္ ၾကည့္ရႈၾကသူအားလုံးက ဤမွ်ၾကီးမားေသာ ပေရာ့ဂ်က္ၾကီးအတြက္ အံ့အားသင့္ ၾကရပါသည္။
အခ်ိဳ႕ကလည္း ျမစ္ၾကီးမ်ားရွိအဓိက ဆည္မ်ားတြင္လည္း အကာအရံမ်ား တည္ေဆာက္ျပီးျပီ၊ ပင္လယ္ကမ္းေျခ တေလွ်ာက္လည္း ကြန္ကရစ္မ်ားျဖင့္ ‘Shore Line’ တည္ေဆာက္ျပီးျပီ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ကြန္ကရစ္ကို သုံးဘို႔လိုအပ္ မႈရွိမရွိက ေစာဒကတက္ၾကသည္။
အေရွ႕ပိုင္း Saitama နယ္တြင္ ကာဆူကာေဘး တည္ရွိျပီးေရၾကီးမႈကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မႈေၾကာင့္ ျမိဳ႕ျပ စက္ရုံမ်ား ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လာၾကသည္၊ ဤနယ္တ၀ိုက္၌ ၾကီးက်ယ္ေသာ စက္မႈကုမၸဏီမ်ား တည္ေဆာက္ၾက သည္၊ အထူးသျဖင့္ ေဒသတ၀ိုက္ကုန္ ျဖန္႔ခ်ိေရးဌာနမ်ား ဖြင့္ၾကသည္၊ Shopping Mall အသစ္လည္း တည္ ေဆာက္ျပီးေနေပျပီ။
ဤ ေရေလွာင္ကန္ ေၾကာင့္ တိုက်ိဳျမိဳ႕ေတာ္၏ ေျမာက္ဘက္၌ရွိေသာ ျမစ္ၾကီးေလးခုမွ ေရမ်ားကို သိမ္းယူႏိုင္ စြမ္းရွိခဲ့သည္၊ အခ်ိန္တစ္ခုအထိ ေရပိုေရလ်ံမ်ားကို သိမ္းဆည္းႏိုင္စြမ္းရွိသျဖင့္ အဓိကက်ေသာ အခန္းမွပါ၀င္ခဲ့ သည္၊ ေပ ၂၅၀ အထိ နက္ရႈိင္းေသာေနရာမ်ားပါ၀င္သည္။
တူးေျမာင္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔ျဖင့္ ဆက္သြယ္ထားေသာ ေရေလွာင္ကန္ၾကီးမွာ ေဘာလုံးကြင္းတစ္ကြင္း အထက္ က်ယ္၀န္းသည္၊ ေပ ၆၀ ခန္႔ျမင့္ေသာ တိုင္လုံးမ်ား ယက္မၾကီးမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားပုံမွာ ၾကီးမားေသာ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းၾကီးမ်ားသဖြယ္ျဖစ္သည္၊ ဤေရေလွာင္ကန္ၾကီးမွ ေရကို (Controlled rate)ျဖင့္ ဧရာမ ေရပန္႔ ၾကီးမ်ားျဖင့္ အနီးမွ ‘Edo’ ျမစ္ထဲသို႔ ေမာင္းထုတ္ႏိုင္သည္။
ေရၾကီးခ်ိန္မဟုတ္လ်င္ ဧရာမအေဆာက္အဦးၾကီးကို လွည့္လည္ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္ အျပင္မွလူမ်ားသည္ ေရေလွာင္ကန္၏ ၾကမ္းျပင္အေပၚထိ လမ္းေလွ်ာက္ၾကည့္ရႈႏိုင္ၾကသည္၊ ဤနည္းျဖင့္ အျပင္လူထုကို ေရၾကီး ျခင္းႏွင့္ပါတ္သက္၍ အသိပညာ ေပးေ၀ငွႏိုင္ၾကသည္။
(၃)
သဘာ၀ၾကီး၏ ေဘးရန္မ်ားမွာ မသိက်ဳိးကၽြံျပဳ၍၊ ျဖစ္လာမွျဖစ္သလုိခံလိုက္သည္ထက္ တက္ႏိုင္သမွ်ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္၍ကာကြယ္ႏိုင္ၾကျခင္းကအေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္၊ ဤသည္မွာ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈကာလ တေလ်ာက္ လုံးက လူတိ႔လိိုက္နာခဲ့ၾကရေသာနည္းဥပေဒသ တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။
ကိုသန္းလြင္
Ref: Internet: Tokyo is preparing”Beyond anything we have evet seen, Heroko Tabushi.
↧
ကာတြန္း ေဆြသား - စားပြဲ
ကာတြန္း ေဆြသား - စားပြဲ
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၅၊ ၂၀၁၇
↧
ဧရာ(မႏၲေလး) - ဝါဇီမွာ ႐ုိက္ထုတ္စရာ မလိုတဲ့ အီးပိုက္ဆံ …
ဧရာ(မႏၲေလး) - ဝါဇီမွာ ႐ုိက္ထုတ္စရာ မလိုတဲ့ အီးပိုက္ဆံ …
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၅၊ ၂၀၁၇
၂၀၀၈-ခု ကမ႓ာ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ဆိုက္ေတာ့ ေငြတမ်ိဳး ေပၚလာခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အစိုးရေတြက ေငြအလံုးအရင္းနဲ႔ ဘဏ္ေတြကို ကယ္ၾက ဒါေပမယ့္ တကယ္ အထိနာတာက လူလတ္တန္းစား လူအမ်ားစု။ ဒီေတာ့ ဘဏ္ေတြ အစိုးရေတြရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ကင္းတဲ့ ေငြေၾကးကို လူလတ္တန္းစား ပညာတတ္ေတြက စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူ႔ကိုယ္သူ Satoshi Nakamoto လို႔ အမည္ ေပးထားတဲ့ (အခုအထိ ဘယ္သူမွန္း မသိရေသး) ဉာဏ္ႀကီးရွင္ တဦးက ၂၀၀၉-ခု ဇန္နဝါရီမွာ Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System ဆိုတဲ့ စာတမ္းတခု ေရးခဲ့တယ္။ လက္ေတြ႔လည္း သူကိုယ္တိုင္ ေဆာ့ဖ္ဝဲေရးၿပီး Bitcoin လို႔ေခၚတဲ့ cryptocurrency ကို ထုတ္ခဲ့တယ္။ စိတ္ကူးယဥ္ ဆန္ဆန္ စခဲ့တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ေပမယ့္ ဒီေန႔ အြန္လိုင္းေပၚက ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ Bitcoin နဲ႔ ေဈးဝယ္လို႔ ရေနၿပီ။ စထုတ္တဲ့ အခ်ိန္က Bitcoin တခု တန္ဖိုးက ျပားဂဏန္းေလာက္ေတာင္ မတန္ေပမယ့္ ဒီေန႔ ေပါက္ေဈးအရ US$ 10866 တန္ေနၿပီ (ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကမွ 7000 ေက်ာ္ပဲ ရွိေသး)။ Bitcoin လို အျခား cryptocurrency ေတြလည္း ထြက္လာၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ IPO (initial public offering) လို ICO (Initial Currency Offering) ဆိုတာေတာင္ ေပၚလာတယ္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ ေငြအဝင္အထြက္ လယ္ဂ်ာ စာရင္းစာအုပ္ကို ဘဏ္ေတြက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္။ ဒီေတာ့ Bitcoin မွာ ဘဏ္ေတြရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ကင္းတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္မွာ သိမ္းသလဲလို႔ ေမးစရာ ရွိတယ္။ လယ္ဂ်ာကို တေနရာတည္းမွာ ထိန္းခ်ဳပ္ မထားဘဲ၊ ကြန္ပ်ဴတာေတြထဲမွာ ထားပါတယ္။ ဒီကြန္ပ်ဴတာေတြကို တခုနဲ႔ တခု ကြန္ရက္ (Peer-to-Peer Network) နဲ႔ ခ်ိတ္ထားတယ္။ လယ္ဂ်ာက ကြန္ပ်ဴတာ တလံုးထဲမွာ မရွိဘဲ၊ ကြန္ရက္ေပၚက ကြန္ပ်ဴတာ ေတြေပၚမွာ ရွိပါတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြကို တိမ္ေပၚမွာ သိမ္းတယ္ (store on cloud) လို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တိမ္ဆိုတာ အျခားမဟုတ္ပါဘူး Google, Microsoft, Apples စတဲ့ Data Center ႀကီးေတြမွာပါ။ အခုကြန္ရက္ကေတာ့ အဲဒီလို ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ Data Center ေတြေပၚမွာ သိမ္းတာ မဟုတ္ဘဲ အလံုးတိုင္းကို တလံုးနဲ႔ တလံုး ခ်ိတ္ထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြထဲမွာ distributed ledger အျဖစ္ ျဖန္႔ၿပီး သိမ္းထားတာပါ။
စာရင္းအင္းမွာ အဝင္အထြက္ စာရင္းတခုခု ေပ်ာက္သြားရင္ ျပႆနာရွိပါတယ္။ ဒီလို မျဖစ္ေအာင္ Blockchain လို႔ ေခၚတဲ့ နည္းစနစ္ကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ေငြအဝင္အထြက္ စာရင္း ကို Block ထဲမွာ သိမ္းပါတယ္။ Block တခုနဲ႔ တခုကို Cryptographic Hash ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားပါတယ္။ ရွိပါတယ္။ Hash ဆုိတာက သခ်ၤာသေဘာနဲ႔ ေျပာရင္ one-way function တမ်ိဳးပါ။ x ဆိုတဲ့ ဂဏန္းကုိ ဆိုတဲ့ hash function ထဲထည့္ သြင္းလိုက္ရင္ y ဆိုတဲ့ ဂဏန္းရပါတယ္ ဆုိပါစို႔။ hash function က တလမ္းသြား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ y ကေန x ျပန္ရဖို႔အတြက္ inverse function မရွိပါဘူး။ Block တခုရဲ႕ အစမွာ အရင္ Block ရဲ႕ hash ကို ထည့္ၿပီး ခ်ိတ္ထားလို႔ Blockchain လုိ႔ ေခၚတာပါ။ ဒီလို hash နဲ႔ ခ်ိတ္ထားတဲ့ လယ္ဂ်ာမွာ စာရင္း တခုခု ေပ်ာက္သြားရင္၊ ဒါမဟုတ္ အပိုတခု ဝင္လာရင္ အလြယ္တကူ စစ္လို႔ ရပါတယ္။ ေနာက္တခါ ဒီစာရင္းက ဘယ္ကလာသလဲဆိုတဲ့ ျပႆနာအတြက္ အေရာင္းအဝယ္လုပ္သူက ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးထားပါတယ္။
ေနာက္ျပႆနာတခုက ကြန္ပ်ဴတာ တလံုးနဲ႔ အျခားတလံုးမွာ ရွိတဲ့ လယ္ဂ်ာေတြက အၿမဲ တူေနေအာင္ ဘယ္လို လုပ္မလဲ ဆိုတဲ့ ျပႆနာပါ။ ဒီအတြက္ Consensus Algorithm ကို သံုးပါတယ္။ ဒါက ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မႈ ကင္းတဲ့ မဲဆႏၵေပးနည္း၊ တင္ဒါေခၚနည္း မ်ိဳးပါပဲ။ အေရာင္းအဝယ္ လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာကေန ကိုယ္ရဲ႕ စာရင္းကို အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း Block တခုတည္ေဆာက္ၿပီး Blockchian ကို ကြန္ရက္ေပၚမွာ ရွိတဲ့ အျခား ကြန္ပ်ဴတာေတြ အားလံုးဆီကို ျဖန္႔ၿပီး ပို႔ေပးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အျခားဘယ္သူက ပို႔တာမရွိရင္ က်န္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြက အဲဒီ Block ကို ယူၿပီး သူတို႔ရဲ႕ လယ္ဂ်ာမွာ ျဖည့္စြက္ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ တခ်ိန္ထဲမွာ တျခား ကြန္ပ်ဴတာေတြကေနလည္း အျခားအေရာင္းအဝယ္ အတြက္ အျခား Block ကို ပို႔လာမယ္ဆိုရင္ Blockchian ရွည္တဲ့ စာရင္းကို အတည္ယူရပါတယ္။ မေအာင္ျမင္တဲ့သူက ေနာက္ဆံုး Blockchain ကို မူတည္ၿပီး ေနာက္တႀကိမ္ ျပန္ပို႔ရပါတယ္။
ဒါဆိုရင္ မၾကာခဏသြားၿပီး သူမ်ားပို႔တာနဲ႔ တိုက္္ေနရင္ ခဏခဏ ျပန္ပို႔ေနရမွာေပါ့လို႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ ဒီအတြက္ ကိုယ္ Block မွာ nonce လို႔ေခၚတဲ့ က်ပန္းကိန္း တခုထည့္ေပးရပါတယ္။ nonce အမ်ိဳးမ်ိဳး ထည့္စမ္းၿပီး ကိုယ့္ Block ရဲ႕ Hash ဂဏန္း အစမွာ 0 အလံုးေပါင္း (ဆိုပါစို႔) ၁၃ လံုး ရေအာင္ လုပ္ရပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဒီလိုလုပ္ ဖို႔ ၁၀ မိနစ္ေလာက္ ၾကာပါတယ္။ ဒီလိုႀကိဳးစားထားတာကို Proof-of-work လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြယ္လြယ္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္မိဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ဒီလိုႀကိဳးစားမႈ ရလဒ္အျဖစ္ ဝန္ေဆာင္မႈေပးသူေတြက Bitcoins တခိ်ဳ႕ရပါတယ္။ ဒီ Bitcoins က အေရာင္းအဝယ္ လုပ္သူဆီက ရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ Bitcoin စနစ္ကေန ရတာပါ။ ေငြေၾကးရဲ႕ သေဘာက ရွားပါးမႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ အခုလည္း ေ႐ႊတူးသလို ႀကိဳးစားပမ္းစား nonce ေတြရွာ Blockchain ေတြေဆာက္ေပးၿပီး Bitcoin တူးသူေတြကို miner ေတြလို႔ ေခၚပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးသူေတြကေတာ့ အေရာင္းအဝယ္လုပ္သူဆီကလည္း Bitcoin နဲ႔ အခေၾကးေငြ ယူပါတယ္။
Bitcoin က ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာကို အားကိုးၿပီး တူးယူရတာျဖစ္လို႔ အျခားေငြေၾကးေတြလို ဗဟိုဘဏ္ႀကီးေတြကေန ေငြကို ႐ိုက္ထုတ္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္သစ္ ေလာပန္းေလာင္းေတြက ေက်ာက္မတူးေတာ့ဘဲ Bitcoin တူးၾကပါလိမ့္မယ္။
↧
↧
ကာတြန္း ဇာနည္ေဇာ္၀င္း - တအိမ္တရုပ္
ကာတြန္း ဇာနည္ေဇာ္၀င္း - တအိမ္တရုပ္
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
↧
ညိဳထက္ညိဳ - က်ိန္စာ
 |
| သန္းေဌးေမာင္၏ ပန္းခ်ီ၊ (ၾကာကန္) |
ညိဳထက္ညိဳ - က်ိန္စာ
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
ကမာၻမေၾက
ကႏၱာေျမက
ေက်ာင္းေတြဖ်က္ဖို႔
ပ်က္ကြက္သူေတြ
စြယ္ေတာ္တေစၦ
ေျခာက္ပါေစ။ ။
(ခင္ပြင့္ျဖဴသို႔)
↧
ေမာင္ရစ္ - က်ေနာ္တို႔အတြက္ ပုံမွန္အသစ္မ်ား
ေမာင္ရစ္ - က်ေနာ္တို႔အတြက္ ပုံမွန္အသစ္မ်ား
(ဒီဇင္ဘာ အေတြးအျမင္) မိုးမခ၊ ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
ဗိုလိုကေတာ့ New Normal ပါတဲ့။ အရင္တုန္းက ပုံမွန္ဆိုတာ ကေန ေနာက္ ပုံမွန္အသစ္ အေျခအေနတခုကို ေရာက္ရွိသြားတာပါ။ အရင္တုန္းက ဘတ္စကားေတြ ၾကပ္တယ္။ အခု ပိုျပီး ၾကပ္လာတယ္။ ဆက္ျပီးေတာ့လည္း ၾကပ္ေနဦးမွာပဲ ဆိုရင္ အခု ပိုဆိုးေနတဲ့ အေျခအေနကို new normal လို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ ျပန္ျပီး ေကာင္းခ်င္မွ ေကာင္းသြားမယ္၊ ဒီထက္ ပိုဆိုးဖို႔ ရွိမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔။ ဒါ ပုံမွန္အသစ္ပဲ။ အသားက်ေအာင္ က်င့္ေနၾကေပေတာ့လုိ႔ ဆိုခ်င္တာ။
အခု ဥတုရာသီ ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီ။ climate change ျဖစ္ေနျပီ။ အရင္တုနး္ကထက္ ပို ပူမယ္၊ ပိုေအးမယ္၊ ပိုျပီး ေရၾကီးမယ္။ အရင္တုန္းကလို အေျခအေနမ်ဳိး ျပန္မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေျပာင္းသြားပါျပီ။ ဒါ ပုံမွန္အသစ္ ျဖစ္သြားျပီ။ new normal ျဖစ္ေနျပီလို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဥတုရာသီ ေျပာင္းသြားျပီမို႔ အိမ္ေတြကို ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္ ျမင့္ေအာင္ ေဆာက္ရမယ္၊ ေရၾကီးတာ ပုံမွန္ျဖစ္ျပီမို႔ ေျခတံအိမ္ရွည္ေတြနဲ႔ ေနရေတ့ာမယ္။ ဒါကို ဆိုလိုပါတယ္။
အေျခအေနဆိုးတခုကေန ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဇြတ္တရြတ္ၾကီး အေကာင္းျမင္ေနတဲ့အခါမွာ လက္ေတြ႔ဆန္ဆန္ အေျခအေနကို သုံးသပ္ဖို႔၊ လက္ရွိ အေနအထားကို လက္ခံဖို႔ ... "ဒါက new normal ပဲ။ ဒီကေနျပီး ဆက္စဥ္းစားပါ၊ ဆက္သုံးသပ္ အေျဖရွာၾကပါ"လို႔ တိုက္တြန္းေလ့ ရွိပါတယ္။
အေမရိကန္မွာ အလယ္အလတ္က်တဲ့ အစြန္းမေရာက္တဲ့ သမၼတ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္လိမ့္မယ္။ လူေတြက အဲသလို လူမ်ဳိးကို ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ေနခဲ့ၾကတယ္။ ထင္သလို မျဖစ္ခဲ့ဘူး။ လက္ယာစြန္း အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ စီးပြားေရးကိုယ္က်ဳိးၾကည့္သမား ေဒၚနယ္ထရန္႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲသည္လူနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြ ခ်ယ္လွယ္သမွ် အေမရိကန္ေတြေကာ ႏိုင္ငံတကာကပါ ခံစားေနၾကရတယ္။ အင္အားသုံး ေျဖရွင္းတာ၊ အမိန္႔အာဏာသုံးျပီး တဖက္သတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာေတြအျပင္ ကိုယ္နဲ႔မတူ ကိုယ့္ရန္သူလိုမ်ဳိး ေ၀ဖန္ ႏွိပ္ကြပ္တာေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ က်င့္သုံးေနတာ အမ်ားအျမင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ new normal ပါ။ ထၾကြ ႏိုးၾကားလာတဲ့ အစြန္းေရာက္ေတြ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြ ကိုယ္က်ဳိးသက္သက္ၾကည့္မႈေတြဟာ ဒီသမၼတသက္တမ္း ၁ခု ျဖစ္ျဖစ္ ၂ ခုျဖစ္ျဖစ္ အျပီးမွာ ျပန္ျပီး ေျပာင္းလဲ တည္ျငိမ္သြားမယ္ ထင္ပါသလား။ မထင္ပါနဲ႔ ဒါ ပုံမွန္အသစ္ ျဖစ္သြားပါျပီ။
ဒီမုိကေရစီဆိုတာနဲ႔ အကုန္လုံးအေကာင္းခ်ည္းပဲ ျဖစ္မယ္ ထင္ထားတာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အျမဲတန္း new normal ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္း လက္ရွိ ျမန္မာျပည္က အေျခအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔တေတြလည္း သေဘာေပါက္ေနေလာက္ျပီ ထင္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုတာနဲ႔ အေကာင္းမျမင္ရေတာ့ဘူးလား မေမးပါနဲ႔။ အေကာင္းျမင္ပါ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားပါ။ သိုို႔ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔က်က် ရင္ဆိုင္ဖို႔ စိတ္ကူးသိပ္မယဥ္ဖို႔ကို ဆိုလိုပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ၂၅% ေသာ တပ္မေတာ္အခန္းက႑က ရွိေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရအဖြဲ႔မွာေကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာေကာ အရင္တုန္းက ၀န္ထမ္းေတြ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ရွိေနဦးမွာပါပဲ။ ရွင္းလင္းတဲ့ ဥပမာက သတင္းစာနဲ႔ ရုပ္ျမင္သံၾကားဟာ အရင္တုန္းကလို အစီအစဥ္ေတြ တင္ျပပုံေတြကေန ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ရုန္းထြက္ႏိုင္ဦးမွာ မဟုတ္ပါ။ ခရိုနီေတြန႔ဲ အရင္အစုိုးရလက္ထက္က အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ ပတ္၀န္းက်င္ေတြကလည္း ဆက္ျပီး တြင္က်ယ္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကဦးမွာပါပဲ။ ဒါဆို အရင္အတိုင္းပဲေပါ့။ old normal ပဲေပါ့လို႔ ေစာဒကတက္ခ်င္စရာပါ။ အခု ဆိုလိုခ်င္တာက ဒီမုိကေရစီနည္းက် တက္လာတဲ့ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အေဆာက္အဦ ဆိုတဲ့ အသစ္ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္လာမႈေတြနဲ႔အတူ ယခင္က အေဆာက္အဦ၊ လူေတြ၊ အစုအဖြဲ႔ေတြဟာ ဆက္လက္ျပီး အတူ ယွဥ္တြဲ တည္ရွိေနၾကတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ new normal ကို ေျပာျပခ်င္တာပါ။ ငါတို႔ေခတ္ေရာက္ျပီ သူတို႔ေခတ္ကုန္ျပီ ဆိုတဲ့ normal မ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ငါတို႔ေကာ သူတို႔ေကာ အကုန္ပါ၀င္ေနတဲ့ new normal လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းေတြမွာ ယခင္အစုိးရက စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့အတိုင္း ဆက္ျပီး လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာင္းလဲတာကို ခ်က္ျခင္း မလုပ္ႏိုင္ၾကပါ။ အဲသည္အတြက္ ေဒသခံေတြ အရင္းအျမစ္ေတြ နစ္နာဆုံးရႈံးရတာေတြကိုလည္း ဆက္လက္ခံစားေနၾကရဆဲပါပဲ။ ေနာက္အသစ္ျဖစ္လာမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းေတြကို ယခင္ကသင္ခန္းစာကို ယူျပီး ထပ္မမွားၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြးတူးတာမွာ စီမံကိန္း ခ်ဳိ႔ယြင္းခ်က္ေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ နစ္နာရတယ္၊ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္နစ္နာေနရတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း new normal ဆိုျပီးေတာ့ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ လ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ေရတိုမွာ ထုတ္ႏိုင္ သုံးႏိုင္ဖို႔က အသစ္လုပ္ေဆာင္မယ့္ ေက်ာက္မီးေသြးစီမံကိန္းကေန ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႔က အလားအလာေကာင္းေနပါတယ္။ အဲသည္အတြက္ ေက်ာက္မီးေသြးစီမံကိန္းကို ေဒသခံနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ အနည္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ အစိုးရက တာ၀န္ခံျပီး ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။ ဂက္စ္ေတြ ေရနံေတြက အယင္အစုိးရ စီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ အကုန္လုံး စာခ်ဳပ္နဲ႔ သူမ်ားဆီကို ပါသြားျပီမို႔ လက္ေတြ႔မွာ အသစ္ရွာေတြ႔ျပီး အျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးစြမ္းအင္ကို ေရတုိသုံးၾကရင္ ဥပေဒ နည္းဥပေဒေတြ နဲ႔ လုပ္ၾကရင္ ေကာင္းမယ္ မဟုတ္လား။ ဒါက ပုံမွန္အသစ္အတြက္ ေတြးနည္းပါ။
လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္းကို ရင္ဆိုင္ရာမွာလည္း new normal နဲ႔ ရင္ဆိုင္ရပါလိမ့္မယ္။ အရင္ old normal လို သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ၾကီးက အေကာင္းအတိုင္း ျပန္မရေတာ့ပါ။ ေဂဟစနစ္ေတြက ပ်က္သုဥ္းေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ စီမံကိန္း ရပ္ရပ္ နားနား၊ အေလ်ာ္ေပးေပး၊ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ဘယ္လုိလုပ္လုပ္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ သဘာ၀၀န္းက်င္နဲ႔ ေဒသခံေတြ ဘ၀ အရင္လို ျပန္မရႏိုင္ေတာ့ပါ။ ဒီလုိ အပ်က္အစီးေတြဟာ new normal ျဖစ္တယ္ဆိုတာ လက္ခံလိုက္ျပီဆိုရင္ စဥ္းစားပုံအသစ္ ရင္ဆိုင္ပုံအသစ္ ျပင္ဆင္ပုံအသစ္ ေပၚထြက္လာလိမ့္မယ္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ သံသယေတြ မရွင္းႏိုင္ေသးသ၍ကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ကလည္း တိုက္ေနဦးမွာပဲ၊ ဘာသာျခားေတြနဲ႔လည္း အထူးသျဖင့္ ရခိုင္နယ္စပ္လို ေဒသေတြမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ ဟိုတုန္းကလည္း ျဖစ္ခဲ့တာပဲ၊ ျဖစ္ေနတာပဲ။ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ အင္အားစုေတြ ရွိေနတာပဲ။ သူ႔အလိုလိုလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကို အရွိအတိုင္း ရင္ဆိုင္ျပီး ပကတိအတုိင္းျမင္ျပီး ျမန္မာျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္က စိတ္ကူးထဲမွာ ေဖာ့ျပီး ေတြးမေနဘဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကတာ ျပင္ဆင္ၾကတာ new normal ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
↧
ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ/Myanmar Now - လီဆူတိုင္းရင္းသားတစ္ေယာက္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အိမ္မက္
ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ/Myanmar Now - လီဆူတိုင္းရင္းသားတစ္ေယာက္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အိမ္မက္
(Myanmar NOW) မိုးမခ၊ ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းေရာက္ လီဆူတုိင္းရင္းသား ဦးဗ်ာလင္းႏွင့္ မိသားစု (ဓာတ္ပံုမ်ားး - ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ/ Myanmar Now)
ဆဒုံး (Myanmar Now) — ေတာင္ယာမွအျပန္ ေနအိမ္ဧည့္ခန္းအတြင္း မဖိတ္ေခၚဘဲ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ကို ေတြ႔လိုက္သည့္အခါ သရဲတေစၦတစ္ေကာင္ကို ေတြ႔လိုက္ရသကဲ့သို႔ ဦးဗ်ာလင္း ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္သြားသည္။
ေနအိမ္တြင္ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ လာေရာက္ေထာင္ထားသည့္ သေဘာမွာ စစ္မႈထမ္းရန္အတြက္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(KIA)က ဆင့္ေခၚလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ကို ထိုေဒသတြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာသည့္ သူ႔အတြက္ မည္သူ႔ကိုမွ် ေမးျမန္းေနစရာမလိုဘဲ သိႏွင့္ေနၿပီးျဖစ္သည္။
“အစကတည္းက သူတို႔က ရြာထဲမွာရွိတဲ့ အိမ္ေတြမွာ ဘယ္သူေတြက စစ္မႈထမ္းရမယ္ဆိုတာကို သိတယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္မႈထမ္းရမယ့္ နာမည္ကို လာေကာက္ရင္းနဲ႔ ေသနတ္ကိုတစ္ခါတည္း ထားသြားတာ။ ထြက္ေျပးလို႔လည္း မရ၊ တိမ္းေရွာင္လို႔လည္းမရတာနဲ႔ သူတို႔ေျပာတာကို နားေထာင္လိုက္ရတယ္” ဟု ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ ဦးဗ်ာလင္းက ရွင္းျပသည္။
ဤသို႔ျဖင့္ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ အနီးရွိ လီဆူတိုင္းရင္းသား အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ငါန္႔ထံုေက်းရြာ ဇာတိ ဦးဗ်ာလင္းသည္ KIA တြင္ ၇ ႏွစ္ၾကာ စစ္မႈထမ္းခဲ့သည္။
အစာအိမ္ေရာဂါေၾကာင့္ KIA မွ အနားယူခဲ့ၿပီးေနာက္ မိသားစုႏွင့္ ျပန္လည္ေနထိုင္စဥ္ ကခ်င္ေဒသ တစ္ေက်ာ့ျပန္ စစ္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားလာရာ မိသားစုဝင္မ်ား ရြာကို စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဆဒံုးၿမိဳ႕ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ေရာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျပည္တြင္းစစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၇ဝ ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရိွရာ တိုင္းရင္းသားေဒသတြင္ ေနထိုင္ေသာ ဦးဗ်ာလင္းတို႔အတြက္ စစ္ပဲြအေတြ႔အႀကဳံ ဆိုသည္မွာ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ေခ်။ ကေလးဘဝကပင္ စစ္ပဲြမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ႔တြင္ စစ္ေရးပဋိပကၡ၊ စစ္၏ အနိ႒ာရံုတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပစရာ မ်ားစြာ ရိွေနသူျဖစ္သည္။
“ကြ်န္ေတာ္ ၅ႏွစ္သားေလာက္မွာ ကတည္းက ရြာနားမွာ တိုက္ပြဲအႀကီးအက်ယ္ျဖစ္လို႔ အေမနဲ႔ အေဖက ေက်ာပိုးၿပီး ထြက္ေျပးလာခဲ့ရပါတယ္” ဟု သူက စဥ္းစားရင္း ေျပာသည္။
ထိုအခ်ိန္က ႏုိင္ငံတကာက ကူညီမည့္ အဖြဲ႔မ်ားလည္းမရွိသကဲ့သို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မ်ားလည္း မရွိျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡအလြန္ေရာက္ခဲ့ရသည္ဟု ေျပာသည္။
“ဒီလိုမ်ိဳးစစ္ျဖစ္တာကို လံုးဝ၊ လံုးဝ မလိုလားတာ အမွန္ပါပဲ။ စစ္ေၾကာင္းေတြလာၿပီ ဆိုၿပီးေတာ့ တစ္ေနရာကေန တစ္ေနရာကို ခဏခဏ ေျပာင္းေရႊ႕သြားခဲ့ရပါတယ္၊ ဒီမွာ အိမ္ေဆာက္ၿပီးရင္လည္း ျပန္ၿပီး ပစ္ထားခဲ့လိုက္နဲ႔ ေနခဲ့ရပါတယ္” ဟု ဦးဗ်ာလင္းက ေျပာသည္။
ေျမစာပင္
ဆဒံုးၿမိဳ႕ရွိ အစိုးရ ရံုးေဟာင္းတစ္ခုတြင္ တည္ရွိသည့္ စခန္းတြင္ ခိုလံႈေနၾကသူမ်ားမွာ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ လီဆူ တိုင္းရင္းသား ေက်းရြာမ်ားျဖစ္သည့္ ေခါင္ေရွာင္၊ ေလာင္ျပင္၊ က်င္လံု၊ ငါန္႔ထံု၊ အင္ဘူေကာင္း၊ ပန္ဆဲ၊ ပ်န္႔ပံု၊ ထြန္ခုတ္ထန္၊ တန္လိႈင္တို႔မွ တိမ္းေရွာင္လာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္ စခန္းတာဝန္ခံ ကိုဝမ္းဟူက ၎တို႔စခန္းတြင္ ခိုလံႈေနသူ ၆ဝဝ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း၊ က်ည္ဆံႏွင့္ ဗံုးဆံမ်ားၾကား ေနထိုင္ရသည့္ အရပ္သားမ်ားမွာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ KIA တို႔ၾကား ဓားစာခံမ်ား ျဖစ္ေနရေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
၁၉၉၄ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္မီ တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားစဥ္ တပ္မေတာ္က အဓမၼခိုင္းေစမႈမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး တစ္ေက်ာ့ျပန္တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္တြင္ေတာ့ အဓမၼခိုင္း ေစမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသည္မွာ KIA ျဖစ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“ထမင္းပို႔။ က်ည္ဆန္ပို႔ေပါ့၊ ေရွ႕တန္းကို သြားရတာ၊ အလွည့္က် တာဝန္နဲ႔ သြားေနရ တာေပါ့။ ေရွ႕တန္းမွာ သူတို႔က တိုက္ေနတာ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔က အေထာက္အကူအေနနဲ႔ ပို႔ေပးေနရတာ” ဟု ကိုဝမ္းဟူက ျပန္ေျပာျပသည္။
“သြားတဲ့အခါမွာေတာ့ လမ္းက ရွင္းရွင္းေလး။ ျပန္လာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဗံုးေတြႀကဲလို႔ လမ္းေတာင္မွ ခုတ္ရွင္းၿပီးေတာ့မွ ျပန္လာရတယ္။ ေလယာဥ္လာတဲ့အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ပုန္းေပါ့” ဟု ကိုဝမ္းဟူက ဒုကၡသည္စခန္း အတြင္းရွိ ယာယီဘုရားေက်ာင္းတြင္ ထိုင္ရင္း ေျပာျပသည္။
စခန္းတာဝန္ခံတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုငြာလင္းက ၂ဝ၁၁ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္ျဖစ္လာခ်ိန္တြင္ နယ္စပ္ အနီးရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ တိမ္းေရွာင္ရျခင္းမွာ တပ္မေတာ္က အဓမၼေစခုိင္း၊ ႏိွပ္စက္မည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
“၁၉၉၄ မတိုင္ခင္က တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္တုန္းကလို ေပၚတာဆြဲတာေတြ လုပ္ဦးမလား ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပးၾကတာ” ဟု ကိုငြာလင္းက ေျပာသည္။
လက္ေတြ႔တြင္မူ KIA ၏ အဓမၼခိုင္းေစမႈမ်ားျဖင့္သာ ႀကံဳေတြခဲ့ရသည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“ဒီမွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ တပ္မေတာ္ဘက္က စည္းရံုးေရးဆင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မို႔လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီဘက္မွာေတာ့ ေပၚတာဆြဲတာတို႔ဘာတို႔လည္း မရွိဘူး။ သိကၡာလည္း ေတာ္ေတာ္လည္း ထိန္းေနပါတယ္” ဟု ကိုငြာလင္းက ထင္ျမင္ခ်က္ေပးသည္။
KIA ႏွင့္ဆက္သြယ္ေသာ ရြာသားမ်ား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရသည့္ထဲတြင္ ဦးလာစစ္၊ ဦးလာလဲ အမည္ရိွ ညီအစ္ကို ႏွစ္ဦးလည္း ပါဝင္သည္ဟု ေျပာသည္။
“ညီအကိုႏွစ္ေယာက္ KIA ကို ရိကၡာသြားပို႔တဲ့အခ်ိန္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေတြ႔ၿပီး ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။ ေထာင္ ၃ ႏွစ္ က်ခံခဲ့ရၿပီးေတာ့ အရိုက္အပုတ္ ခံခဲ့ရပါတယ္” ဟု ကိုငြာလင္းက ေျပာသည္။
“စစ္တပ္ႏွစ္ခုရဲ႕ ၾကားမွာ သူတို႔ လုပ္ခ်င္တာ၊ လုပ္တာကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဟိုဘက္က ၿခိမ္းေျခာက္၊ ဒီဘက္က ၿခိမ္းေျခာက္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ပါတယ္”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အိပ္မက္
မေပၚေက်းရြာဇာတိ ၁၅ ႏွစ္ အရြယ္ မိန္းကေလးတစ္ဦးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၇ ႏွစ္ကပင္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ကို မခံယူဘဲ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
၂ဝ၁၁ခုႏွစ္ တစ္ေက်ာ့ျပန္တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အခ်ိန္က ဒုတိယတန္းေက်ာင္းသူျဖစ္သည္ဟု အမွတ္တရ ျပန္ေျပာျပသည္။
“စစ္ျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက အရမ္းငယ္ေသးတယ္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ တစ္ခါမွ မေရာက္ဘူးတဲ့ေနရာ ေရာက္တယ္ဆိုေတာ့ ေပ်ာ္လည္း ေပ်ာ္တယ္။ ဗံုးသံေတြၾကားေတာ့ အရမ္းလည္း ေၾကာက္ခဲ့ရတယ္။ လမ္းက အေဝးႀကီးေလွ်ာက္ခဲ့ရလို႔ အရမ္းလည္း ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရတယ္” ဆဒံုးဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းရွိ ယာယီ ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ဝတ္ျပဳေနသူမ်ားကို ေငးရင္း ထိုမိန္းကေလးက ျပန္ေျပာျပသည္။
စစ္ေရးႏွင့္ ေတြ႔ႀကဳံရမႈ မ်ားျပားလာေသာေၾကာင့္ သူ၏ ပညာေရးလည္း ထိခိုက္ရသည္။ ၿမိဳ႕ျပရိွ သူ႔အရြယ္ တျခားကေလးမ်ား ၁ဝ တန္း တက္ေတာ့မည့္အခ်ိန္တြင္ သူက ၅ တန္းသာ ေရာက္ေသးသည္။
သူက ေက်ာင္းပံုမွန္တက္ရေသာအေျခအေနကို ေမွ်ာ္လင့္ေနသူျဖစ္သည္။
ဆဒံုးျမဳိ႕ ဒုကၡသည္စခန္းေရာက္ ဦးဗ်ာလင္း
ယခင္ KIA စစ္သားေဟာင္း ယခု စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ဦးဗ်ာလင္းက ၎တို႔ေဒသတြင္ တိုက္ပြဲ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနသည့္အတြက္ သူတို႔တြင္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအတြက္ အလုပ္အကိုင္ မရွိသလို၊ တပါးသူ အေထာက္အပံ့ကိုလည္း အခ်ိန္ကာလ ၾကာရွည္စြာ မယူလိုေၾကာင္း ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲမ်ားရပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွန္တကယ္ ရရိွပါက ေနရာတကာ သြားလာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူ စီးပြားဖံြ႔ၿဖဳိးႏိုင္မည္ဟု ဆိုသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္ ငိုေၾကြးမတတ္ ေပ်ာ္ရႊင္မိမယ္ ထင္ပါတယ္” ဟု ေျပာလိုက္သည့္ ဦးဗ်ာလင္း၏ တုန္ရီေနသည့္အသံက ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္းရွိ ဆူညံေနေသာ ကေလးငိုသံမ်ားၾကားမွ တိုးညွင္းစြာ ထြက္ေပၚလာေလသည္။
↧
↧
ဧရာ(မႏၱေလး) - ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကးက disruptive technology (ေတာ္လွန္တဲ့ နည္းပညာ) လား
ဧရာ(မႏၱေလး) - ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကးက disruptive technology (ေတာ္လွန္တဲ့ နည္းပညာ) လား
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေငြေၾကးေရာဂါက အေမရိကန္ဗဟိုဘဏ္အထိ ကူးစက္လာၿပီဆိုတဲ့ သတင္းတပုဒ္ကို ဒီေန႔ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ အေမရိကန္ဗဟိုဘဏ္ကေန ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကး ထုတ္မယ္လို႔ ေျပာဖို႔ အခ်ိန္ ေစာလြန္း ေနေသးေပမယ့္၊ ဒါဟာ သူတို႔ စဥ္းစားေနတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကး စနစ္ကို ေျပာင္းသံုးဖို႔ တိုက္တုိက္တြန္းတြန္းလုပ္ေနၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ Riksbank ကဆိုရင္ေတာ့ ေငြစကၠဴေတြ အသံုးနည္းသြားၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ဘဏ္က ကမ႓ာမွာ ပထမဆံုးဘဏ္အျဖစ္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကးကို စတင္ ထုတ္ေဝသြားမယ္လို႔ေတာင္ ေက်ညာထားတယ္။
တကယ္ေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ဗဟိုဘဏ္ေတြကေန ထုတ္မယ့္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေငြေၾကးနဲ႔ Bitcoin ရဲ႕ သေဘာက ကြာျခားပါလိမ့္မယ္။ အရင္ပို႔စ္မွာ ေရးခဲ့သလိုပဲ Bitcoin ဆုိတာက အစိုးရနဲ႔ ဘဏ္ႀကီးေတြရဲ႕ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ သူပုန္စိတ္နဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ စခဲ့ၾကတာပါ။ အခုဆိုရင္ လက္ရွိ ေငြေၾကးစနစ္ကို စတင္ စိန္ေခၚစျပဳလာၿပီ။ အကယ္၍သာ ဗဟုိဘဏ္ေတြကေန ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေငြေၾကးေတြ ထုတ္လာမယ္ဆိုရင္ Bitcoin လို public distributed network မ်ိဳးကို အေျခခံတာထက္ private centralized network ကို အေျခခံဖို႔ပဲ မ်ားပါတယ္။
စီးပြားေရး ႏိုဘယ္ဆုရွင္ေတြျဖစ္တဲ့ Joseph Stiglitz နဲ႔ Robert J. Shiller တို႔ကေတာ့ Bitcoin က လက္ရွိေငြေၾကးစနစ္ကို ပ်က္ျပားေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ သိပ္သေဘာေတြ႔ဟန္ မတူပါဘူး။ Bitcoin က “ဘယ္ေလာက္အထိ ဆက္တက္ဦးမယ္ေတာ့ မသိဘူး။ ၁၉၂၀-ခုႏွစ္ေတြတုန္းက စေတာ့ေဈးကြက္လို တက္ဦးမွာေပါ့။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ကလို အေျခေနမ်ိဳး ျပန္ေရာက္သြားမယ္” လို႔ Shiller ကဆိုပါတယ္။ အဲဒီလို တေန႔ေရာက္ရင္ေတာ့ Bitcoin နဲ႔ အျခား distributed cryptocurrenies ေတြကို အစိုးရေတြကေန ဥပေဒနဲ႔ ပိတ္ပစ္လိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြ ခန္႕မွန္းသလို Bitcoin ေဈးကြက္က ပူေပါင္းေပါက္သလို ေပါက္ၿပီး ပ်က္စီးသြားႏိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္၊ Bitcoin ကို ဖန္တီးေပးခဲ့တဲ့ Blockchian ဆိုတဲ့ နည္းပညာကေတာ့ disruptive technology အျဖစ္ ဆက္ရွိသြားပါလိမ့္မယ္။ အစိုးရနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္ေတြကလည္း ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေငြေၾကးစနစ္ဖက္ကို တျဖည္းျဖည္း ဦးတည္သြားပါလိမ့္မယ္။
မွတ္ခ်က္။ disruptive technology (ေတာ္လွန္တဲ့ နည္းပညာ) ဆိုတာက လက္ရွိ နည္းပညာေတြကို နလန္မထူႏိုင္ေအာင္ ႐ိုက္ခ်ိဳးလိုက္တဲ့ နည္းပညာမ်ိဳးပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ဆိုရင္ စီဒီနဲ႔ MP3 ေတြေၾကာင့္ ကက္စက္တိတ္ေခြေေတြ ေခတ္တုန္းသြားရတယ္။ LCD (Liquid Crystal Display) ေပၚလာေတာ့ ေရွးတုန္းက CRT (Cathode Ray Tube) ဖန္သားျပင္တီဗီႀကီးေတြ မ်ိဳးတုန္းသြားတယ္။ လက္ကိုင္ဖုန္းေတြေပၚလာေတာ့ Pager ေတြကို မ်ိဳးတုန္းသြားတယ္။
Ref:
https://www.wsj.com/…/digital-currency-fever-may-spread-to-…
https://www.cryptocoinsnews.com/nobel-economists-dont-like…/
https://www.wsj.com/…/dudley-says-fed-has-started-thinking-…
↧
လင္းငယ္- အလင္း
အလင္း
လင္းငယ္(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၇
၁)
အားလပ္ရက္တရက္ ေန႔ခင္းဘက္ ေရခ်ဳိးေနသည္။ ေရကန္ရဲ႕တဝက္ေလာက္ကုိ ေနေရာင္က ျဖာက်ေန သည္။ က်န္တဝက္က ေနေရာင္ မရွိ။ ေနေရာင္က်ေနတဲ့အပိုင္းက ေရထဲမွာ ေမ်ာေနတဲ့အမႈိက္၊ အမႈန္ အမႊားေလးေတြကို အထင္းသားျမင္ရသည္္။ အဲ့ဒါနဲ႔ ေနေရာင္မက် တဲ့အရိပ္က်တဲ့အပုိင္းကေရကို ခပ္ခ်ဳိး လိုက္မိသည္။ ခ်ဳိးၿပီးလုိက္ကာမွ ကိုယ့္ဘာသာေတြးၿပီးလည္း ရယ္ခ်င္သြား၏။ ေနေရာင္ရဲ႕အ႐ွိန္ ေၾကာင့္ ကိုယ့္မ်က္စိထဲမွာ ကန္တခုထဲကေရကိုတပုိင္းကသန္႔ၿပီး တပုိင္းကမသန္႔ဘူး ထင္မိေနျခင္း ျဖစ္သည္။ တၿပိဳင္နက္ထဲမွာလည္း ဆင္ျခင္စရာတခုရသြားသည္။ ေနေရာင္သာမက်ခဲ့ရင္ ဒီေရေတြကို ေရသန္႔ ေတြလို႔ ထင္ၿမဲထင္ေနခဲ့မွာပင္။
ဒီအျဖစ္မ်ဳိးငယ္ငယ္တုန္းကလည္း ႀကံဳခဲ့ဖူးတာကို သတိရသည္။ ျပတင္းေပါက္နားမွာ ထို္င္တဲ့အခါ ျဖစ္ေစ၊ အိမ္ထရံေပါက္က ဖ်ာက်လာတဲ့အလင္းေတြကိုျဖစ္ေစ ေငးၾကည့္ဖူးသည္။ အလင္းတန္းေတြထဲမွာ အမႈန္ အမႊားေတြလြင့္ေနတာကို ေတြ႔ေတာ့ ႐ႈ႐ႈိက္မိမွာစုိးရိမ္ေသာေၾကာင့္ အလင္းနဲ႔ေဝးရာ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ သြား ေနမိသည္္။ အလင္းေရာင္ေတြက ငါတို႔အိမ္ထဲကိုဖုန္မႈန္႔ေတြ သယ္လာသည္ဟု ကေလးအေတြးမွာ ထင္ခဲ့မိ တာ။ တကယ္တမ္းမွာ ေတာရြာေလတ႐ြာရဲ႕ ဖုန္ထူထူလမ္းနံေဘးက ထရံကာသက္ငယ္မုိး အိမ္ေလးထဲ မွာ ကိုယ္မသိ၊ ကိုယ္သတိမထားမိဘဲ ဖုန္မႈန္႔ေတြက အျပည့္႐ွိေနၿပီးသား။ အိမ္ေလးရဲ႕အတြင္းဘက္ ေလ ထုထဲမွာ ဖုန္မႈန္မ်ားက အျပည့္ အသိပ္႐ွိေနၿပီးသား။ အလင္းေရာင္ထိုးလိုက္မွသာ ကိုယ့္မံသမ်က္စိျဖင့္ ျမင္ ရျခင္းသာ။ အလင္းေၾကာင့္ ျမင္ရတာကုိမျမင္ဘဲ အလင္းကို အျပစ္တင္မိျခင္းဟု ဆုိရေလမည္လား။
၂)
ေတာအရပ္က လူေတြေဆး႐ံုလာရင္ မၾကာခဏ ေျပာသံၾကားရသည္။ ေဆး႐ံုကို မေရာက္ခ်င္ဘူး။ ေဆး႐ံု ေရာက္မွ ေရာဂါေတြပိုဆိုးကုန္တာဆုိတာမ်ိဳး မၾကာခဏ ၾကားရဖူးသည္။ ဒီေတာ့ မထူးဆန္းစြာဘဲ သက္ ဆုိင္ရာက်န္းမာေရးဝန္းထမ္းမ်ားက လိုအပ္လို႔ သူတို႔ကို ေဆး႐ံုေဆးခန္းမွာ စစ္ေဆးတာေတြလုပ္ရန္ ေစ လႊတ္လွ်င္ မသြားခ်င္ၾကေပ။
အဲ့သည္ထဲမွာ ႀကီးေတာ္တေယာက္က ေတာ္ေတာ္ဆိုးတာကို မွတ္မိေနတာ သည္။ သူ႔ဆီမွာလည္း ပါးစပ္ ရာဇဝင္ေတြ အစံု႐ွိသည္။ ႐ြာေတာင္ပိုင္းက ဘယ္သူေပါ့။ လူကျဖင့္ အေကာင္းႀကီး။ ေဆး႐ံုေရာက္မွ ကင္ ဆာျဖစ္တာတဲ့။ ဦးဘယ္သူဆုိလည္း က်န္းမာတာမွ ေဒါင္ ေဒါင္ျမည္ပဲ။ ေဆးခန္းက ဆရာေလးဆီေရာက္မွ ေသြးတုိးေန သတဲ့။ ဆီးခ်ဳိလည္း ျဖစ္ေနသတဲ့။ ဒီလုိ ဇာတ္လမ္းေတြ မ႐ိုးႏုိင္ေအာင္ သူ႔ဆီက ၾကားရ သည္။ သူက ေျပာတတ္ေသးသည္။
ခုေခတ္ႀကီးကလည္း ေခတ္ပ်က္ႀကီးကိုး ေရာဂါဘယေတြကလည္း ေပါမွေပါ။ ၉၆ ပါးေတာင္ မကေတာ့ပါ ဘူး။ ေဆး႐ံုေတြကုိ သြားကို မသြားခ်င္ဘူး။ စိတ္ဆင္းရဲလြန္းလို႔ဆုိတာလည္း ပါေသး။ သူေျပာတာကို နား ေထာင္ၿပီး ရယ္လည္းရယ္ခ်င္ သနားလည္း သနားရသည္။ ကုိယ္တတ္အားသမွ် ႀကံဳသလို ႐ွင္းျပရ သည္။ ႀကီးေတာ္ရယ္မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ကလည္း လူေတြ ေရာဂါျဖစ္ၾကပါတယ္။
လူေတြေရာဂါျဖစ္ေနၿပီးသားပါ။ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ လက္လွမ္းမီလာတာ၊ ေဆးဝါးေတြ ေကာင္းလာ တာ၊ ေခတ္မီစက္ကိရိယာေတြ ေပါလာတာေၾကာင့္ အရင္က လူေတြမသိတဲ့ေရာဂါေတြကို ေဖာ္ထုတ္ကုသ လာႏုိ္င္တာပါလို႔ ေျပာလည္း နားမလည္ပါ။ လက္မခံပါ။ သူ႔ ဆီကုိေတာ့ ကိုယ္ေပးတဲ့အလင္းေရာင္က ေရာက္ဟန္မတူ။
၃)
ျပတင္းတံခါးဖြင့္ကာ ေခတ္တေခတ္ေျပာင္းတုိင္း၊ ပိုမုိပြင့္လင္းလာတိုင္း ျပႆနာေတြ ပိုေတြ႔ရတတ္သည္ မွာ သဘာဝတခုပင္ျဖစ္သည္။ အရင္က မ႐ွိပါဘူး ေကာင္းပါတယ္ လုပ္ထားသမွ် ေသခ်ာ အလင္းေကာင္း ေကာင္းနဲ႔ ၾကည့္မွ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ျဖစ္ေနသည္ကို ျမင္လာရသည္။
အရင္က ေဆာက္ခ်င္သလို စိတ္ထင္တုိင္းေဆာက္ခဲ့သမွ် လမ္းမ်ားတံတားမ်ားသည္ အရည္အေသြးမမီ သည္ကို ပြင့္လင္းလာမွ သိရသည္။ အရင္က ဖမ္းခ်င္သလိုဖမ္း ေထာင္ခ်တတ္သည္ကို ဘယ္ပုဒ္မနဲ႔ ဖမ္း ဆီးခံရတာ လူဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ႐ွိၿပီး တိတိက်က်ေရတြက္ေဝဖန္လာႏုိင္သည္။ အစိုးရမင္းတုိ႔၏ အားနည္း ခ်က္မ်ားကို မကြယ္မဝွက္ ေထာက္ျပလာႏုိင္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း မင္းတို႔လိုခ်င္လွခ်ည့္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီဆုိ။ အခုၾကည့္ေလ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ ေထာင္။ အရင္ကဆုိ နားေအး ပါးေအးပဲ။ ဘာသံမွမၾကားရဘူး။ နဂို႐ွိရင္းစြဲ ျပႆနာထက္ အလင္းေရာင္ ရလာျခင္းကုိ အျပစ္တင္မည့္သူေတြကလည္း မနည္းမေနာ။ အရင္တုန္းက ဒီေလာက္ေအးခ်မ္းသာယာေန တာကြာ။ ဆႏၵျပတယ္ဆုိတာ ၾကားေတာင္မၾကားဖူးဘူး။ အခုမ်ား ျပလိုက္ရတဲ့ဆႏၵေတြ ခဏခဏ။ အရင္သူႀကီးတုန္းက ေအးေဆးပဲ။ အခု သူႀကီးက်မွ အ႐ႈပ္ေတြမနည္းဘူးဆိုသည့္ သူႀကီးေဟာင္းတမ္းတ ေဖာ္မ်ားကလည္း တပံုတပင္ျဖစ္ သည္။ အေမွာင္ထဲတြင္ ေနသားက်လာသူမ်ားအတြက္ အလင္းေရာင္၏ ဒဏ္ကုိ မခံႏုိင္ၾကျခင္းမ်ား ေလလား။
၄)
လူတေယာက္မွာေရာ ပိုၿပီး အလင္းေရာင္ရသြားခဲ့ရင္၊ ဉာဏ္အဆင့္ျမင့္သြားခဲ့ရင္ ၾကည္လင္ေနသည့္ ေရ ထဲမွာပဲ ႐ႈပ္ေထြေပြလီေနေသာအညစ္အေၾကးမ်ားကို ျမင္လာေပသည္။ ထို႔အတူ သာမာန္လူတေယာက္ အတြက္ ျပႆနာဟုမျမင္ႏိုင္သည္ကို ပညာ႐ွင္တေယာက္၏ ပညာမ်က္စိျဖင့္မႈ ျပႆနာအႀကီးႀကီးျဖစ္ မည္။ မိုက္က႐ိုစကုတ္ျဖင့္ ၾကည့္ျခင္းလိုပင္ ျဖစ္ေနမည္။ သာမာန္လူ၏အျမင္တြင္ ေရာဂါေသးေသးေလး သည္ အသက္ကိုပင္ ႏႈတ္ယူႏုိင္ေသာ အျပစ္အနာအဆာ ျဖစ္ေနတတ္သည္။ လူတေယာက္ အသတ္ခံရ သည္။
သာမာန္လူအတြက္ေတာ့ သာမာန္လူသတ္မႈ။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆက္တြဲဂယက္မ်ားကို တြက္ခ်က္ တတ္သူ အဖို႔၊ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္း ကိုျမင္ကာ ဆင္ျခင္တတ္သူအဖုိ႔ တုိင္းျပည္အတြက္ လုပ္ႀကံမႈတခုအျဖစ္ ျမင္ ေကာင္း ျမင္ႏုိင္မည္။ ဒီမိုကေရစီဆုိသည့္ လူအမ်ား၏အျမင္ကို အားျပဳသည့္စနစ္တရပ္တြင္ အလင္းေရာင္ ထြန္းျပႏုိင္မည့္ ပညာမ်က္စိ႐ွိသူမ်ားဆိတ္သုဥ္းေနခဲ့လွ်င္ေတာ့ ေ႐ွ႕တုိးႏုိင္မည့္ေျခလွမ္းမ်ား ဆုတ္ယုတ္ေန မည္ထင္၏။
ျပႆနာမ်ားကိုေျဖ႐ွင္း၍ အနာဂတ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ ပညာ႐ွင္မ်ား၏အား၊ ပညာ၏အားကို အထူးကိုး စားသင့္ႏုိင္ရန္ ပညာ႐ွင္ေတြကို ေမြးထုတ္ႏုိင္ေစေၾကာင္း ေမွာင္ဆဲသန္းေျခာက္ဆယ္အတြက္ ေတြးပူဆု ေတာင္း မိ၏။ သို႔ေသာ္ျငား ျမင္သူမ်ားက ျပသသည္ကို မျမင္ဘဲ ျပသသူကုိသာ ျမင္လ်က္ ေဝဖန္ကဲ့ရဲ႕ အျပစ္စကားဆုိတတ္ျခင္းတတ္ၾကျခင္း၊ ျမင္၍ ျပသသူကုိမလို ငါျပသည္ကုိသာ ျမင္ေစလိုတတ္ျခင္းမ်ားကို လည္း လူ႔သေဘာလူ႔မေနာဟုတင္ႀကိဳျမင္ကာ ျပင္ဆင္ရမည္ကလည္း အေသအခ်ာ။
စာၿပီး။။3rd Feb 2017: 2:30 pm @STW
↧
ေလာကဓာတ္ခန္း သာဂိ – Google Application in the Cloud (38) (နိဂုံး)
ေလာကဓာတ္ခန္း သာဂိ – Google Application in the Cloud (38) (နိဂုံး)
အိမ္သုုံး ေက်ာင္းသုုံး ရုုံးသံုုး - GMail နဲ႔ Google Office Application အေျခခံလမ္းညႊန္
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၇
ဆလိုက္ရႈိးေတြ ျပျပီ
Presenting your slide show
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သင္ရဲ့ Presentation Slide ေတြကို ပရိသတ္ကို ျပသဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနပါျပီ။ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္လဲ တဦးတည္း ေလ့က်င့္ၾကည့္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဆလုိက္တခုခ်င္းျပမယ္။ ရွင္းျပမယ္။ ေနာက္ဆလိုက္တခုကို ကူးမယ္။ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ေလ့က်င့္ျပီးတာနဲ႔ ပရိသတ္ေရွ႔မွာ ခ်ျပလို႔ ရျပီေပါ့။
To start a slide show: ဆလိုက္ရႈိးကို စတင္ပုံ
သင္တင္ျပမယ့္ ဆလိုက္ရႈိးကို စတင္ပုံ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။
- Present command ကို ေမာက္စ္နဲ႔ ႏွိပ္ရင္၊ လက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ slide ကေန ျပသလို႔ ရပါတယ္။
- Present from beginningဆိုျပီး Present ခလုပ္ကို pull down လုပ္ျပီးမွ စရင္ေတာ့ ဆလိုက္နံပါတ္ ၁ ကေနျပီး ျပသမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
- Presenter viewဆိုတာကေန လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ - ကြန္ျပဴတာျမင္ကြင္းမွာ ျပတင္း ၂ ခု ပြင့္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုက သင့္အတြက္သီးသန္႔ ကြန္ထရိုးလုပ္ႏိုင္တဲ့ ျပတင္းပါ။ တခုကေတာ့ ပရိသတ္ ျမင္ေနရမယ့္ ဆလိုက္ျပတင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ သင့္အတြက္ ၾကိဳျပီး ဆလိုက္ေတြ ခ်ိန္ဆႏိုင္တာ၊ ႏုတ္စ္ေရးထားတာကို ျမင္ရတာ၊ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ ကုန္ေနသလဲ ျပတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သင္က ပရိုဂ်က္တာခ်ိတ္ထားတဲ့ ကြန္ျပဴတာသုံးတယ္ ဆိုပါစို႔။ ပရိုဂ်က္တာ ျမင္ကြင္းမွာ ပရိသတ္အတြက္ ဆလိုက္ျပတင္းကို ေနရာခ်ထားပါ။ သင့္စာပြဲေပၚက ကြန္ျပဴတာမ်က္ႏွာမွာကေတာ့ ကြန္ထရိုးျပတင္းကို ခ်ထားလို႔ ရပါတယ္။
Navigating the presentation - ဆလိုက္ေတြကို ေရွ႔ေနာက္သြားပုံ
Present လုပ္ျပီဆိုတာနဲ႔ ျမင္ကြင္းမွာ ဆလိုက္က အျပည့္ ေပၚလာပါျပီ။ ေမာက္စ္ကို ကလစ္လုပ္ရင္ သို႔မဟုတ္ ကီးဘုတ္ေပၚက စေပ့ဘားကို ပုတ္လိုက္ရင္ slide ေနာက္တခု သို႔မဟုတ္ အခန္းအကူးအေျပာင္းတခုကို ေရွ႔တိုးသြားပါတယ္။ ကီးဘုတ္ေပၚက Arrow ျမားေတြနဲ႔လည္း ဆလိုက္ကို ေရွ႔ေနာက္ ကစားလုိ႔ ရပါတယ္။ စကရင္ေပၚမွာ ေမာက္စ္နဲ႔ပဲ လႈပ္ရွားခ်င္ရင္ေတာ့ ေမာက္စ္ကို ျပတင္း၏ ဘယ္ေအာက္ေထာင့္ကို သြားလိုက္ပါ။ အဲသည္မွာ navagation သြားလို႔ရတဲ့ ခြင္ကေလးတခု ေပၚလာပါမယ္။
Tips for presenting - ဆလိုက္ရွဴိးျပစဥ္ သိထားစရာမ်ား
အေကာင္းဆုံးကေတာ့ ပြဲမ၀င္ခင္ အျပင္က်င္းပ ဆိုသလို အရင္ ေလ့က်င္းကြင္းဆင္းထားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းေၾကညာသူလို၊ အစည္းအေ၀းတင္ျပသူလို၊ ေၾကာ္ျငာတင္ဆက္သူလို၊ စာသင္တဲ့ ေက်ာင္းဆရာလို စသည္ျဖင့္ ကိုယ့္အတြက္ ဘယ္လိုအမူအရာ ပုံစံကေန သင္ေျပာခ်င္တာကို တင္ဆက္ႏိုင္မလဲဆိုတာ စမ္းသတ္ပါ။ ျပီးေတာ့ ကြန္ျပဴတာေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္သုံးမယ့္ ပရိုဂ်က္တာ၊ ကီးဘုတ္၊ ေမာက္စ္၊ စပီကာ၊ မိုက္ခရိုဖုံး စတာေတြကိုလည္း ရင္းႏွီးေအာင္ စမ္းသပ္ထားရပါမယ္။ ဘယ္စကရင္က ပရိသတ္မ်က္ႏွာမူရာမွာ ေပၚေနမလဲဆိုတာ ေသခ်ာေအာင္ စစ္ေဆးပါ။ သင့္ ႏုတ္ေတြ ကြန္ထရိုးေတြက အမ်ားျမင္ကြင္းမွာပါ ေပၚေနရင္ အထင္အျမင္ က်ဆင္းတာေပါ့။
Challenge! အိမ္စာ
- သင္စိတ္ၾကိဳက္ ပရင္ဇင့္လုပ္မယ့္ ဖိုင္ကို ဖြင့္ပါ။
- Presenter viewသုံးျပီးေတာ့ ဆလိုက္ေတြကို အစကေန ဖြင့္ပါ။
- ဆလိုက္ေတြ အကူးအေျပာင္း ေရွ႔တိုး ေနာက္ဆုတ္ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ စမ္းသပ္ၾကည့္ပါ။
- ကံေကာင္းပါေစ။
နိဂုံး
Google Application in the Cloud သင္ခန္းစာ စီးရီး ဒီမွာပဲ နိဂုံးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။ Gmail သုံးစြဲပုံက စတင္ျပီး Contacts, Task, Calendar, Drive and Sharing ေတြကို သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကြန္ျပဳတာထဲ ထည့္သိမ္းထားစရာမလိုတဲ့ အင္တာနက္ေပၚကေန အခမဲ့ ရယူ သုံးစြဲႏိုင္တဲ့ Goolge Office Application ေတြ ျဖစ္တဲ့ Docs, Sheet နဲ႔ Slide တို႔ကိုလည္း မိတ္ဆက္ ျပသႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အေရးၾကီးတာက ကြန္ျပဴတာက ေခတ္ေျပာင္းသြားတဲ့အတြက္ Personal Computer (တကိုယ္ေရသုံးကြန္ျပဴတာ) မဟုတ္ေတာ့ဘဲ Network Computer (ကြန္ယက္ခ်ိတ္ကြန္ျပဴတာ) စနစ္နဲ႔ အက်င့္ကို မိတ္ဆက္တဲ့အေနနဲ႔ Drive and Gmail ကေန Sharing and collaboration လုပ္ျပီး မွ်ေ၀သုံးစြဲ ဖန္တီးျခင္းကိုပါ ျပသႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ဒီသင္ခန္းစာေတြကို တစုတစည္းတည္း စာအုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ပါမယ္။ ျပီးေတာ့ ကြန္ျပဴတာသင္တန္းဆရာေတြကို ေလ့လာစဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ ေပးေ၀ခ်င္ပါေသးတယ္။ ေလ့က်င့္လိုသူေတြအတြက္ကလည္း မိမိလက္ကိုင္ဖုံးကေန သည္သင္ခန္းစာေတြကို ေလ့က်င့္လို႔ရတဲ့အတြက္ ကြန္ျပဴတာတလုံးလုံး မလိုေတာ့ပါဘူး။ သင့္လက္ကိုင္ဖုံးဟာ သင့္ကြန္ျပဴတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သိရွိျပီး အစြမ္းကုန္အသုံးခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္က သင့္ဖုံးထဲမွာ Google Application ေတြ Cloud (Internet) ေပၚက ဆဲြခ်ျပီး ထည့္ထားလိုက္ႏိုင္ရုံနဲ႔ ျဖစ္ေနပါျပီ။
၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီကေန အပတ္စဥ္ မပ်က္မကြက္ ၾကိဳးစားျပီး ေရးျဖစ္ခဲ့တာ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာလဆန္းမွာ အဆုံးသတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အေတာ္ ၀မ္းသာ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ တိုက္တြန္းအားေပးသူ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြထဲက ကိုမိုး (Creative Computer School)၊ ေမာင္ဦး နဲ႔ ေအာင္ႏိုင္သူ တို႔ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ (အခၽြန္နဲ႔ မ တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္)။
စာအုပ္ထုတ္ရင္ မိမိအမည္ေနာက္မွာ BE (Electronics, RIT) MSc (Computer Science, USA) ဆိုျပီး သူမ်ားေတြ ထည့္သလို ထည့္ရင္ ေကာင္းမလားလည္း စိတ္ကူးေပါက္ရာ ေတြးေနမိပါေသးတယ္။ ဟဲဟဲ။
↧