(မိုုးမခ) စက္တင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၆
၁။ ပထမအျကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ၏ ေနာက္ဆံုးရက္သုိ့ေရာက္ျပီျဖစ္သည္။ တက္ေရာက္သူအစုအဖြဲ့အားလုံးက မိမိတိ့ု၏အျမင္မ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပခြင့္ရသည္။ ပြင့္လင္းစြာလည္းတင္ျပျကသည္။ ထိုတင္ျပခ်က္မ်ားကို ညီလာခံတက္ေရာက္သူမ်ားသာမက ရုပ္ျမင္သံျကားမွ တိုက္ရိုက္ထုတ္လႊင့္ေပးမွဳ တျပည္လုံးက ျကည့္ရွဳ နားေထာင့္ခြင့္ရသည္။ ထိ့ုေျကာင့္ ဤအျကိမ္ ညီလာခံသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳ ရွိသည္ဟု ဆိုရမည္။
၂။ ဤညီလာခံတြင္ ပါဝင္သင့္သူအားလုံးမပါဝင္နိုင္ေသးေသာ္လည္း အမ်ားစု ပါဝင္ခြင့္ရရွိျခင္း ပြင့္လင္းစြာေျပာဆိုတင္ျပခြင့္ရျခင္း တိ့ုေျကာင့္ ဤအျကိမ္ ညီလာခံသည္ ေညာင္ႏွစ္ပင္ညီလာခံႏွင့္ အေျခခံအားျဖင့္ မတူျခားနားသည့္ အစျပဳ ခ်က္ျဖင့္ စတင္သည့္ ညီလာခံဟုဆိုရပါမည္။
၃။ ညီလာခံတြင္း တင္ျပေျပာဆိုမွဳ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍အခ် ဳိ့က မတူကြဲလြဲမွဳ မ်ားကိုေျပာဆိုမွဳမ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳ မ်ားရွိမည္ကို စိုးရိမ္ေျကာင့္က်မွဳရွိ ျကသည္။ တကယ္တမ္းဆိုလ်င္ မတူေသာအျမင္မ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳသာမက ထိပ္တိုက္ စစ္ေရးအရ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းေနသူမ်ား နိုင္ငံေရးစားပြဲဝိုင္းေပၚတြင္ ပြင့္လင္းစြာေျပာဆိုျကျခင္းျဖစ္ေပရာ ထိပ္တိုက္ေတြ့မွဳ ထက္ ပြတ္တိုက္မွဳ က ေတာ္ေသးသည္ဟုဆိုရမည္။
၄။ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံတြင္ အျမင္ ၃ မ် ဳိ းကို ေတြ့ရသည္။ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ့ႏွင့္ ပါတီအခ် ဳိ့က တင္ျပသည့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမ်ားပါဝင္ေျကာင္းနွင့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ သြားေရးက အျမင္တခုျဖစ္သည္။ ဒုတိယအျမင္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဘက္ကတင္ျပေသာ ဖက္ဒရယ္မူမ်ားက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ သုိ့မဟုတ္ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲရန္ တင္ျပသည့္ အျမင္ျဖစ္သည္။ တတိယအျမင္မွာ NLD အစိုးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္ ဘက္မွ စစ္ဆန့္က်င္ေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာေဇာင္းေပးတင္ျပျပီး မည္သည့္ဖက္ဒရယ္ပုံစံတိတိက်က် တင္ျပျခင္းမရွိေပ။ NLD အေနႏွင့္ မတူကြဲျပားေသာ အျမင္မ်ားအားစုစည္း၍ ညိွႏွဳိ င္းသြားကာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ပုံေဖၚရန္ ျကိဳ းစားမည္ဟုယူဆရသည္။
၅။ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံ၏ အေရးပါသူမ်ား စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ဝိုင္းဝန္းျက သူမ်ားအေနႏွင့္ ထိုမတူေသာအျမင္မ်ားျကားမွ ဘုံတူညီနိုင္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ဆြဲထုတ္ျပီး ညိွႏွဳ ိင္းကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား တခုျပီးတခု ရရွိနိုင္ေရး ျကိဳ းပမ္းသြားနိုင္ေရးျဖစ္သည္။ မတူေသာအျမင္မ်ားပြင့္လင္းစြာေျပာ၍ ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ အျမင္အသီးသီး၏ အေျခခံစဥ္းစားမွဳ မ်ားကို သိျမင္နိုင္သကဲသုိ့ မည္သည့္အေျခခံကစ၍ ညိွႏွဳိ င္းရမည္ကို သိျမင္နိုင္ပါသည္။ ညိွႏွဳိင္းမွဳ တိုင္းသည္ လြယ္ကူမည္ေတာ့မဟုတ္။ အျကိတ္အနယ္ညိွႏွဳိင္းျကရ
ေပလိမ့္မည္။ သုိ့ေသာ္ ညွိႏွဳိ င္းျကဘိ့ုသာ လိုသည္။
၆။ မတူေသာအျမင္မ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳ ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္စရာ မလိုသက့ဲ သုိ့ ထိုသုိ့ေျပာဆိုျခင္းမ်ားကို ပစ္တင္တိုက္ခိုက္ရန္လည္းမလိုေပ။ ထိုအျမင္မ်ားကို စနစ္တက် စုစည္းသုံးသပ္၍ အေျဖရွာနိုင္ဘိ့ုသာ ဦးတည္ရန္လိုသည္။
၇။ ညီလာခံက်င္းပ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ အဆင္မေျပမွဳ မ်ားရွိသည္ကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္လိုသည္။
၈။ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမွဳ မ်ားကို NCA လက္မွတ္ထိုးသည့္အေျခခံေပၚမွ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဆိုရာ ပထမအျကိမ္ညီလာခံအျပီးတြင္ NCA လက္မွတ္ထိုးေရးသည္၎ မပါဝင္ေသးသူမ်ား ပါဝင္ေရးသည္၎ ဆက္လက္ညိွႏွဳိ င္းလုပ္ေဆာင္ရမည့္အရာမ်ား ျဖစ္ေပသည္။
၉။ အျကိမ္ျကိမ္ေတြ့၍ အျကိမ္ျကိမ္ညိွႏွဳိ င္းျကရင္း တဖက္ႏွင့္တဖက္ ယုံျကည္မွဳ တည္ေဆာက္နိုင္ေလ ညိွႏဳွိင္းမွဳ အဆင္ေျပေလျဖစ္နိုင္သည္။ အခ်ိန္ေတာ့ ယူရမည္။ အႏွစ္ ၇၀ နီးပါးျပသနာကို အခ်ိန္တိုအတြင္းေျဖရွင္းရန္ မျဖစ္နိုင္ေပ။
၁။ ပထမအျကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ၏ ေနာက္ဆံုးရက္သုိ့ေရာက္ျပီျဖစ္သည္။ တက္ေရာက္သူအစုအဖြဲ့အားလုံးက မိမိတိ့ု၏အျမင္မ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပခြင့္ရသည္။ ပြင့္လင္းစြာလည္းတင္ျပျကသည္။ ထိုတင္ျပခ်က္မ်ားကို ညီလာခံတက္ေရာက္သူမ်ားသာမက ရုပ္ျမင္သံျကားမွ တိုက္ရိုက္ထုတ္လႊင့္ေပးမွဳ တျပည္လုံးက ျကည့္ရွဳ နားေထာင့္ခြင့္ရသည္။ ထိ့ုေျကာင့္ ဤအျကိမ္ ညီလာခံသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳ ရွိသည္ဟု ဆိုရမည္။
၂။ ဤညီလာခံတြင္ ပါဝင္သင့္သူအားလုံးမပါဝင္နိုင္ေသးေသာ္လည္း အမ်ားစု ပါဝင္ခြင့္ရရွိျခင္း ပြင့္လင္းစြာေျပာဆိုတင္ျပခြင့္ရျခင္း တိ့ုေျကာင့္ ဤအျကိမ္ ညီလာခံသည္ ေညာင္ႏွစ္ပင္ညီလာခံႏွင့္ အေျခခံအားျဖင့္ မတူျခားနားသည့္ အစျပဳ ခ်က္ျဖင့္ စတင္သည့္ ညီလာခံဟုဆိုရပါမည္။
၃။ ညီလာခံတြင္း တင္ျပေျပာဆိုမွဳ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍အခ် ဳိ့က မတူကြဲလြဲမွဳ မ်ားကိုေျပာဆိုမွဳမ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳ မ်ားရွိမည္ကို စိုးရိမ္ေျကာင့္က်မွဳရွိ ျကသည္။ တကယ္တမ္းဆိုလ်င္ မတူေသာအျမင္မ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳသာမက ထိပ္တိုက္ စစ္ေရးအရ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းေနသူမ်ား နိုင္ငံေရးစားပြဲဝိုင္းေပၚတြင္ ပြင့္လင္းစြာေျပာဆိုျကျခင္းျဖစ္ေပရာ ထိပ္တိုက္ေတြ့မွဳ ထက္ ပြတ္တိုက္မွဳ က ေတာ္ေသးသည္ဟုဆိုရမည္။
၄။ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံတြင္ အျမင္ ၃ မ် ဳိ းကို ေတြ့ရသည္။ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ့ႏွင့္ ပါတီအခ် ဳိ့က တင္ျပသည့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမ်ားပါဝင္ေျကာင္းနွင့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ သြားေရးက အျမင္တခုျဖစ္သည္။ ဒုတိယအျမင္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဘက္ကတင္ျပေသာ ဖက္ဒရယ္မူမ်ားက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ သုိ့မဟုတ္ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲရန္ တင္ျပသည့္ အျမင္ျဖစ္သည္။ တတိယအျမင္မွာ NLD အစိုးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္ ဘက္မွ စစ္ဆန့္က်င္ေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာေဇာင္းေပးတင္ျပျပီး မည္သည့္ဖက္ဒရယ္ပုံစံတိတိက်က် တင္ျပျခင္းမရွိေပ။ NLD အေနႏွင့္ မတူကြဲျပားေသာ အျမင္မ်ားအားစုစည္း၍ ညိွႏွဳိ င္းသြားကာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ပုံေဖၚရန္ ျကိဳ းစားမည္ဟုယူဆရသည္။
၅။ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံ၏ အေရးပါသူမ်ား စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ဝိုင္းဝန္းျက သူမ်ားအေနႏွင့္ ထိုမတူေသာအျမင္မ်ားျကားမွ ဘုံတူညီနိုင္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ဆြဲထုတ္ျပီး ညိွႏွဳ ိင္းကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား တခုျပီးတခု ရရွိနိုင္ေရး ျကိဳ းပမ္းသြားနိုင္ေရးျဖစ္သည္။ မတူေသာအျမင္မ်ားပြင့္လင္းစြာေျပာ၍ ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ အျမင္အသီးသီး၏ အေျခခံစဥ္းစားမွဳ မ်ားကို သိျမင္နိုင္သကဲသုိ့ မည္သည့္အေျခခံကစ၍ ညိွႏွဳိ င္းရမည္ကို သိျမင္နိုင္ပါသည္။ ညိွႏွဳိင္းမွဳ တိုင္းသည္ လြယ္ကူမည္ေတာ့မဟုတ္။ အျကိတ္အနယ္ညိွႏွဳိင္းျကရ
ေပလိမ့္မည္။ သုိ့ေသာ္ ညွိႏွဳိ င္းျကဘိ့ုသာ လိုသည္။
၆။ မတူေသာအျမင္မ်ားေျကာင့္ ပြတ္တိုက္မွဳ ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္စရာ မလိုသက့ဲ သုိ့ ထိုသုိ့ေျပာဆိုျခင္းမ်ားကို ပစ္တင္တိုက္ခိုက္ရန္လည္းမလိုေပ။ ထိုအျမင္မ်ားကို စနစ္တက် စုစည္းသုံးသပ္၍ အေျဖရွာနိုင္ဘိ့ုသာ ဦးတည္ရန္လိုသည္။
၇။ ညီလာခံက်င္းပ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ အဆင္မေျပမွဳ မ်ားရွိသည္ကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္လိုသည္။
၈။ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမွဳ မ်ားကို NCA လက္မွတ္ထိုးသည့္အေျခခံေပၚမွ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဆိုရာ ပထမအျကိမ္ညီလာခံအျပီးတြင္ NCA လက္မွတ္ထိုးေရးသည္၎ မပါဝင္ေသးသူမ်ား ပါဝင္ေရးသည္၎ ဆက္လက္ညိွႏွဳိ င္းလုပ္ေဆာင္ရမည့္အရာမ်ား ျဖစ္ေပသည္။
၉။ အျကိမ္ျကိမ္ေတြ့၍ အျကိမ္ျကိမ္ညိွႏွဳိ င္းျကရင္း တဖက္ႏွင့္တဖက္ ယုံျကည္မွဳ တည္ေဆာက္နိုင္ေလ ညိွႏဳွိင္းမွဳ အဆင္ေျပေလျဖစ္နိုင္သည္။ အခ်ိန္ေတာ့ ယူရမည္။ အႏွစ္ ၇၀ နီးပါးျပသနာကို အခ်ိန္တိုအတြင္းေျဖရွင္းရန္ မျဖစ္နိုင္ေပ။