ကုိသန္းလြင္ ● ျမန္မာ့စီးပြားေရး မတိုးတက္ရျခင္းအေၾကာင္း
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၂၊ ၂ဝ၁၆
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၂၊ ၂ဝ၁၆
(၁)
ၿဗိတိသွ်ဘုရင္မႀကီးက “ရွင္တို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ႀကီးေတြ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း ျဖစ္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳၿပီးမေျပာႏိုင္ဘူး လား” ဟု အလြန္ေက်ာ္ၾကားေသာေမးခြန္းတခုကို ေမးခဲ့ဖူးပါသည္။ Economic Crisis ေခၚ စီးပြားေရးကပ္ဆိုက္ျခင္းဆို သည္မွာ ၾကိဳတင္၍ျမင္ႏိုင္ေသာအရာမဟုတပါ။ အေၾကာင္းေပါင္းမ်ားစြာစုေပါင္း၍ စီးပြားေရး အခက္အခဲမ်ားကို ၾကံဳခဲ့ၾက ရာထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ား ၿပီးသြားမွသာျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းကို ေဝဖန္စစ္ေဆးၾကရပါသည္။
ႏိုင္ငံစီးပြားေရးဆိုသည္မွာလည္းတႏိုင္ငံလံုးရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ကုန္သည္အေပါင္းတို႔၏ လုပ္ငန္းေပါင္းစံု ပါဝင္ ပတ္သက္ေနျပန္ရာ ပန္းခ်ီကားႀကီးတခ်ပ္လို အနီးၾကည့္ အေဝးၾကည့္ ၾကည့္ၾကရသည္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ လူေပါင္းစံု ပညာရွင္ ေပါင္းစံုတို႔တြင္ မိမိရႈေဒါင့္ကိုလိုက္၍ အျမင္အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္ၾကပါသည္။
သို႔ပါေသာ္လည္း ဗဟိုဦးစီးစနစ္ Command Economy ဆိုသည္မွာ ယေန႔ေခတ္ႏွင့္ မကိုက္မဆီေလ်ာ္ေတာ့ပါ၊ ေစ်းကြက္စီး ပြားေရးစနစ္သည္သာ ျပည္သူအေပါင္းကို ဆင္းရဲတြင္းနစ္ေနျခင္းမွ ကယ္တင္လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္မည္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္ေအာင္ျမင္ေစရန္ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရွင္သန္တိုးတက္ေနေစရမည္။ ၎တို႔၏ ပစၥည္းဥစၥာပိုင္ဆိုင္မႈအတြက္ ခိုင္မာေစေသာ ဥပေဒမ်ားရွိရမည္၊ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေခၚ ကမၻာ့ႏိုင္ငံစံုႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံၿပီး တံခါးဖြင့္ဝါဒကို က်င့္ သံုးရမည္ဆိုေသာ အခ်က္မ်ားမွာ မွားရန္အေၾကာင္းမရွိ၊ ေသခ်ာလွပါသည္။ တိုးတက္လာေသာ ႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာ၏ ဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္လာပံုကို ေလ့လာလ်င္ ထိုအခ်က္မ်ားကို ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ၾကပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွအစျပဳၿပီး အိႏၵိယ၊ တရုတ္ျပည္၊ ဗီယက္နမ္ စသည္ျဖင့္ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝေသာ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ျမင့္မားေသာႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ လာၾကပံုကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ၾကပါသည္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းဟူ၍ မယ္မယ္ရရမရွိ၊ တခ်ိန္က တံငါသည္မ်ား စုေပါင္းေန ထိုင္ၾကရာ ရြာႀကီးသာသာျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုအခါ တတိယကမၻာႏိုင္ငံမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေဒသတဝိုက္တြင္ အခ်မ္းသာဆံုး ပထမကမၻာမွ ႏိုင္ငံတခုျဖစ္ေနပါျပီ။
တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး၏ ေပၚလ စီ အမွားမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူမ်ား ဆင္းရဲတြင္းနစ္ခဲ့ၾကရာတြင္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္မွစ၍ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိန္ေရွာင္ဖိန္၏ ဗဟိုမွဦးစီးသည့္ စီးပြားေရး စနစ္အစား၊ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲရမည္ဟူေသာ မူဝါဒျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ အတြင္း တရုတ္ျပည္သည္ စီးပြားေရး၊ စစ္ ေရး ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး အဖက္ဖက္မွ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတခု ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ ျပည္သူလူထု သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဆင္းရဲ တြင္းမွလြတ္ေစႏိုင္ခဲ့ၿပီး လူစီးေလယာဥ္ပ်ံေတြကို ျပည္တြင္းမွာပင္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္အဆင့္အထိ ေရာက္ရွိလာပါသည္။ စီး ပြားေရးတြင္ အေမရိကန္ကို ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္သည့္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတခုျဖစ္လာပါသည္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရူူးေခတ္မွစ၍ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဦး ေဆာင္ၿပီး တည္ေဆာက္ရမည္ဆိုေသာ မူဝါဒမွာ ဘာကိုမွေဆာင္က်ဥ္းမေပးႏိုင္ခဲ့ေပ။ ၁၉၉၁ ခု နာရာဆင္မာေရာင္း၏ လက္ထက္မွ စတင္ၿပီး ေနာင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာမည့္ မာမိုဟန္ဆင္းက ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးအျဖစ္ႏွင့္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့ပါသည္။ သြင္းကုန္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့သည္။ အေကာက္ခြန္ႏႈန္းကို ေလွ်ာ့ေပးၿပီး ႏိုင္ငံျခားရင္း ႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားကို ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဒီတက္လာၿပီးခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံႀကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္လာႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အိႏၵိယ၏ ေဆာ့ (ဖ) ဝဲယား ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွာ အေမရိကန္တို႔၏လက္စြဲျဖစ္လာၿပီး စက္မႈပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးတြင္လည္း ေရွ႕တန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေနပါသည္။
ကြန္ျမဴနစ္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကို ၾကည့္လ်င္လည္း စစ္ပြဲအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ခြၽတ္ျခံဳက်ေနသည့္ႏိုင္ငံကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ တိုးတက္ ေသာအျမင္ရွိသည့္ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကဦးေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံ၏ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒကို ျပင္ဆင္ကာ ေစ်းကြက္စီးပြား ေရး စနစ္ကို ထူေထာင္ၾကမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈမ်ားမွာ တခ်ိန္တြင္ ဂ်ီဒီပီတိုးတက္မႈမွာ ကမာၻ႔တြင္ အျမင့္ဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ အာရွ၏ ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံတခုျဖစ္သည့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကပင္ ဗီယက္နမ္ ဆန္ ကိုေရာင္းခ်ပါရန္ ေတာင္းပန္ခဲ့ရပါသည္။ ၁၂ ႏိုင္ငံပါဝင္ေသာ TPP- Trans-Pacific Partnership ပစိဖိတ္ကုန္သြယ္မႈစာခ်ဳပ္ တရားဝင္ျဖစ္လာခ်ိန္တြင္ ကုန္သြယ္ေရးမွာ တိုးတက္လာၿပီး ပိုမိုခ်မ္းသာႂကြယ္ဝလာမည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကပါသည္။
ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမူ ဝင္ေရာက္လာျခင္း၊ အစိုးရ၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကိုေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္းႏွင့္အတူ ဂလိုဘယ္လိုက္ ေဇးရွင္း ေဖာ္ျမဴလာမ်ားျဖင့္ ႀကီးပြားတိုးတက္သြားရျခင္း၏ ဥပမာမ်ားျဖစ္ပါသည္။
(၂)
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတြင္လည္း စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို မလုပ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဗဟိုဦးစီးစနစ္၊ စီမံကိန္း စီးပြားေရးစနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ေအာင္ျမင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိေတာ့ဘူးဟု ေသခ်ာခ်ိန္မွ စ၍အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အစိုးရမ်ားက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါသည္။
၁၉၈ရ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရက ဆန္ေရာင္းဝယ္မႈ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားျခင္းကို ရုတ္သိမ္းေပးခဲ့သည္။ ပုဂၢလိကမ်ားမွ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ဆန္ တင္ပိုု႔ခြင့္ကိုမူ ပိတ္လိုက္ ဖြင့္လိုက္ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွစ၍ ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈကို ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ နယ္ျခား ကုန္သြယ္ေရး Border Trade စခန္းမ်ားေပၚလာခဲ့သည္။
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသည္ လုပ္ငန္းဥပေဒမ်ားေပၚလာသည္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ အိမ္တြင္းစက္မႈ လက္မႈ လုပ္ ငန္းမ်ားကိုခြင့္ျပဳေသာဥပေဒ၊ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံပိုင္စက္ရံုမ်ားကို ပုဂၢလိကသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးေရးဆိုင္ရာဥပေဒႏွင့္အတူ ပုဂၢလိက ဘဏ္ (၄) ခုကို လိုင္စင္ခ်ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္မ်ား၏ရံုးခြဲမ်ား ဖြင့္လွစ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။
ဤ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈအတြက္ လိုအပ္ေသာဥပေဒမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ စီးပြား ေရးကို ေလယာဥ္ပ်ံႀကီးႏွင့္ႏႈိင္း၍ ဘယ္အခ်ိန္ပ်ံတက္မွာလဲဟု ေစာင့္ေမွ်ာ္ခဲ့ၾကပါသည္။ သိုု႔ပါေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ စီးပြားေရး အေျခအေနမွာ ျပည္သူတို႔၏ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ကုစားႏိုင္ဘို႔ေဝးစြ၊ တိုးတက္မႈအရိပ္အေရာင္ကိုပင္ မျမင္ရဘဲ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ အိမ္နီးျခင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ ယွဥ္ၾကည့္ပါလ်င္ လိုက္မွီရန္ အလြန္ခက္ခဲေနပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေမးစရာျဖစ္လာသည္မွာ ထိုဥပေဒမ်ားျပဌာန္းၿပီးျဖစ္ပါလ်က္ အဘယ့္ေၾကာင့္ တိုးတက္မႈကို မေတြ႔ရပါသလဲ ဟူ ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္ေပၚလစီေရးဆြဲသူမ်ားအတြက္ ဥပေဒမ်ားျပဌာန္းရံုျဖင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္လာျခင္းမဟုတ္ ဆိုေသာ အခ်က္ ကိုထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ပင္ျဖစ္လာပါသည္။
(၃)
ႏိုင္ငံတြင္စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈမရွိရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔တြင္ တိုင္းျပည္တြင္း၌ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း မ်ားေအာင္ျမင္ ႏိုင္ရန္အေျခအေနမရွိျခင္းကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ နည္းဥပေဒမ်ားမွာ ရႈတ္ေထြးၿပီး ၾကိဳးနီစနစ္ႏွင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ကိစၥမ်ားမွာရွိေနဆဲပင္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရဝန္ထမ္းအမ်ားစုမွာ စီပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ေစေရးအတြက္ ဝိုင္းဝန္း ကူညီရမည္ဆိုေသာ အျမင္မရွိၾကေသးပါ။
အထက္ကေဖၚျပခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံ အသီးသီးတြင္ ေတြ႔ၾကံဳရေသာ အခက္အခဲႏွင့္ျပႆနာမ်ားေျဖရွင္းၾကပံုကို လြယ္ကူစြာရွာေဖြ ေတြ႔ရွိႏိုင္ၾကပါသည္။ သင္ခမ္းစာယူႏိုင္ၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ ရက္ ၁ဝဝ စီမံခ်က္မွာ အားရဘြယ္ တိုး တက္မႈမရွိရျခင္းအေၾကာင္းကို ကမၻာတလႊား ေနရာအသီးသီးမွ ေဝဖန္သံမ်ားကို ၾကားၾကရပါသည္။ ယခုအခ်ိန္သည္ စီးပြား ေရးအတြက္ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားစုေပါင္းအေျဖရွာၿပီး ေရွ႕ဆက္ရမည့္ခရီးအတြက္ ျပဳျပင္၊ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ ရမည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဆြးေႏြး (Brain Storm) ေနၾကရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရသစ္ ၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ေတြ႔ျမင္လိုသည္ႏွင့္အတူ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ဒုကၡ သုကၡမ်ားကို ခါးစည္းခံေနၾကရေသာ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနမ်ားကို ဖန္တီးေပးႏိုင္သည္ကို လည္း ေတြ႔ျမင္လိုပါသည္။ အစိုးရက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္တိုးတက္ေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာ အေျခခံအ ေဆာက္အဦး Infra structure မ်ားကို ဖန္တီးေပးရန္သာလိုပါသည္။ ေျမေနရာ၊ အေဆာက္အဦး၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ ေရ၊ ေရဆိုး ေျမာင္း စသည့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ဖန္တီးေပးရပါမည္၊ အစိုးရရံုးမ်ားမွ ၾကိဳးနီစနစ္ႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အေႏွာင့္ အယွက္မ်ားကို ဖယ္ရွားေပးရပါမည္။
ယေန႔ ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ျပႆနာမ်ားကို အစိုးရႏွင့္ ေပၚလစီေရးဆြဲသူမ်ားကသာေျဖရွင္းေပးႏိုင္ၾကပါသည္။ အေျဖသည္ အစိုးရအဖြဲ႔မွ လာရပါမည္၊ ျမန္မာျပည္သူလူထုအေနျဖင့္မူ ပြင့္လန္းလာမည့္အခြင့္အေရးသစ္မ်ားကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ရံုသာတတ္ႏိုင္ၾကပါသည္။
အကယ္၍ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မႀကီးက “ရွင္တို႔ႏိုင္ငံ ဘာလို႔ ဆင္းရဲေနရတာလဲ” ဟု ယခုေမးလာလ်င္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု အ ေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ေျဖဆိုႏိုင္ရန္မရွိပါ။ ျမန္မာျပည္သည္တေန႔ ကမၻာ့အဆင့္မွီပထမတန္းစားႏိုင္ငံ ျဖစ္လာသည့္အခ်ိန္ ေရာက္မွသာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆင္းရဲခဲ့ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ျပည့္ျပည့္စံုစံုေျဖဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ကိုသန္းလြင္