ခင္စႏၵာျမင့္ ● ေမွ်ာ္လင့္ရင္း မေ၀းေစခ်င္
(Education Digest / မိုးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၆
“မီဒီယာက အစ္မခင္ဗ်ာ၊ ကြၽန္ေတာ္က အေဝးႀကီးကေနလာၿပီး ဆရာေတြေျပာတာကို လာနားေထာင္တာပါ၊ ေနာက္တခါ ဒီလိုေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ရင္ ဆရာေတြေျပာတဲ့ အခ်ိန္ကို အၾကာႀကီးထားေပးပါခင္ဗ်ာ၊ ကြၽန္ေတာ္ အားရပါးရ နားေထာင္ခ်င္လို႔ပါ”။
ခန္းမျပည့္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည့္ ပရိသတ္မ်ား
Education Digest “၂၁ ရာစု ပင္လံု အလြန္ ျမန္မာ့ပညာေရးကို ေဆြးေႏြးျခင္း” ပညာေရး စကားဝိုင္း
(ေအာက္တိုဘာ ၄၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၊ Orchid ဟိုတယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕)
Education Digest “၂၁ ရာစု ပင္လံု အလြန္ ျမန္မာ့ပညာေရးကို ေဆြးေႏြးျခင္း” ပညာေရး စကားဝိုင္း
(ေအာက္တိုဘာ ၄၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၊ Orchid ဟိုတယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕)
ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ Education Digest ဂ်ာနယ္က ေအာက္တိုဘာ ၄ ရက္ေန႔က လုပ္တဲ့ “၂၁ ရာစုပင္လံုအလြန္ ျမန္မာ့ ပညာေရး ေဆြးေႏြးပြဲ” ကို လာေရာက္နားေထာင္တဲ့ ပရိသတ္ေတြထဲကတေယာက္က အခမ္းအနားၿပီးလို႔ စင္ျမင့္ေပၚကေန ေအာက္ကုိ ဆင္းလာတဲ့ ကြၽန္မကို တကူးတက လာေျပာသြားတဲ့စကားေတြပါ။
(ဓာတ္ပံု ယာ မွ ဝဲ အစဥ္လိုက္)
ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ား -ေမာင္ဒီပ (ပညာေရး) ၊ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ (NNER) ၊ ဦးေစာမ်ိဳးမင္းသူ (သေျပ ပညာေရး ေဖာင္ေဒးရွင္း) ၊ ဦးေအာင္သူၿငိမ္း (မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒဆိုင္ရာ အင္စတိက်ဳ)
(စီစဥ္သူ ႏွင့္ ၾကားခံ ေမးျမန္းသူ) ခင္စႏၵာျမင့္ (ပညာပေဒသ ဂ်ာနယ္)
ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူမ်ား -ေမာင္ဒီပ (ပညာေရး) ၊ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ (NNER) ၊ ဦးေစာမ်ိဳးမင္းသူ (သေျပ ပညာေရး ေဖာင္ေဒးရွင္း) ၊ ဦးေအာင္သူၿငိမ္း (မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒဆိုင္ရာ အင္စတိက်ဳ)
(စီစဥ္သူ ႏွင့္ ၾကားခံ ေမးျမန္းသူ) ခင္စႏၵာျမင့္ (ပညာပေဒသ ဂ်ာနယ္)
Education Digest “၂၁ ရာစု ပင္လံု အလြန္ ျမန္မာ့ပညာေရးကို ေဆြးေႏြးျခင္း” ပညာေရး စကားဝိုင္း
(ေအာက္တိုဘာ ၄၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၊ Orchid ဟိုတယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕)
(ေအာက္တိုဘာ ၄၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၊ Orchid ဟိုတယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕)
ပြဲႀကီးတခုလံုး ေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေအာက္ေျခသိမ္းကေနစလို႔ အစစအရာရာ စီမံခန္႔ခြဲေနရတဲ့ ကြၽန္မမွာ ေစာ ေစာက ပြဲကို လာနားေထာင္တဲ့ သူရဲ႕ မခ်ိတင္ကဲေျပာတဲ့စကားကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ေနာက္ပြဲေတြမွာ ကြၽန္မ ဒီထက္ပိုၿပီး ေကာင္းေအာင္စီမံပါ့မယ္လို႔ သူ႔ကိုႏွစ္သိမ့္လိုက္ရေပမယ့္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ငါတို႔ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ပညာေရးအေျပာင္းအလဲ အေပၚမွာ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါလားဆိုတဲ့စိတ္နဲ႔ ပြဲခင္းထဲကအေျခအေနကို ေမ့ေလ်ာ့ၿပီး ခဏတာအေတြးေတြနဲ႔ မင္သက္သြားခဲ့ရပါတယ္။
စာရြက္ထဲမွာပဲ အဆင္ေျပတဲ့စီမံကိန္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးခ်မွတ္ၿပီး အစမ္းသပ္ခံပညာေရးစနစ္ထဲမွာသာ တ၀ဲလည္လည္ျဖစ္ေနရ တဲ့ ပညာေရးကိုသင္ယူခဲ့ရတဲ့ ကြၽန္မအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံသားေတြအားလံုးမွာ ပညာေရးေျပာင္းလဲဖို႔ိုကို ဘယ္ေလာက္ ငတ္မြတ္ ေနၾကသလဲဆိုရင္ ကြၽန္မေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ပိုၿပီး စကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲကို လာတက္ၾကတဲ့ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ပရိသတ္အေရ အတြက္၊ ေစာေစာက ကြၽန္မကို စကားလာေျပာခဲ့တဲ့သူမ်ိဳးနဲ႔ အင္တိုက္အားတိုက္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးမႈေတြက သက္ေသျပဳ ေနပါတယ္။
တခ်ိန္က အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီး ပညာေရးစနစ္ တခုလံုး စနစ္တက် အကြက္ခ်ဖ်က္ဆီးတာကို ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဘြဲ႔လက္မွတ္ေတြထုတ္ေပးတဲ့ စက္ရံုတရံု အျဖစ္ေလာက္သာ တင္စားစရာအျဖစ္ က်န္ခဲ့တာကို ဒီစနစ္ဆိုးထဲမွာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရသူတိုင္း ျမန္မာျပည္ တိုင္းသူျပည္သားတိုင္း ခံစားမိၾက သိၾကမွာ ရင္နဲ႔အျပည့္ျဖစ္တာမို႔ “ပညာေရး” ဆိုတာနဲ႔ အခုလို အားတက္သေရာ စိတ္ဝင္တစား အားပါးတရာ ပူးေပါင္းပါဝင္ၾကတာဟာ နားလည္စရာပါပဲ။
ဒီပြဲကို စီစဥ္ၿပီး ဒီစာကိုေရးေနတဲ့ ကြၽန္မရဲ႕ ပုဂၢလိက အေတြ႕အၾကံဳအရဆိုရရင္လည္း ငယ္စဥ္က ပညာေရးမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ပါေစ၊ မမွ်တတဲ့စနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတဲ့ မတည္ၿငိမ္တဲ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြၾကား ထဲမွာ အျမဲေျပာင္းလဲေနတဲ့ မတည္ၿငိမ္တဲ့ ပညာေရးမူဝါဒစနစ္၊ ျပ႒ာန္းစာမ်ိဳးစံုၾကားမွာ ႀကီးျပင္းပညာသင္ခဲ့ရသူတေယာက္မို႔ ဒီအေျခအေနေတြကို ေက်ာနဲ႔ရင္း ျဖတ္သန္း ခါးသီးမႈမ်ိဳးစံု ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
အသက္ငါးႏွစ္မျပည့္ခင္ ေက်ာင္းေနခ်င္လြန္းလို႔ သူငယ္တန္းတက္ခဲ့တဲ့ ကြၽန္မဟာ တႏွစ္ တတန္း မွန္မွန္ေအာင္ၿပီး အ သက္ငယ္ငယ္နဲ႔ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ေအာင္ျမင္ႏိုင္ခြင့္ရွိေနလ်က္သားနဲ႔ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြ ေၾကာင့္ ေက်ာင္းေတြပိတ္ၿပီး ေလးတန္း စာေမးပြဲကို ႏွစ္ခါျပန္ေျဖခဲ့ရပါတယ္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသူဘဝ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ “ပညာေရးျဖင့္ ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ႀကီး တည္ေဆာက္အံ့” ဆိုတဲ့ နဝတတပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္ မွာလည္း ေဆာင္ပုဒ္ေတြသာ ေကာင္းခဲ့ပါတယ္၊ သတင္းစာထဲမွာပဲ ေခတ္မီဖြ႔ံၿဖိဳးခဲ့ပါတယ္။ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ေက်ာင္း သား/သူ၊ ေက်ာင္းနဲ႔ ပညာရပ္ဝန္းကေတာ့ ကြၽန္မ မူလတန္းေက်ာင္းသူဘဝ မ-ဆ-လ ေခတ္ထက္ေတာင္ ဆိုးရြားလို႔ သြား ခဲ့ပါတယ္။
အထက္တန္းေက်ာင္းသူဘ၀မွာလည္း ဘာသာရပ္ေတြကို တြဲလိုက္၊ ခြဲလိုက္၊ ဘာသာရပ္ ၆ ခုျဖစ္လိုက္ ၉ ခု ျဖစ္လိုက္နဲ႔ လူ ႀကီး တဦးတက္လာတိုင္း တမ်ိဳး စိတ္ႀကိဳက္လုပ္ေနတဲ့ ပညာေရးစနစ္မွာ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ေျဖဆိုခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ နတ္ဆိုးေမႊၿပီး ကပ္ဆိုးဆိုက္ေနတဲ့ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနက တကၠသိုလ္၀င္တန္းကို ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ကြၽန္မတို႔ကို မ်က္ႏွာသာ မေပးခဲ့ျပန္ပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ပညာေတြဆက္သင္ခ်င္ေနတဲ့ ဆႏၵေတြျပင္းျပ ေနပါေစ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဘ၀အိမ္မက္ေတြ ရည္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔ ဆယ္တန္းေအာင္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ရတဲ့ ကြၽန္မအပါအ၀င္ ေက်ာင္းသားေတြအားလံုးကို မတည္ၿငိမ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြအရ သံုးႏွစ္ေလာက္ၾကာေအာင္ပိတ္ထားတဲ့ ေက်ာင္း တံခါးေတြကပဲ ဆီးႀကိဳေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနနဲ႔ ဒီလိုပညာေရးကို ေရေပၚဆီလူတန္းစားနဲ႔ အုပ္စိုးသူ လူတစုရဲ႕ သားသမီးေတြကလြဲရင္ ကြၽန္မအပါအ၀င္ ေအာက္ေျခလူတန္းစားမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြအားလံုး ရရွိ ျဖတ္သန္း ခံစားခဲ့ရတာပါ။
ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြမွာလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ေမးခြန္းတစံုသာရွိတဲ့ ဆယ္တန္းစာေမးပြဲဟာ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအလိုက္ ေမးခြန္းထုတ္ရတဲ့စနစ္ကို ေျပာင္းသြားလိုက္၊ ျပန္ၿပီး ေမးခြန္တစံုတည္း ျဖစ္လိုက္၊ တကၠသိုလ္စာ သင္ႏွစ္ေတြကလည္း ၄ ႏွစ္ကေန သံုးႏွစ္ျဖစ္လိုျဖစ္နဲ႔ မူ၀ါဒအေျပာင္းအလဲအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြရဲ႕ဒဏ္ကိုသာ ခံစားခဲ့ၾကရပါတယ္။
Education Digest ပညာေရးစကား၀ိုင္းမွာ ဆရာေဒါက္တာ သိန္းလြင္ (NNER) ေျပာခဲ့တဲ့ စကားကို ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ “ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ပညာသင္ယူႏိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္း၊ အေျခအေနေကာင္းဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကစလို႔ ယေန႔အခ်ိန္အထိ မရွိေသးဘူး” ဆိုတာပါပဲ။ စာသင္လိုသူတေယာက္ ပညာေကာင္းစြာေလ့လာဆည္းပူးႏိုင္ဖို႔ဆိုတာဟာ စနစ္ေကာင္း႐ံုတင္မဟုတ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနပါ ေကာင္းရမယ္ဆိုတာကို ဆရာကေထာက္ျပေျပာ သြားတာပါ။
ယခင္ အစိုးရေဟာင္းလက္ထက္မွာ ပညာေရးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြလမ္းမထြက္ ဆႏၵျပ၊ သက္ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဖိအားေပး စတာေတြလုပ္ခဲ့လို႔ ပညာေရးဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲဖို႔ေတြျဖစ္လာခဲ့ေသာ္လည္း တကယ္ တမ္း လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေႁမြမေသ တုတ္မက်ိဳး အေျခအေနနဲ႔ ပညာေရးက႑ႀကီးရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ယေန႔ အစိုးရသစ္လက္ထဲကို ေရာက္သြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ျပည္သူက ယံုၾကည္လို႔ အားကိုးေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ အစိုးရသစ္ဟာလည္း ေျပာင္းလဲဖို႔အခ်ိန္တန္ၿပီဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ေတြနဲ႔ အစိုးရသစ္တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ သက္တမ္း ၆ လတာကာလအထိ ပညာေရးႏွင့္ပက္သတ္ၿပီး ပံုစံမ်ိဳးစံု အဖြဲ႔အ စည္းမ်ိဳးစံုသာ ဖြဲ႔စည္းေနတာေတြကလြဲလို႔ အားရေလာက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ျပေပးသြားတာမ်ိဳး ႀကီးႀကီးမားမား မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ မလိုလားအပ္တဲ့ သေဘာေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အလုပ္တခ်ိဳ႕သာ သိသာ ထင္ရွားျမင္ခဲ့ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္တဲ့ ဦးစီးဌာန ကိုးခုမွာပါ၀င္လာတဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္ အကဲျဖတ္ေရးအဖြဲ႔ (ပညာေရး) နဲ႔ ေလ့လာဆန္းစစ္ အကဲျဖတ္ေရးအဖြဲ႔ (သုေတသန) ဆိုတဲ့ ဌာနႏွစ္ခုဟာ ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ေရးဆြဲထားတဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒနဲ႔မညီညြတ္ဘဲ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အဖြဲ႔ႏွစ္ဖြဲ႔ျဖစ္ေနပါ တယ္။
ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ဖြဲ႕စည္းရာမွာ အေျခခံပညာအဆင့္ ကြၽမ္းက်င္သူ၊ အ ေတြ႕အၾကံဳမ်ားသူမ်ားကို ထည့္သြင္းျခင္းမရွိဘဲ ခ်န္လွပ္ထားေနဆဲ ဆိုၿပီး ပညာေရးက႑ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ပညာေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ဖို႔ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ နည္းဥပေဒ ေတြ စနစ္တက် ထြက္လာႏိုင္ဖို႔ လိုေနတာမ်ိဳးအျပင္ အဲဒီလိုေျပာင္းလဲၿပီးသား ပညာေရးဥပေဒကို မ်က္ကြယ္ျပဳၿပီး အဖြဲ႕ အစည္းေတြ စိတ္ႀကိဳက္ဖြဲ႕စည္းေနတာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ ျပည္သူ႔အစိုးရအတြက္ ပညာေရးက႑ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစေရး မွာ အႏုတ္လကၡဏာ ေဆာင္ေနပါတယ္။
ေနာက္တခုကလည္း ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ပညာသင္ႏွစ္မွာ တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ အထက္တန္းေက်ာင္းခြဲအျဖစ္ အဆင့္တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းေပါင္း ၃၁၉ ေက်ာင္းအတြက္ ကန္ထ႐ိုက္စနစ္နဲ႔ အထက္တန္းျပဆရာေတြကို ေအာက္တိုဘာလမွာ တေက်ာင္းကုိ ၇ ဦးႏႈန္းနဲ႔ ဆရာ၊ ဆရာမ ၂,၂၃၃ ဦးကို ခန္႔ထားေပးဖို႔ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္ကျပဳလုပ္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေဝးမွာ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္လို႔ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းေတြကအစ ကန္႔ကြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာဘာကို ျပေနသလဲဆိုရင္ ျပည္သူကေရြးခ်ယ္တဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျပည္သူ႔ဆႏၵမပါဘဲ လုပ္ေနေသးတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ေနရတာပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ခႏၱီပါရမီနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ကြၽန္မတို႔ ျပည္သူေတြမွာေတာ့ ကိုယ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ အစိုးရသစ္ဆီက ပညာေရးအတြက္ အေျပာင္းအလဲဆိုတာႀကီးကို တေန႔ေတာ့ရလာႏိုးဆိုတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေတာင့္တေနၾက၊ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကဆဲပါ။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လႈမႈေရးအေျခအေနေတြဟာ အဲ့ဒီႏိုင္ငံမွာရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ပညာရည္ျပည့္၀မႈနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္ႏြယ္မႈရွိပါတယ္။
ယေန႔ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာဟာလည္း ပညာေရးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုက္ပြဲေတြရပ္ဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာဟာ ပညာရပ္၀န္းကေန အစျပဳလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ အေျမာ္အျမင္ႀကီးစြာ လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ယူဆထားခဲ့ေသာ္လည္း ပညာသင္ႏွစ္အစ ေက်ာင္းေတြ ျပန္ ဖြင့္ခ်ိန္ေရာက္မွ ျပင္းထန္က်ယ္ျပန္႔စြာ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေဒသက ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ရက္ ၁၀၀ ရာစီမံကိန္းမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေဖာ္ျပေပးျခင္း မရွိခဲ့တာကိုသာ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာအျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ တဖက္ကေျပာေနေပမယ့္ အျခားတဖက္မွာေတာ့ တိုက္ပြဲေခၚသံေတြကသာ ျပင္းထန္ေနပါေသးတယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္စပ္ပိုင္း ေတာင္ေပၚေဒသက ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ပညာသင္ယူႏိုင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ပတ္၀န္းက်င္ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္ပါ့မလဲ။ မၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြေၾကာင့္ ပညာသင္ယူႏိုင္ခြင့္မရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကေရာ ဘယ္လို သုခခ်မ္းသာ ရႏိုင္ပါေတာ့မလဲ။
ေနာက္တခုကေတာ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ KG+12 ဆိုတဲ့စနစ္နဲ႔ သင္ရိုးသစ္ေတြကို သူငယ္တန္းကစၿပီး တဆင့္ခ်င္းစီေျပာင္းဖို႔ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို ေရးဆြဲျပန္ေတာ့လည္း တိုင္းရင္းသားေဒသက ကေလးေတြနဲ႔ ကိုက္ညီဆီေလ်ာ္တဲ့ သင္ခန္းစာ ေတြ ပါ၀င္လာဖို႔မေျပာနဲ႔ ေျမျပန္႔ေဒသက ကေလးငယ္ေတြအတြက္ေတာင္ အံ၀င္ဂြင္က်မျဖစ္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြ၊ သင္ၾကားမႈ ပံုစံေတြေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမိဘေတြနဲ႔၊ တတ္သိနားလည္တဲ့ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေဝဖန္မႈေတြကိုသာၾကားေနရျပန္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ပညာေရးစနစ္ႀကီး တခုလံုး ေျပာင္းလဲဖို႔ဆိုတာဟာ ေပၚလစီေတြေျပာင္းရံု၊ သင္ရိုးေတြ ေျပာင္းလိုက္ရံုနဲ႔ ၿပီး ဆံုးသြားႏိုင္မည္မထင္ပါ။ ေအာက္ေျခမွာ တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြ၊ တကယ္ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈပံုစံေတြကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ တတ္သိနားလည္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ၊ ေအာက္ေျခမွာ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ေနရသူေတြ အဆင့္ဆင့္ ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳႏိုင္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ အစိုးရပိုင္းက ေစတနာပါပါ ႀကီးၾကပ္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေပၚလစီခ်မွတ္သူ အစိုးရေကာင္းတရပ္ဟာ လူထုထဲက အသံေတြေရာ၊ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အသံေတြေရာ နားေထာင္ၿပီး လက္ေတြ႕က်တဲ့ မူဝါဒနဲ႔ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးကို အေပါင္းလကၡဏာအျပည့္နဲ႔ ေဆာင္ ရြက္ေပးႏိုင္ရပါမယ္။
ပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ကို တန္း၀င္တဲ့အဆင့္ျဖစ္လာဖို႔ဆိုတာဟာ ဒီပန္းခ်ီကားကို ပံုေပၚေအာင္ေရးဆြဲေနတဲ့ ဖန္တီးသူေပၚအမ်ား ႀကီး မူတည္ပါတယ္။ ဖန္တီးသူရဲ႕ သူ႔ပန္းခ်ီကားေပၚထားတဲ့ စူးနစ္မႈနဲ႔ သူ႔ပရိသတ္ကို ေပးခ်င္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ အႏုပညာေစတနာ အတိမ္အနက္ေပၚမူတည္ၿပီး ဒီပန္းခ်ီကားရဲ႕ တန္းဝင္မႈဟာလည္း ကြာျခားသြားရတာပါ။
ဒီသေဘာအတိုင္းပါပဲ အစမ္းသပ္ခံပညာေရးစနစ္ထဲမွာ ပညာသင္ၾကားလာရသူေတြျဖစ္တဲ့ ကြၽန္မအပါအ၀င္ ေအာက္ေျခက ျပည္သူေတြမွာ ပညာေရးစနစ္ႀကီး သိသာျမင္သာစြာ ေျပာင္းလဲလာတာကို ျမင္ခ်င္ၾကသလို၊ ကိုယ့္ရဲ႕မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ အဆင့္မီတဲ့ပညာေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ပညာသင္ခြင့္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ အေျပာင္းအလဲႀကီးျဖစ္ဖို႔ တာ ဝန္ေက်ေပးခဲ့ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြဟာ သူတို႔ယံုၾကည္ကိုးစားတဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ေျမျပန္႔ေတာင္ေပၚ၊ ျပည္မ ေတာင္ တန္း မခြဲျခားပဲ တန္းတူမွ်တ သင္ယူႏိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ပညာေရးအေျပာင္းအလဲျဖစ္လာမည့္ တေန႔ကို ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိေနပါေၾကာင္း .....။ ။
ခင္စႏၵာျမင့္
ေအာက္တိုဘာ ၇၊ ၂၀၁၆
(Education Digest (ပညာပေဒသာ) အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅)၊ အမွတ္ (၄၀) ၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၃၊ ၾကာသပေတး ေန႔ထုတ္တြင္ မူလ ပံုႏွိပ္ခဲ့ပါသည္။)